Krystyna Łybacka

Krystyna Maria Łybacka z domu Maćkowiak (ur. 10 lutego 1946 w Jutrosinie, zm. 20 kwietnia 2020 w Poznaniu^[1][2]) – polska polityk, matematyk i nauczycielka akademicka, doktor nauk matematycznych. Posłanka na Sejm I, II, III, IV, V, VI i VII kadencji (1991–2014), minister edukacji narodowej i sportu w rządzie Leszka Millera w latach 2001–2004, posłanka do Parlamentu Europejskiego VIII kadencji (2014–2019).

Krystyna Łybacka

Krystyna Łybacka (2017)
Pełne imię i nazwisko	Krystyna Maria Łybacka
Imię i nazwisko po urodzeniu	Krystyna Maćkowiak
Data i miejsce urodzenia	10 lutego 1946 Jutrosin
Data i miejsce śmierci	20 kwietnia 2020 Poznań
Minister edukacji narodowej i sportu
Okres	od 19 października 2001 do 2 maja 2004
Przynależność polityczna	Sojusz Lewicy Demokratycznej
Poprzednik	Edmund Wittbrodt
Następca	Mirosław Sawicki
Odznaczenia

Życiorys

Córka Franciszka i Anny. W 1968 ukończyła studia na Wydziale Matematyczno-Fizyczno-Chemicznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Doktoryzowała się w 1976 w Instytucie Matematyki Politechniki Poznańskiej, broniąc pracy doktorskiej pt. Losowy podział kwadratu. Od 1968 pozostawała zawodowo związana z tym instytutem na Wydziale Elektrycznym. W latach 1983–1986 była sekretarzem, a w latach 1986–1989 członkiem zarządu Oddziału Poznańskiego Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Była adiunktem w Instytucie Matematyki Wydziału Elektrycznego Politechniki Poznańskiej^[3].

W latach 1978–1981 należała do PZPR, na początku lat 80. była także krótko członkinią „Solidarności”^[4]. Od 1993 była członkiem SdRP. W 1996 została liderką tej partii w Poznaniu, następnie od 1999 była przewodniczącą rady wojewódzkiej Sojuszu Lewicy Demokratycznej w Poznaniu. Od 20 grudnia 1999 do 29 czerwca 2003 była wiceprzewodniczącą zarządu krajowego SLD. Należała także do Stowarzyszenia „Ordynacka”^[5].

W 1991, 1993, 1997, 2001 i 2005 uzyskiwała mandat posła na Sejm kolejnych kadencji. Pracowała w różnych komisjach sejmowych, m.in. w Komisji Obrony Narodowej i Komisji do Spraw Służb Specjalnych. W III kadencji była zastępcą przewodniczącego Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, ponownie zajmowała to stanowisko w Sejmie V kadencji.

Od 19 października 2001 do 2 maja 2004 pełniła funkcję ministra edukacji narodowej i sportu w rządzie Leszka Millera. W latach 2004–2005 wiceprzewodnicząca Klubu Parlamentarnego SLD.

W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz szósty została posłem, kandydując z listy koalicji Lewica i Demokraci w okręgu poznańskim i otrzymując 24 405 głosów. 22 kwietnia 2008 znalazła się w klubie Lewica, który we wrześniu 2010 przemianowany został na klub SLD. W 2011 kandydowała w wyborach parlamentarnych z 2. miejsca na liście SLD w okręgu wyborczym nr 39 w Poznaniu i ponownie uzyskała mandat poselski. Oddano na nią 16 616 głosów (4,15% głosów oddanych w okręgu)^[6].

W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 zdobyła mandat eurodeputowanej VIII kadencji, kandydując z listy koalicji wyborczej SLD-UP^[7]. W 2019 uznana została za najbardziej pracowitego europosła w kategorii edukacja, kultura i media w ramach plebiscytu MEP Awards organizowanego przez „The Parliament Magazine”^[8]. W tym samym roku nie wystartowała w kolejnych wyborach europejskich. 1 lipca 2019 ogłosiła zakończenie działalności publicznej^[9]. Do końca życia zasiadała w zarządzie krajowym SLD.

Zmarła 20 kwietnia 2020, a 27 kwietnia została pochowana na cmentarzu Miłostowo w Poznaniu^[10][11].

Wyniki w wyborach ogólnopolskich

Wybory	Komitet wyborczy		Organ	Okręg	Wynik
1991		Sojusz Lewicy Demokratycznej	Sejm I kadencji	nr 18	6921 (1,62%)[12]
1993			Sejm II kadencji	nr 35	30 693 (5,68%)[13]
1997			Sejm III kadencji		84 768 (16,80%)[14]
2001		Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy	Sejm IV kadencji	nr 39	89 256 (27,80%)[15]
2005		Sojusz Lewicy Demokratycznej	Sejm V kadencji		18 637 (6,11%)[16]
2007		Lewica i Demokraci	Sejm VI kadencji		24 405 (5,45%)[17]
2011		Sojusz Lewicy Demokratycznej	Sejm VII kadencji		16 616 (4,15%)[6]
2014		Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy	Parlament Europejski VIII kadencji	nr 7	42 441 (7,25%)[7]

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2020 prezydent Andrzej Duda odznaczył ją pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski^[11].

Przyjęła nadawany przez Juliusza Nowina-Sokolnickiego prywatny Order Świętego Stanisława^[18].