Juchym Zwiahilski

Juchym Leonidowycz Zwiahilski (ukr. Юхим Леонідович Звягільський; ur. 20 lutego 1933 w Stalinie, zm. 6 listopada 2021 w Kijowie^[1]) – ukraiński polityk i inżynier żydowskiego pochodzenia. W latach 1993–1994 pełniący obowiązki premiera Ukrainy, długoletni deputowany. Bohater Pracy Socjalistycznej (1986) oraz Bohater Ukrainy (2003). Członek tzw. starego klanu donieckiego.

Juchym Zwiahilski

Юхим Звягільський

Juchym Zwiahilski w Doniecku podczas obchodów Dnia Zwycięstwa (2013)
Pełne imię i nazwisko	Juchym Łeonidowycz Zwiahilski
Data i miejsce urodzenia	20 lutego 1933 Stalino
Data i miejsce śmierci	6 listopada 2021 Kijów
Premier Ukrainy (p.o.)
Okres	od 22 września 1993 do 15 czerwca 1994
Poprzednik	Łeonid Kuczma
Następca	Witalij Masoł
Odznaczenia

Juchym Zwiahilski przemawiający podczas uroczystych obchodów Dnia Zwycięstwa w Doniecku (2013)

Życiorys

Urodził się w rodzinie żydowskiego pochodzenia^[2]. W 1956 ukończył Doniecki Instytut Przemysłowy (w specjalności inżynier górniczy). Pracował w kopalni nr 13, był tam kierownikiem zmiany, głównym inżynierem, a następnie dyrektorem kopalni. Uzyskał stopień doktora nauk technicznych. Był członkiem Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Za swoją działalność zawodową otrzymał kilka wysokich radzieckich odznaczeń.

W 1990 został w wyborach parlamentarnych wybrany na deputowanego do Rady Najwyższej Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej z obwodu donieckiego, przekształconej w trakcie kadencji w Radę Najwyższą Ukrainy. Od listopada 1992 był przewodniczącym miejskiej rady narodowej w Doniecku i przewodniczącym komitetu wykonawczego. W czerwcu 1993 objął stanowisko wicepremiera, we wrześniu tego samego roku przejął tymczasowo obowiązki premiera Ukrainy. Urząd ten pełnił do czerwca 1994. Był wówczas osobą blisko związaną z prezydentem Łeonidem Krawczukiem. W wyborach w tym samym roku uzyskał mandat deputowanego.

Od listopada 1994 do marca 1997 pracował w Izraelu. Zarzucono mu wywiezienie z terytorium Ukrainy 300 milionów dolarów amerykańskich^[3]. Po powrocie do kraju został przewodniczącym rady nadzorczej kopalni węgla kamiennego im Ołeksandra F. Zasiadki w Doniecku. Później stał się jednym z liderów Partii Regionów.

W wyborach parlamentarnych w 1998, 2002, 2006, 2007, 2012 i 2014 uzyskiwał mandat deputowanego do ukraińskiego parlamentu kolejnych kadencji. Po wydarzeniach Euromajdanu związał się z Blokiem Opozycyjnym^[4]. W 2019 nie kandydował do ukraińskiego parlamentu^[4].

Zmarł na skutek COVID-19 w okresie światowej pandemii tej choroby^[1].

Odznaczenia

• Bohater Ukrainy (2003)^[5]
• Order Księcia Jarosława Mądrego IV klasy (2013)
• Order Księcia Jarosława Mądrego V klasy (2009)^[6]
• Złoty Medal „Sierp i Młot” Bohatera Pracy Socjalistycznej (1986)^[2]
• Order Lenina (1986)
• Order Rewolucji Październikowej (1981)
• Order Czerwonego Sztandaru Pracy (1971)
• Medal jubileuszowy „W upamiętnieniu 100-lecia urodzin Władimira Iljicza Lenina” (1970)
• Państwowa Nagroda Ukrainy w dziedzinie nauki i techniki (2002)^[7]
• Honorowa nagroda Gabinetu Ministrów Ukrainy (2003)^[8]
• Honorowy obywatel Doniecka (1998)