Kazimierz Czachowski

Kazimierz Stanisław Czachowski, ps. Kazimierz Cz., Dionizy, K. Czach, Adam Korabski, Ludowiec (ur. 28 listopada 1890 w Łyszkowicach k. Łowicza^[1], zm. 17 sierpnia 1948 w Krakowie) – polski historyk literatury, krytyk literacki.

Kazimierz Stanisław Czachowski

Kazimierz Cz., Dionizy, K. Czach, Adam Korabski, Ludowiec

Data i miejsce urodzenia	28 listopada 1890 Łyszkowice k. Łowicza
Data i miejsce śmierci	17 sierpnia 1948 Kraków
Zawód, zajęcie	historyk literatury, krytyk literacki
Odznaczenia

Życiorys

Pochodził z rodziny inteligenckiej, był synem Leonarda i Heleny z Rutkowskich. Kształcił się w gimnazjach w Warszawie, Lwowie i Vevey. Studiował w Szkole Rolniczej w Taborze (1908–1912) i w Warszawie. Po studiach pracował w zawodzie, prowadząc m.in. własne gospodarstwo pod Ciechanowem. W latach 1912–1913 odbył studia filologiczne w Towarzystwie Kursów Naukowych w Warszawie, m.in. pod kierunkiem Bronisława Chlebowskiego. Publikował artykuły na tematy społeczne i rolnicze w czasopismach „Zarzewie” (1910–1911) i „Gazeta Rolnicza” (1912–1914). W 1917 redagował tygodnik „Lud Miechowski”. Pracował następnie jako urzędnik w spółdzielni robotniczo-handlowej (do 1919).

W 1926 zamieszkał w Krakowie, gdzie pracował w zarządzie majątków Polskiej Akademii Umiejętności. Od schyłku lat 20. zajmował się krytyką literacką w prasie codziennej i literackiej. Współpracował z czasopismami „Wiadomości Literackie” (od 1925), „Gazeta Literacka” (od 1926), „Czas” (od 1927), „Kuryer Literacko-Naukowy” (od 1927), „Gazeta Polska” (od 1930).

Podczas II wojny światowej mieszkał w Krakowie. W latach 1945–1946 był dyrektorem Departamentu Literatury^[2] i Biura Współpracy Kulturalnej z Zagranicą w Ministerstwie Kultury i Sztuki. Od 1945 przewodniczył Oddziałowi Krakowskiemu Związku Zawodowego Literatów Polskich. W latach 1946–1947 pełnił funkcję prezesa całego Związku. Od 1945 był członkiem korespondentem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. W latach powojennych publikował m.in. w pismach „Dziennik Polski”, „Odrodzenie”, „Rzeczpospolita”.

Był żonaty, miał syna i córkę^[3] .

Zmarł 17 sierpnia 1948 w Krakowie^[3], pochowany na cmentarzu Salwatorskim^[3] (kwatera SC13-1-18)^[4].

Grób Kazimierza Czachowskiego na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie

Twórczość

Szczególnie interesował się literaturą polskiego pozytywizmu i modernizmu. Zgromadził obszerne dane dotyczące twórczości w okresie międzywojennym (w tym dane bibliograficzne). Przygotował syntezę życia i twórczości Sienkiewicza. Był autorem monografii wielu pisarzy polskich przełomu XIX i XX wieku (takich jak Adolf Dygasiński, Maria Rodziewiczówna, Wacław Sieroszewski, Jan Kasprowicz). Prowadził studia nad W poszukiwaniu straconego czasu Prousta, Czarodziejską Górą Manna, Sagą rodu Forsytów Galsworthy’ego. Był autorem przekładu m.in. Portretu Doriana Graya^[5] Wilde’a (1928).

Jako krytyk zajmował się poezją, dramatem i prozą dwudziestolecia, publikując w niektórych latach ok. 130 artykułów i recenzji. Pisał jednocześnie książki wymagające rozległych badań, wśród których była synteza Obraz współczesnej literatury polskiej 1884–1933.

Wybrane publikacje

• Jan Kasprowicz. Próba bibljografji (1929)^[6]
• Literatura francuska w przekładach Boya Żeleńskiego (1930)^[7]
• Henryk Sienkiewicz. Obraz twórczości (1931)^[8]
• Juliusz Kaden-Bandrowski (1931)
• Współczesna powieść polska (1931)
• Wacław Sieroszewski. Człowiek i patriota (1933)^[9]
• Obraz współczesnej literatury polskiej 1884–1933 (1934–1936, 3 tomy)^[10]
• Marja Rodziewiczówna na tle swoich powieści (1935)^[11]
• Najnowsza polska twórczość literacka 1935–1937 (1938)^[12]
• Między romantyzmem a realizmem (1967)

Odznaczenia

• Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1938)^[13]
• Złoty Wawrzyn Akademicki (4 listopada 1937)^[14]