Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Język gayo
język austronezyjski Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Język gayo (basa Gayo) – język austronezyjski używany na Sumatrze w Indonezji, rozpowszechniony wśród ludu Gayo, zamieszkującego górzyste tereny w północnej części wyspy[1]. Według danych z 2000 roku posługuje się nim ok. 300 tys. osób[2].
Według Ethnologue dzieli się na cztery dialekty: deret, lut, serbejadi-lukup, lues[2]. Wszystkie odmiany są wzajemnie zrozumiałe, różnice między nimi dotyczą leksyki i cech wymowy. Dialekty serbejadi (z rejonu wsi Lukup) i lues (z rejonu wsi Belangkejeren) uchodzą za niekulturalne[3]. W powszechnym użyciu jest także język indonezyjski, który odgrywa dużą rolę w edukacji, mediach i komunikacji międzyetnicznej[4].
Został powiązany z językami batackimi oraz językami z wysp u zachodniego wybrzeża Sumatry[5][6]. Niemniej przynajmniej część podobieństw słownikowych między gayo a językami batackimi wynika z zapożyczania; pokrewieństwo tych języków jest dyskusyjne[7]. W gayo występuje też wiele zapożyczeń z aceh i malajskiego; oba te języki miały duże znaczenie historyczne[8].
W mieście Takengon, zamieszkiwanym przez różne grupy etniczne, najczęściej używanym językiem jest indonezyjski. W innych (konserwatywnych) miejscowościach gayo pozostaje preferowanym środkiem codziennej komunikacji[4].
Pierwsze informacje nt. ludu Gayo ukazały się w 1903 r.[9][10] W 1907 r. G.A.J. Hazeu wydał słownik (Gajösch-Nederlandsch woordenboek)[11], w którym znalazły się również dane nt. fonologii i morfologii[9]. Kolejne znaczące publikacje pochodzą z II poł. XX wieku[9]. Pod auspicjami Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa ukazały się słowniki: Kamus Bahasa Gayo-Indonesia (1982)[12], Kamus Bahasa Indonesia-Bahasa Gayo (dwa tomy, 1996)[13][14]. W słowniku z 1996 r. skupiono uwagę na dialekcie lut[15][16]. W latach 70. i 80. XX w. powstało szereg prac poświęconych różnym aspektom tego języka (fonologii, morfologii i składni), sporządzonych przez badaczy z Universitas Syiah Kuala[3].
Tradycyjnie nie był zapisywany, a w roli języka literackiego występował malajski (zapisywany pismem jawi)[4]. W okresie kolonialnym do użytku wprowadzono alfabet łaciński, przy czym nie istnieje ogólnie przyjęta ortografia[17]. Piśmiennictwo w języku gayo obejmuje dzieła poetyckie i gazety[2].
Remove ads
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads