John Theophilus Desaguliers

John Theophilus Desaguliers, franc. Jean Théophile des Aguliers (ur. 12 marca 1683 w La Rochelle, zm. 29 lutego 1744 w Covent Garden) – filozof przyrody, fizyk, pastor Kościoła Anglii, wolnomularz, znany z odkryć właściwości energii elektrycznej. Został uznany za wynalazcę planetarium w oparciu o niektóre opublikowane przez niego plany. Był popularyzatorem teorii Isaaca Newtona i ich praktycznych zastosowań. Trzykrotnie odznaczony Medalem Copleya – najwyższym odznaczeniem Towarzystwa Królewskiego w Londynie: w 1734, 1736 i 1741 roku (jak dotąd jest osobą, która została uhonorowana tym odznaczeniem największą liczbę razy)^[1].

John Theophilus Desaguliers

Data i miejsce urodzenia	12 marca 1683 La Rochelle
Data i miejsce śmierci	29 lutego 1744 Covent Garden
Miejsce spoczynku	Londyn
Narodowość	Francuz
Alma Mater	Christ Church w Oksfordzie
Uczelnia	Uniwersytet Oksfordzki
Małżeństwo	Joanna Pudsey
Odznaczenia

Życiorys

Desaguliers urodził się w La Rochelle, we Francji w rodzinie hugenockiej, jako syn pastora. W wieku 11 lat wyemigrował do Anglii w wyniku wydania Edyktu z Fontainebleau. Pierwsze wykształcenie otrzymał w szkole założonej przez jego ojca w Islington. Naukę kontynuował w Grammar Scool College Bishop Vesey, a w 1705 rozpoczął studia w Christ Church, kolegium Uniwersytetu Oksfordzkiego, gdzie w 1709 roku otrzymał tytuł licencjata.

John Theophilus Desaguliers był masonem. W 1719 roku został wybrany trzecim Wielkim Mistrzem, obejmując sukcesję po Georgeu Payne, a w 1723 i w 1725 roku zastępcą Wielkiego Mistrza w Wielkiej Loży Anglii. Zasłynął jako współautor pierwszej Konstytucji masońskiej, wydrukowanej 17 stycznia 1723 roku, skompilowanej na polecenie władz Wielkiej Loży przez jego przyjaciela Jamesa Andersona.

Desaguliers był kapłanem w Kościele Anglii. Dzięki patronatowi księcia Jamesa Brydgesa otrzymał w 1714 roku nominację, uprawniającą go do beneficjum kościoła Św. Wawrzyńca w Little Stanmore, a następnie w Middlesex. Jego obowiązki jako proboszcza łączyły się ze sprawowaniem funkcji kapelana księcia. Desaguliers dał się poznać jako niezbyt związany ze swoimi obowiązkami parafialnymi z powodu większego zainteresowani innymi sprawami, do tego stopnia, że książę skarżył się na nieuzasadnione opóźnienia w grzebaniu zmarłych. Jednakże pomimo poróżnienia się ze swym patronem, Desaguliers zachował beneficjum do końca swego życia.

Przez długi czas chorował na dnę moczową każdej zimy, zmarł po kilku miesiącach choroby w swym domu w Bedford Coffee House w Londynie w wieku 60 lat. Został pochowany 6 marca w Savoy Chapel w Londynie.

Osiągnięcia naukowe

Desaguliers był pierwszym, który wprowadził odczyty wykładów w Londynie, gdzie do jego audytorium, oprócz uczonych należeli również Jerzy I, Jerzy II oraz członkowie rodziny królewskiej. W 1714 roku został członkiem Towarzystwa Królewskiego, w którego Transakcjach opublikował kilka cennych dokumentów. W 1718 roku otrzymał tytuł licencjata oraz tytuł doktora prawa na Uniwersytecie Oksfordzkim. Desaguliers zasłynął również z publikacji dwóch tomów pt. Kurs filozofii doświadczalnej. Publikacja pierwszego tomu miała miejsce w roku pierwszego przyznania Medalu Copleya (1734), natomiast tom drugi został opublikowany 10 lat później w roku 1744, tj. roku jego śmierci. Tom pierwszy dotyczył teoretycznej i praktycznej mechaniki z wyjaśnieniami podstaw fizyki newtonowskiej. tom drugi zawierał materiały zorientowane na praktyczne zastosowanie odkryć naukowych.

Desaguliers dał się poznać jako wynalazca i naukowiec. Ulepszył konstrukcję silnika parowego Thomasa Saveryego, poprzez dodanie zaworu bezpieczeństwa. Zaprojektował także metody ogrzewania kotłów parowych cieczą zamiast ogniem, prawdopodobnie podnosząc ich bezpieczeństwo.

Życie prywatne

14 października 1712 roku ożenił się z Joanna Pudsey, córka Williama i Anne Pudsey z Kidlington niedaleko Oksfordu. Mieli czterech synów i trzy córki, których rodzice chrzestni byli w większości arystokratami, jednak tylko dwoje dożyło wieku dorosłego: John Theophilus Desaguliers (1718–1751), który ukończył studia w Oksfordzie, został duchownym; Thomas Desaguliers (1721–1780), który zrobił karierę wojskową.