Katarzyna de Lazari-Radek

Katarzyna Anna de Lazari-Radek (ur. 7 sierpnia 1975) – polska filozofka i etyczka, doktor habilitowany filozofii, profesorka Uniwersytetu Łódzkiego^[1] w Instytucie Filozofii. W kadencji 2024–2028 zajmuje stanowisko prorektorki ds. umiędzynarodowienia nauki i kształcenia^[2].

Katarzyna de Lazari-Radek

Data urodzenia	7 sierpnia 1975
doktor nauk humanistycznych
Specjalność: filozofia, etyka
Alma Mater	Uniwersytet Łódzki
Doktorat	17 maja 2007
Habilitacja	26 maja 2022 – filozofia Uniwersytet Łódzki
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Łódzki
Prorektor
Okres spraw.	2024–2028

Prelegentka seminarium letniego etyki utylitarystycznej w European Graduate School i doktoranckiego seminarium wiosennego w Dutch Research School of Philosophy^[3]. Najbardziej znana przez swój wkład w filozofię utylitarystyczną we współpracy z australijskim filozofem Peterem Singerem.

Życiorys

Uzyskała podwójne magisterium na Uniwersytecie Łódzkim: w 2000 filologii angielskiej i w 2001 filozofii. W 2007 uzyskała stopień doktora na podstawie rozprawy Dobro i rozum w filozofii moralnej Henry Sidgwicka (promotor prof. Andrzej Kaniowski), zaś w 2022 stopień doktora habilitowanego na podstawie monografii Godny pożądania stan świadomości. O przyjemności jako wartości ostatecznej (Wydaw. UŁ, 2021)^[1].

Działalność naukowa

Utylitaryzm

Współpracując z Singerem w latach 2012, 2014 i 2016, postanowiła wyjaśnić i bronić pojęcia utylitaryzmu oraz zaproponować rozwiązanie „najgłębszego problemu etyki” postawionego w XIX wieku przez brytyjskiego filozofa Henry’ego Sidgwicka: pozornej racjonalności zarówno egoizmu etycznego jak i utylitaryzmu. De Lazari-Radek i Singer użyli argumentu ewolucyjnego, aby odrzucić egoizm, ale pozostawiając utylitaryzm. W tomie 3 książki On what matters, Oksfordzki filozof Derek Parfit (1942–2017) wyraził pogląd, że ich argument przeciwko racjonalności egoizmu miał „pewną siłę”, chociaż, jak przyznają sami Lazari-Radek i Singer, nie jest on „rozstrzygający”^[4].

W recenzji^[5] książki de Lazari-Radek i Singera, The Point of View of the Universe: Sidgwick and Contemporary Ethics (2014), filozof Bart Schultz, dyrektor Civic Knowledge Project na Uniwersytecie Chicagowskim, opisuje de Lazari-Radek jako „wschodzącą gwiazdę (…) utylitaryzmu filozoficznego”, stwierdzając, że ich „książka może równie dobrze reprezentować najbardziej znaczące oświadczenie i obronę utylitaryzmu od XIX wieku, czasu klasycznych utylitarystów Benthama, Milla i Sidgwicka."

De Lazari-Radek czerpie również ze współczesnych myślicieli, takich jak Parfit, który sklasyfikował pogląd jej i Singera, że mamy najwięcej powodów, aby robić to, co byłoby bezstronnie najlepsze, jako formę „racjonalnej bezstronności”^[4].

W lipcu 2017 roku ukazała się druga wspólna książka de Lazari-Radek i Singera Utilitarianism: A Very Short Introduction^[6], o której Jeff McMahan, profesor filozofii moralnej na Uniwersytecie Oksfordzkim, powiedział: „Napisana z charakterystyczną jasnością przez uznanych spadkobierców twórców utylitaryzmu, dyskusja autorytatywna, życzliwa, ale nie bezkrytyczna i niezwykle wszechstronna – jednym słowem, idealna”^[7].

Hedonizm

De Lazari-Radek wyjaśnia swoje normatywne stanowisko jako utylitarystyczny hedonizm. Podczas współpracy nad The Point of View of the Universe^[8] przekonała Singera do porzucenia utylitaryzmu preferencji na rzecz hedonizmu. W dwóch kolejnych książkach o dobrostanie i przyjemności (Godny pożądania stan świadomości i Philosophy of Pleasure) dokładniej bada tę kwestię.

Działalność polityczna

W wyborach do parlamentu europejskiego w 2019 startowała z list komitetu Wiosny z okręgu 6 (województwo łódzkie) (lista nr 2, miejsce 6). Zdobyła 2165 głosów, nie uzyskując mandatu^[9][10].

Życie prywatne

Jest córką profesora Andrzeja de Lazari i cioteczną wnuczką Iji Lazari-Pawłowskiej^[11].

Mieszka i pracuje w Łodzi. Jest mężatką i ma dwoje dzieci. Uprawia trening siłowy^[1].

Publikacje

• Rationing in medicine – recenzja, 2002
• Prorok wśród swoich, 2004
• W poszukiwaniu złotego środka, 2007
• SInger kontratakuje, 2009
• Konsekwencjalizm i tajemnica: obrona ezoterycznej moralności, 2013
• The Point of View of the Universe: Sidgwick and Contemporary Ethics (z Peterem Singerem), Oxford University Press, 2014
• Utilitarianism: A Very Short Introduction (z Peterem Singerem), Oxford University Press, 2017
• What should a consequentialist promote?, The Oxford Handbook of Consequentialism, 2020
• Godny pożądania stan świadomości. O przyjemności jako wartości ostatecznej^[12], 2021