Larbert

Larbert (gael. Leth-Pheairt^[1]) – miasto w środkowej Szkocji, w hrabstwie Falkirk, historycznie w Stirlingshire^[2], położone na północnym brzegu rzeki Carron, na zachód od miasta Stenhousemuir, z którym tworzy zwarty zespół miejski^[3]. W 2011 roku liczyło 9143 mieszkańców^[4].

Larbert

Leth-Pheairt

Centrum Larbert
Państwo	Wielka Brytania
Kraj	Szkocja
Council area	Falkirk
Populacja (2011) • liczba ludności	9143
Położenie na mapie Falkirk Larbert
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii Larbert
Położenie na mapie Szkocji Larbert
56°01′18″N 3°49′49″W

Miasto rozwinęło się w XIX wieku jako ośrodek hutnictwa żelaza^[3]. W 1848 roku otwarta została tu stacja kolejowa, na liniach z Glasgow i Edynburga do Stirling i północnej Szkocji^[3].

W Larbert działał zakład opieki nad dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną o zasięgu ogólnoszkockim (1863–2002, w końcowych latach przekształcony w szpital)^[a][5] oraz zakład psychiatryczny o zasięgu regionalnym (1869–1997)^[b][6]. W 2011 roku działalność rozpoczął nowo wybudowany szpital Forth Valley Royal Hospital, stanowiący w momencie otwarcia największe w historii przedsięwzięcie budowlane podjęte przez NHS na terenie Szkocji^[7]. 14 października 2022 roku zmarł tutaj szkocki komik Robbie Coltrane^[8].

W 1772 roku w mieście urodził się przemysłowiec i inżynier John Baildon, który osiadł na pruskim Górnym Śląsku, gdzie odegrał znaczącą rolę w rozwoju tamtejszego hutnictwa żelaza^[9][10].

Uwagi

1. Scottish National Institution for the Education of Imbecile Children, przemianowany w późniejszych latach na Royal Scottish National Institution i ostatecznie Royal Scottish National Hospital
2. Stirling District Asylum, od 1960 roku Bellsdyke Hospital