Józef Szermentowski

Józef Szermentowski (ur. 16 lutego 1833 w Bodzentynie, zm. 6 września 1876 w Paryżu)^[1] – polski malarz pejzażysta.

Józef Szermentowski

Data i miejsce urodzenia	16 lutego 1833 Bodzentyn
Data i miejsce śmierci	6 września 1876 Paryż
Narodowość	polska
Alma Mater	Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie
Dziedzina sztuki	malarstwo

W parku, 1873

Tablica w kościele w Bodzentynie

Życiorys

Uczeń Franciszka Kostrzewskiego, którego poznał w Kielcach w domu swojego protektora, Tomasza Zielińskiego^[2]. Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie (1853–1857) pod kierunkiem Chrystiana Breslauera, Juliusza Kossaka; wśród jego nauczycieli (poza akademią) był Wojciech Gerson.

W 1860 wyjechał jako stypendysta do Paryża, gdzie pozostał już do końca życia. Po śmierci został pochowany na cmentarzu Les Champeaux w Montmorency. Był przyjacielem Cypriana Kamila Norwida.

W okresie warszawskim malował widoki okolic nadwiślańskich i świętokrzyskich (Widok Sandomierza), w latach następnych doszły motywy górskie, parkowe, leśne (Las dębowy) oraz sceny z życia wsi i małych miast (Oracz, Pogrzeb chłopski, Widok rynku w Szydłowcu). Był wrażliwy na krzywdę ludzką (Sieroty, Biednemu wiatr w oczy wieje, Poddaństwo). Jako pierwszy polski pejzażysta studiował naturę z uwzględnieniem czynników światła i cienia (Odpoczynek oracza, Kościół wiejski czy akwarela W parku). Na twórczość Szermentowskiego wpływ mieli pejzażyści holenderscy z XVII w. i współcześni artyście Barbizończycy.

Za jego wnuka podawał się Eugeniusz Schummer, który przyjął jego nazwisko, choć zarówno „Kurier Warszawski” (z dnia 10 września 1873), jak i „Gazeta Narodowa” (nr 228 z 1873) podały, że zmarł bezpotomnie.

Niektóre obrazy:

• Widok rynku w Szydłowcu (1854)
• Odpoczynek oracza (1861)
• Pogrzeb chłopski (1862)
• Bydło schodzące do wodopoju (także Bydło na pastwisku, 1876)
• Studium wioski polskiej (1866–1868)
• Droga do wsi (1872)
• W parku (1876)
• Dziedziniec zamku w Szydłowcu