Konstytucja Albanii

Konstytucja Albanii (alb. Kushtetuta e Shqipërisë) – najwyższy akt prawny Republiki Albanii, uchwalony 28 listopada 1998 roku w referendum. Stanowi podstawę demokratycznego państwa prawa i porządku konstytucyjnego we współczesnej Albanii.

Historia konstytucji albańskich

Okres przedkomunistyczny (1912-1944)

Statuty Organiczne (1912-1914)

Pierwsze akty konstytucyjne po ogłoszeniu niepodległości w 1912 roku:

• Statut z Vlory (1912) - tymczasowa ustawa zasadnicza^[1]
• Statut Organiczny (1914) - wprowadzał monarchię konstytucyjną pod rządami księcia Wilhelma zu Wieda^[2]

Okres międzywojenny

• Konstytucja Republikańska (1925) - wprowadzona przez Ahmeta Zogu, wzorowana na francuskiej^[3]
• Konstytucja Królewska (1928) - po koronacji Zogu na króla^[4]

Okres komunistyczny (1946-1991)

• Konstytucja z 1946 - wprowadzała system wzorowany na radzieckim^[5]
• Konstytucja z 1976 - najbardziej radykalna wersja stalinowska, zakazująca religii^[6]

Okres transformacji

• Ustawa Zasadnicza (1991) - tymczasowa konstytucja przejściowa^[7]
• Konstytucja z 1998 - obecnie obowiązująca

Konstytucja z 1998 roku

Główne zasady

• Albania jako republika parlamentarna
• Podział władz na:
  • ustawodawczą (Kuvendi)
  • wykonawczą (Rada Ministrów)
  • sądowniczą (niezależne sądy)

Prawa i wolności

Rozdział II konstytucji gwarantuje:

• Wolność słowa i wyznania
• Równość wobec prawa
• Prawo do uczciwego procesu
• Ochronę własności prywatnej

System rządów

Organy władzy wg konstytucji

Organ	Kompetencje	Wybór
Prezydent	Reprezentacja państwa	Wybierany przez parlament
Premier	Kierowanie rządem	Powoływany przez prezydenta
Parlament	Ustawodawstwo	Wybory powszechne

Reformy konstytucyjne

Główne nowelizacje:

• 2008 - dostosowanie do standardów NATO
• 2016 - reforma wymiaru sprawiedliwości^[8]

Zobacz też

• Historia Albanii
• Ustrój polityczny Albanii
• Prawa człowieka w Albanii