Kacice (województwo małopolskie)

Kacice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Słomniki.

Ten artykuł dotyczy wsi w gminie Słomniki. Zobacz też: inne miejsca o tej nazwie.

Kacice

wieś
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	krakowski
Gmina	Słomniki
Liczba ludności (2021)	364[1]
Strefa numeracyjna	12
Kod pocztowy	32-090[2]
Tablice rejestracyjne	KRA
SIMC	0335982
Położenie na mapie gminy Słomniki Kacice
Położenie na mapie Polski Kacice
Położenie na mapie województwa małopolskiego Kacice
Położenie na mapie powiatu krakowskiego Kacice
50°14′45″N 20°01′57″E[3]

Wieś wchodziła w skład własności Opactwa Cystersów w Mogile, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie proszowskim województwa krakowskiego^[4].

Integralne części miejscowości: Wydmuchów, Zatorze^[5].

Położenie

Wieś znajduje się 25 km na północ od Krakowa. Położona nad rzeką Szreniawą, graniczy z linią kolejową nr 8.

Ludność

Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2021 roku liczba ludności we wsi Kacice to 364 z czego 49,2% mieszkańców stanowią kobiety, a 50,8% ludności to mężczyźni. Miejscowość zamieszkuje 2,6% mieszkańców gminy^[1].

Historia

W 1222 r. biskup krakowski Iwo Odrowąż ufundował w Kacicach opactwo oo. cystersów, przeniesione cztery lata później do wsi Mogiła pod Krakowem. O dalszej historii dworu zachowały się szczątkowe informacje. Jak podaje kronikarz Jan Długosz folwark w Kacicach ożył za czasów opata mogilskiego Erazma Ciołka, który znacznie odbudował dwór i okoliczne zabudowania. W kolejnych latach folwark zmieniał właścicieli, a od lat 90. XX w. znajduje się w prywatnych rękach i przechodzi stopniową odnowę^[6]. Ostatnią osobą związaną z klasztorem oo. cystersów w Mogile, która posiadała Kacice był opat Jan Chrzciciel Schindler (1802–1890).

W czasach zaborów Kacice należały do senatora Dymitra Nabokowa (dziadka pisarza Władimira Nabokowa), który w latach 1867–1876 był szefem kancelarii Carskiego Biura do spraw Polski. Po nim Kacice odziedziczył syn Dymitr Dymitriewicz, a następnie wnuk Władimir Dymitriewicz^[7].

W okresie międzywojennym wieś Kacice należała do powiatu miechowskiego w województwie kieleckim. 1 kwietnia 1945 r. Kacice zostały wraz z całym powiatem miechowskim przyłączone do województwa krakowskiego. Do 1954 r. wieś należała do gminy Kacice z siedzibą w Prandocinie. W okresie PRL-u doprowadzono do wsi bieżącą wodę, przeprowadzono powszechną elektryfikację domów oraz działał PGR. Obecnie, w jego dawnych zabudowaniach mieszczą się magazyny.

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kacice, po jej zniesieniu w gromadzie Prandocin. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego. W wyniku reformy administracyjnej z 1999 r. Kacice znalazły się w gminie Słomniki w powiecie krakowskim w województwie małopolskim.

Zabytki

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[8].

• Zespół dworski: dwór, relikt parku;
• kaplica w obrębie budynku dworu.

Religia

We wsi mieści się parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej. Historia parafii sięga lat 80. XX wieku, kiedy to ówczesny biskup kielecki Stanisław Szymecki wydzielił ją 27 czerwca 1983 r. z kościoła pw. św. Jana Chrzciciela znajdującego się w pobliskim Prandocinie^[9]. Na potrzeby kacickiego kościoła zaadaptowano budynki remizy strażackiej. Nieopodal kościoła znajduje się cmentarz parafialny.

Kultura i oświata

We wsi funkcjonuje biblioteka publiczna będąca filią Biblioteki Gminnej w Słomnikach oraz szkoła podstawowa z oddziałem przedszkolnym (tzw. zerówką). Do roku szkolnego 2018/2019 istniało również gimnazjum, które zostało wygaszone w wyniku przeprowadzonej reformy edukacji z 2017 r.^[10]

Bezpieczeństwo publiczne

We wsi działa jednostka ochotniczej straży pożarnej, której historia sięga 1947 r.