Kalendarium historii Tuvalu

Kalendarium historii Tuvalu – uporządkowany chronologicznie, począwszy od czasów najdawniejszych aż do współczesności, wykaz dat i wydarzeń z historii Tuvalu.

Flaga Tuvalu

Czasy najdawniejsze

• 1. poł. I tys. n.e. – prawdopodobnie w tym okresie pojawili się pierwsi mieszkańcy wysp^[1].
• 16 stycznia 1568 – hiszpański podróżnik Álvaro de Mendaña de Neyra odkrył Nui^[1][2].
• 29 sierpnia 1595 – Europejczycy odkryli atol Niulakita^[2].
• 1764 – Brytyjczyk John Byron ponownie odkrył Tuvalu, nazywając je Wyspami Lagunowymi^[1].
• 5 maja 1781 – Europejczycy atol Nanumanga^[2].
• XIX w. – Wyspy Lagunowe odwiedzali wielorybnicy i kupcy^[1].
• 6 listopada 1821 – statek dowodzony przez George'a Barretta odkrył atol Nukulaelae i ponownie zlokalizował atol Niulakita^[2].
• 1825 – Europejczycy odkryli atole Niutao i Vaitupu^[2].
• 1853 – Europejczycy odkryli atol Nanumea^[2].
• 1861 – na wyspach pojawili się pierwsi chrześcijańscy misjonarze^[2]
• lata 60. XIX w. – w okolicach wysp Tuvalu pojawili się handlarze niewolników, którzy porwali ok. 400 mieszkańców archipelagu (15% mieszkańców)^[2][1].

Era kolonizacji

• 1892 – wodzowie wysp przyjęli protektorat Wielkiej Brytanii^[1].
• 1915 – Wyspy Lagunowe weszły w skład brytyjskiej kolonii Wyspy Gilberta i Lagunowe^[1].
• 1942–43 – Wyspy Lagunowe zostały zajęte przez wojska amerykańskie w związku z drugą wojną światową^[1].
• 1969 – formalne narodziny Kościoła Tuvalu.^[3]
• 1971 – wprowadzono samorząd wewnętrzny^[1].
• 1974 – w wyniku referendum zdecydowano się na podział kolonii – za odłączeniem się od Wielkiej Brytanii głosowało 92% głosujących (3799 osób)^[4][1].
• 1975 – Wyspy Lagunowe stały się odrębną jednostką administracyjną^[1].
• 1 stycznia 1976 – władzę przeniesiono do Funafuti^[4].

Niepodległosć

• 1 października 1978 – Tuvalu uzyskało niepodległość w ramach brytyjskiej Wspólnoty Narodów^[1].
• 1987 – publikacja tłumaczenia Biblii na język tuvalu^[5].
• 1996–1997 – okres obowiązywania flagi państwowej pozbawionej Union Flag^[6].
• 2000 – Tuvalu zostało członkiem ONZ^[4].
• 2001 – zwrócenie się do Australii o pomoc przez rząd, w znalezieniu miejsca, na które zostanie przeniesione Tuvalu ^[1]. Sprzedaż domeny internetowej .tv przedsiębiorstwu Verisign^[7].
• 2008 – referendum konstytucyjne dotyczące wprowadzenia republiki.
• 2011 – susza(inne języki) na Tuvalu.
• 2016 – skazanie byłego premiera Apisai Ielemia na 12 miesięcy więzienia^[8].
• 2022 – wykrycie pierwszego przypadku COVID-19^[9].