Kocioł Wielkiego Stawu

Kocioł Wielkiego Stawu – kocioł polodowcowy w Sudetach Zachodnich, w Karkonoszach.

Karkonosze – Kocioł Wielkiego Stawu

Kocioł Wielkiego Stawu położony jest w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Zachodnich, w paśmie Karkonoszy, na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego, na wschód od znanej skałki Słonecznika, na północno-wschodnim zboczu Smogorni^[1].

Kocioł polodowcowy, utworzony u podnóża Równi pod Śnieżką (1400 m n.p.m.) i Smogorni (1489 m n.p.m.), podcina ich zbocza^[1]. Jego trawiasto-skaliste ściany, wysokie na około 200 m, wyżłobione kilkoma żlebami, opadają stromo skalnymi stopniami do polodowcowej misy egzaracyjnej, zamkniętej moreną recesyjną i skalnym ryglem. Boki żlebów flankowane są skalistymi grzędami. Dno kotła znajduje się na wysokości 1224 m n.p.m. Wypełnia je największe polodowcowe jezioro cyrkowe w Karkonoszach – Wielki Staw (1225 m n.p.m.)^[1]. Kocioł Wielkiego Stawu sąsiaduje na południowym wschodzie z Kotłem Małego Stawu^[1]. Moreny czołowe, boczne oraz moreny denne starszych etapów zlodowacenia występują na przestrzeni około 2 km poniżej kotłów, w kierunku północno-wschodnim. Lodowiec górski wypływający z Kotła Wielkiego Stawu łączył się z lodowcem wypływającym z Kotła Małego Stawu, w związku z czym kotły mają wspólną część moren powstałych w starszych etapach zlodowacenia. Najniższe moreny występują na wysokości 800–820 m n.p.m. Największy zasięg lodowca wynosił 3.500 m^[2].

Powstał w plejstocenie, prawdopodobnie w czasie ostatniego zlodowacenia, w wyniku przegłębienia źródliskowego odcinka doliny przez lokalny lodowiec górski.

Zbocza kotła porasta bogata górska roślinność subalpejska i naskalna – sasanka alpejska, pierwiosnka maleńka, kosodrzewina^[1]. Głębokie kotły polodowcowe otoczone urwistymi skałami nadają Karkonoszom wysokogórski charakter^[1].

Kocioł Wielkiego Stawu stanowi niebezpieczne miejsce zimą, ponieważ schodzą tu liczne lawiny oraz tworzą się groźne nawisy śnieżne^[1].

Turystyka

Obok Kotła Wielkiego Stawu przechodzą szlaki turystyczne^[3]:

• – czerwony fragment Głównego Szlaku Sudeckiego prowadzący z Szklarskiej Poręby na Śnieżkę i dalej górną krawędzią kotła.
• – zielony, prowadzący z Karpacza górną, północno-zachodnią krawędzią kotła.

Na krawędzi kotła znajdowało się schronisko im. Księcia Henryka, które spłonęło w 1946 roku.