Jan Andrzej Kłoczowski

Jan Andrzej Kłoczowski OP (ur. 5 lipca 1937 w Warszawie, zm. 12 kwietnia 2025 w Krakowie^[1]) – polski dominikanin, w latach 80. XX wieku duszpasterz akademicki w Krakowie, teolog, profesor filozofii, publicysta. Syn Eugeniusza, młodszy brat Jerzego, stryj Piotra, Pawła i Jana Marii.

Jan Andrzej Kłoczowski OP

Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	5 lipca 1937 Warszawa
Data i miejsce śmierci	12 kwietnia 2025 Kraków
Miejsce pochówku	Cmentarz Rakowicki w Krakowie
Rektor Kolegium Filozoficzno-Teologicznego Dominikanów w Krakowie
Okres sprawowania	1990–1998
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	dominikanie
Śluby zakonne	12 października 1964
Prezbiterat	13 czerwca 1970
Odznaczenia

Życiorys

Z wykształcenia był historykiem sztuki. W 1960 ukończył studia w Instytucie Historii Sztuki UAM w Poznaniu. W latach 1961–1963 pracował jako asystent w Katedrze Historii Sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

W 1964 wstąpił do zakonu dominikanów. Po ukończeniu nowicjatu odbył studia teologiczne i filozoficzne. W latach 1966–1971 uczestniczył w seminarium ks. prof. Mariana Jaworskiego, po ukończeniu którego przyznano mu tytuł lektora teologii. Święcenia kapłańskie przyjął 13 czerwca 1970^[2]. W latach 1970–1986 był duszpasterzem krakowskiego duszpasterstwa akademickiego „Beczka”. Od 1971 wykładowca w Kolegium Filozoficzno-Teologicznym Dominikanów w Krakowie.

W 1975 obronił pracę doktorską na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej KUL. W styczniu 1976 roku podpisał list protestacyjny do Komisji Nadzwyczajnej Sejmu PRL przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej^[3]. Od 1979 wykładowca filozofii i fenomenologii religii na Papieskim Wydziale Teologicznym, a od 1982 w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Od 1983 adiunkt, od 1990 docent, zaś od 1999 profesor zwyczajny PAT. W 1990 obronił rozprawę habilitacyjną na Wydziale Filozoficznym PAT. Otrzymał nominację na stanowisko kierownika Katedry Filozofii Religii na Wydziale Filozoficznym PAT.

Pod jego kierunkiem stopień naukowy doktora w 2007 uzyskał Piotr Augustyniak^[4].

Od 1990 pełnił funkcję regensa Polskiej Prowincji Dominikanów, w latach 1990–1998 był rektorem Kolegium Filozoficzno-Teologicznego Dominikanów w Krakowie.

W latach 1973–1993 członek zespołu redakcyjnego miesięcznika „W drodze”, w latach 1992–1996 członek redakcji miesięcznika „Znak”, od 1997 redaktor „Logos i Ethos”. Zasiadał w Komisji Filozofii i Teologii Komitetu Badań Naukowych.

W każdą niedzielę w południe odprawiał tzw. dwunastkę (o godzinie 12:00)^[5], mszę z „kazaniem filozoficznym”, na której gromadziły się tłumy krakowian.

Od 2014 do 2023 w niedzielne poranki w audycji Pejzaże regionalne, nadawanej na antenie Radia Kraków były emitowane jego felietony w cyklu Prawdy nieoczywiste. Poruszano w nich głównie tematy religijne, filozoficzne i społeczne^[6].

We wrześniu 2014, generał zakonu, o. Bruno Cadoré, przyznał o. Janowi Andrzejowi Kłoczowskiemu tytuł mistrza świętej teologii, najwyższy dominikański tytuł naukowy. Uroczystość nadania tytułu odbyła się 14 listopada tegoż roku w krakowskim klasztorze dominikanów. Laudację wygłosili prof. Władysław Stróżewski, prof. Karol Tarnowski oraz o. dr Damian Mrugalski^[7].

Przez ostatnie miesiące życia cierpiał na chorobę Alzheimera^[8].

Został pochowany 16 kwietnia 2025 na cmentarzu Rakowickim w Krakowie^[9].

Publikacje

Jest autorem licznych prac z dziedziny filozofii, religii i teologii, m.in.:

• Człowiek – bogiem człowieka: filozoficzny kontekst rozumienia religii w „Istocie chrześcijaństwa” Ludwika Feuerbacha, Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski, 1979
• A myśmy się spodziewali..., Poznań: „W Drodze”, 1990, ISBN 83-7033-128-9.
• Więcej niż mit: Leszka Kołakowskiego spory o religię, Kraków: Znak, 1994, ISBN 83-7006-262-8.
• Drogi człowieka mistycznego, Kraków, Wyd. Literackie, 2001, ISBN 83-08-03138-2.
• Czego chrześcijanie nie wiedzą o chrześcijaństwie, Kraków: eSPe, 2005, ISBN 83-89645-43-2.
• Filozofia dialogu, Poznań: „W Drodze”, 2005, ISBN 83-7033-557-8.
• Zawierzyć prawdzie, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2006, ISBN 83-08-03887-5.
• 5 kroków w stronę pojednania, Kraków, FIDES, 2008, ISBN 978-83-89016-84-3.
• Jak budować piękne życie, Kraków: FIDES, 2009, ISBN 978-83-89016-99-7.

Odznaczenia i nagrody

W 2004 otrzymał statuetkę Przasnyskiego Koryfeusza, przyznaną przez Starostwo w Przasnyszu.

W maju 2007 został odznaczony przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej^[10], który osobiście odebrał z rąk prezydenta RP 31 października 2008 w Krakowie.

Na XIV Targach Wydawców Katolickich 8 marca 2008 został ogłoszony laureatem Nagrody Głównej „Feniks 2008” w uznaniu za wybitne osiągnięcia w zakresie filozofii religii, umiejętność godzenia życia naukowego i powołania kapłańskiego, za „kazania filozoficzne” i stworzenie w „Beczce” przestrzeni wolności w trudnych latach zniewolenia.

W 2016 otrzymał Nagrodę im. ks. Józefa Tischnera^[11].

W 2017 otrzymał srebrny medal Cracoviae Merenti^[12].

W 2018 roku otrzymał medal Per Artem ad Deum, przyznawany przez Papieską Radę ds. Kultury^[13].

W 2018 r. został uhonorowany Odznaką „Adwokatura Zasłużonym”.