Królowa (małżonka)

Królowa (królowa małżonka) (analogicznie: cesarzowa, wielka księżna, księżna) – kobieta będąca małżonką aktualnie panującego monarchy i nosząca tytuł odpowiadający tytułowi męża (np. małżonka króla – królowa). Istnieją jednak odstępstwa od tej zasady, np. prawosławne małżonki władców nie mogły zostać koronowane i nosić tytułu królowej. Z tytułem tym nie wiąże się jednak żadna władza polityczna, w przeciwieństwie do monarchini panującej. W polskiej terminologii nie ma wyraźnego rozróżnienia pomiędzy tymi dwiema odmiennymi funkcjami. Zgodnie z tradycją, małżonka monarchy zostaje koronowana.

Ten artykuł dotyczy kobiety, będącej żoną panującego monarchy. Zobacz też: Królowa (monarchini).

Tytuły małżonek władców

• cesarzowa – żona cesarza
  • szachbanu – żona szacha
• caryca – żona cara
• królowa – żona króla
  • sułtanka – żona sułtana
  • maharani – żona maharadży
  • chanum – żona chana
• wielka księżna – żona wielkiego księcia
• arcyksiężna – żona arcyksięcia
• księżna – żona księcia

Małżonek królowej

W przypadku, gdy królowa pełni funkcje głowy państwa, jej mąż nosi najczęściej honorowy tytuł książę małżonek lub inny. Rzadką praktyką jest nadawanie takiemu mężczyźnie tytułu króla.

Osobny artykuł: książę małżonek.

Małżonki władców

• Austriackie cesarzowe
• Angielskie królowe
• Belgijskie królowe
• Brytyjskie królowe
• Bułgarskie królowe
• Duńskie królowe
• Jugosłowiańskie królowe
• Francuskie królowe i cesarzowe
• Greckie królowe
• Hiszpańskie królowe
• Japońskie cesarzowe
• Cesarzowe i niemieckie królowe
  • Bawarskie królowe
  • Pruskie królowe
  • Wirtemberskie królowe
• Norweskie królowe
• Obojga Sycylii królowe
• Polskie królowe
• Portugalskie królowe
• Rosyjskie caryce i cesarzowe
• Rumuńskie królowe
• Rzymskie cesarzowe
• Szwedzkie królowe
• Szkockie królowe
• Włoskie królowe

Aktualne małżonki panujących monarchów

Królestwo	Królowa	Zdjęcie	Małżonek	Od kiedy
Królestwo Bahrajnu	księżna Sabika bint Ibrahim Al Chalifa[a]		Hamad ibn Isa Al Chalifa	14 lutego 2002
Królestwo Belgii	królowa Matylda		Filip I	21 lipca 2013
Królestwo Bhutanu	królowa Dziecyn Pema		Jigme Khesar Namgyel Wangchuck	27 października 2011[b]
Sułtanat Brunei	królowa Raja Isteri Pengiran Anak Hajjah Saleha		Hassanal Bolkiah	5 października 1967
Królestwo Danii	królowa Maria		Fryderyk X	14 stycznia 2024
Królestwo Hiszpanii	królowa Letycja		Filip VI Burbon	19 czerwca 2014
Cesarstwo Japonii	cesarzowa Masako		Naruhito	1 maja 2019
Królestwo Jordanii	królowa Rania		Abd Allah II ibn Husajn	7 lutego 1999
Królestwo Lesotho	królowa Masenate Mohato Seeiso		Letsie III	18 lutego 2000[c]
Wielkie Księstwo Luksemburga	wielka księżna Maria Teresa		Henryk	7 października 2000
Królestwo Maroka	księżna Maroka Lalla Salma		Muhammad VI	21 marca 2002[d]
Księstwo Monako	księżna Charlene		Albert II	1 lipca 2011[e]
Królestwo Niderlandów	królowa Maksyma		Wilhelm Aleksander	30 kwietnia 2013
Królestwo Norwegii	królowa Sonja		Harald V	17 stycznia 1991
Królestwo Szwecji	królowa Sylwia		Karol XVI Gustaw	19 czerwca 1976
Królestwo Tonga	królowa Nanasipauʻu Tukuʻaho		Tupou VI	18 marca 2012
Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej	królowa Kamila		Karol III	8 września 2022

Uwagi

1. Główna żona, jedyna nosząca tytuł.
2. Jej mąż wstąpił na tron 14 grudnia 2006.
3. Jej mąż panował w latach 1990–1995 oraz ponownie od 7 lutego 1996.
4. Jej mąż wstąpił na tron 23 lipca 1999.
5. Jej mąż wstąpił na tron 6 kwietnia 2005.

Zobacz też

• Monarchia
• Królowa (monarchini)
• Królowa matka
• Królowa wdowa
• Książę małżonek

Bibliografia

• Dynastie Europy, wyd. Ossolineum, Wrocław Warszawa Kraków 2003.
• Morby John, Dynastie świata. Przewodnik chronologiczny i genealogiczny, Kraków 1995.