Kruchaweczka biaława

Kruchaweczka biaława (Psathyrella leucotephra (Berk. & Broome) P.D. Orton – gatunek grzybów należący do rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)^[1].

Kruchaweczka biaława

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	kruchaweczkowate
Rodzaj	kruchaweczka
Gatunek	kruchaweczka biaława
Nazwa systematyczna
Psathyrella leucotephra (Berk. & Broome) P.D. Orton Trans. Br. mycol. Soc. 43(2): 180 (1960)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Psathyrella, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten opisali w 1870 r. Miles Joseph Berkeley i Christopher Edmund Broome nadając mu nazwę Agaricus leucotephrus^[1]. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Peter Darbishire Orton w 1960 r.^[1]

Synonimy^[2]:

• Agaricus leucotephrus Berk. & Broome 1870
• Drosophila leucotephra (Berk. & Broome) Kühner & Romagn., 1953
• Hypholoma leucotephrum (Berk. & Broome) Sacc. 1887
• Psathyra leucotephra (Berk. & Broome) G. Bertrand 1913

Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 3–7 cm, początkowo wypukły, potem spłaszczony, bez żłobkowanego brzegu. Jest higrofaniczny; w stanie wilgotnym powierzchnia o barwie od żółtawobrązowej do bladobrązowej, w stanie suchym prawie biała. Na brzegu kapelusza przez jakiś czas utrzymują się fragmenty zasnówki^[4].

Trzon

Wysokość 8–12 cm, grubość 4–8 mm, walcowaty, czasami zwężający się nieznacznie w kierunku wierzchołka. Powierzchnia biaława, poniżej pierścienia nieco kłaczkowata. Pierścień błoniasty, zwisający^[4].

Blaszki

Przyrośnięte, dość gęste, początkowo bardzo blade, płowożółte, potem szare i ciemnofioletowe. Ostrza białawe. U młodych owocników blaszki przykryte zasnówką^[4].

Miąższ

Bez wyraźnego zapachu, o łagodnym, mącznym smaku^[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 7,5–10 × 5–6 µm, elipsoidalne, gładkie z porami rostkowymi. Wysyp zarodników fioletowo-brązowy. Podstawki 4- zarodnikowe. Cheilocystydy głównie w kształcie kolby lub butelki. Sprzążki występują^[4].

Występowanie

Opisano występowanie Psathyrella leucotephra w wielu krajach Europy, w dwóch miejscach Ameryki Północnej i na jednym stanowisku w Ameryce Południowej^[5]. Władysław Wojewoda w swoim zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. podaje 3 jego stanowiska z uwagą, że rozprzestrzenienie tego gatunku w Polsce i stopień zagrożenia nie są znane^[3].

Saprotrof. Występuje na polanach i w lasach iglastych i liściastych na opadłych gałązkach i leżących pniach drzew^[3].