Kruchaweczka kępkowa

Kruchaweczka kępkowa (Psathyrella multipedata (Peck) A.H. Sm.) – gatunek grzybów należący do rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)^[1].

Kruchaweczka kępkowa

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	kruchaweczkowate
Rodzaj	kruchaweczka
Gatunek	kruchaweczka kępkowa
Nazwa systematyczna
Psathyrella multipedata (Peck) A.H. Sm. Contr. Univ. Mich. Herb. 5: 33 (1941)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Psathyrella, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisali go w 1905 r. Charles Horton Peck i Joseph-Henri Léveillé nadając mu nazwę Psathyra multipedata^[1]. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał Alexander Hanchett Smith w 1941 r.^[1]

Synonimy^[2]:

• Astylospora multipedata (Peck) Murrill 1922
• Drosophila multipedata (Peck) Kühner & Romagn. 1953
• Psathyra multipedata Peck 1905
• Psathyra stipatissima J.E. Lange 1926
• Psathyrella multipedata f. annulata Hagara 2014

Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica do 3 cm, początkowo stożkowaty, potem wypukły, w końcu dzwonkowaty, nigdy jednak nie płaski. Powierzchnia jedwabiście gładka. Jest higrofaniczny; w stanie wilgotnym czerwonawy lub gliniasty, w stanie suchym bladoochrowy, ale często z brązowawym środkiem^[4].

Trzon

Wysokość 4 do 10 cm ponad piaskiem, średnica od 3 do 6 mm. Powierzchnia górą biaława, poza tym brązowawa. Brak pierścienia. Zwykle kilka trzonów złączonych jest podstawami tworząc kępkę^[4].

Blaszki

Przyrośnięte, początkowo jasnoszaro-brązowe, potem ciemnobrązowe^[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników: Ciemnofioletowo-brązowy. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, 6,5–10 × 3,5–4 µm z porami kiełkowymi^[4].

Miąższ

Cienki, bez wyraźnego zapachu i smaku^[4].

Występowanie

Znane jest występowanie Psathyrella multipedata w Ameryce Północnej, Europie, Azji, Australii i na Nowej Zelandii^[5]. Władysław Wojewoda w swoim zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. podaje 4 jego stanowiska z uwagą, że rozprzestrzenienie tego gatunku w Polsce i stopień zagrożenia nie są znane^[3]. Bardziej aktualne stanowiska tego gatunku znajdują się w internetowym atlasie grzybów^[6].

Saprotrof. Występuje w lasach i parkach piasku na zakopanych w ziemi resztkach drzewnych^[3].

Gatunki podobne

Pospolita kruchaweczka namakająca (Psathyrella piluliformis) rośnie na martwym drewnie liściastym. Młode owocniki są w stanie suchym blado gliniasto-brązowe, potem jaśnieją i stają się ochrowe, a w końcu prawie białe^[4].