Jan Zápolya

Jan Zápolya (węg. Szapolyai János) (ur. 2 lutego 1487^[1] na Zamku Spiskim, zm. 22 lipca 1540 w Szászebes^[2]) – król Węgier od 1526, przywódca stronnictwa antyhabsburskiego na Węgrzech.

Jan Zápolya

(anty)król Węgier
Okres	od 1526 do 1540
Poprzednik	Ludwik II Jagiellończyk
Następca	Ferdynand I Habsburg
Dane biograficzne
Dynastia	Zápolya
Data urodzenia	2 lutego 1487
Data śmierci	22 lipca 1540
Ojciec	Stefan Zápolya
Matka	Jadwiga cieszyńska
Żona	Izabela Jagiellonka
Dzieci	Jan II Zygmunt Zápolya

Życiorys

Był najstarszym dzieckiem Stefana Zápolyi i Jadwigi cieszyńskiej; bratem Jerzego, Barbary i Magdaleny. Po śmierci ojca (1499) otrzymał godność żupana spiskiego. Był wojewodą siedmiogrodzkim od 1511 roku i banem komitatu Szörény.

W 1526 roku, po śmierci Ludwika II Jagiellończyka w bitwie pod Mohaczem, został wybrany na króla Węgier przez zgromadzenia szlacheckie w Tokaju (X 1526) i w Székesfehérvárze (XI 1526). W grudniu jednak magnaci pod wodzą rodu Frangepán obwołali w Cetinie królem arcyksięcia Austrii Ferdynanda Habsburga, młodszego brata cesarza Karola V. W zamku kamienieckim w Odrzykoniu 12 marca 1528 roku hetman polny koronny Marcin Kamieniecki podejmował wygnanego z Węgier króla Jana Zapolyę po zatargach w wojnie domowej ze stronnikami Habsburgów na Węgrzech. Wysyłał z Odrzykonia listy zapraszające polskich magnatów na sejmik do Tarnowa, na którym liczył otrzymać poparcie w walce o tron i uzyskał głosy ich samych oraz Sulejmana I. W 1528 Jan Amor Tarnowski udzielił mu półrocznej gościny na swym zamku w Tarnowie^[3].

W 1539 r. poślubił Izabelę Jagiellonkę. Ojciec Jana II Zygmunta Zapolyi. Zmarł tydzień po narodzeniu syna, 22 lipca 1540 roku.

Drzewo genealogiczne

4. Władysław Zápolya
			2. Stefan Zápolya
5. Dorota
						1. Jan Zápolya
6. Przemysław II
			3. Jadwiga
7. Anna