Latynosi

Latynosi – zbiorcze określenie narodów zamieszkujących Amerykę Łacińską i ich potomków na całym świecie. Czasami nazwa ta może się odwoływać do pochodzenia społecznego czy przynależności rasowej (w tym znaczeniu jest używana w krajach Ameryki Centralnej).^[1] W USA określenie Latino opisuje wszystkie osoby pochodzące z rejonu Ameryki Łacińskiej. Bywa mylnie stosowany zamiennie z terminem Hispanic, który określa wyłącznie osoby pochodzące z krajów hiszpańskojęzycznych.^[2]

Ameryka Łacińska

Latynosi

Językiem ojczystym Latynosów jest hiszpański lub portugalski. Osoba pochodzenia latynoskiego może być dowolnej rasy lub koloru skóry, ponieważ kategoria ta odnosi się jedynie do pochodzenia i przodków osoby^[3].

Latynosi tradycyjnie są zazwyczaj wyznawcami Kościoła katolickiego. Kultura latynoska cechuje się bardzo dużą różnorodnością. Jako jej przykładowe elementy można wymienić m.in. popularne tańce: tango, samba czy rumba. Charakterystyczna jest też latynoska muzyka.

Stany Zjednoczone

Odsetek ludności według hrabstw, którzy samodzielnie identyfikują się jako Latynosi, na podstawie spisu ludności z 2010 r.

W latach 2000–2010 liczba osób pochodzenia latynoskiego i hiszpańskiego w Stanach Zjednoczonych przekroczyła 50 mln (16% populacji) i z powodu imigracji była jedną z najszybciej rosnących grup ludności. Meksykanie stanowili 63% całej populacji Latynosów i byli zdecydowanie największą grupą Latynosów w Stanach Zjednoczonych^[4].

Do innych większych grup należeli Portorykańczycy (4,6 mln), Kubańczycy (1,8 mln), Salwadorczycy (1,6 miliona), Dominikańczycy (1,4 mln) i Gwatemalczycy (ponad 1 milion). Prawie połowa całej populacji Latynosów zamieszkiwała stany Kalifornia i Teksas, gdzie stanowili ponad jedną trzecią populacji. Stanem z największym odsetkiem Latynosów jest Nowy Meksyk^[4].

W 2013 roku Centrum Badawcze Pew ustaliło, że 55% amerykańskich Latynosów identyfikowało się jako katolicy, około 22% wyznawało protestantyzm, a 18% to były osoby niepowiązane religijnie^[5].

Pochodzenie genetyczne

Latynosi pochodzą głównie ze zmieszania się osadników z Europy, rdzennych Amerykanów i afrykańskich niewolników. Przeciętne proporcje pochodzenia z zachodniej Eurazji (Europa i Bliski Wschód), od rdzennych Amerykanów i od Afrykanów w każdym państwie pokazuje tabela:

Dane o liczbie ludności wg stanu na 1 lipca 2023^[6]

Państwo	Populacja[6]	Domieszka europejska %	Domieszka indiańska %	Domieszka afrykańska %	Źródło
Argentyna	45,538,000	72,3%	25,2%	2,5%	Toscanini et al. 2011[7]
Boliwia	12,244,000	16,2%	82,2%	1,6%	Heinz et al. 2013[8]
Brazylia	211,141,000	62,0%	17,0%	21,0%	Moura et al. 2015[9]
Chile	19,659,000	49,0%	48,0%	3,0%	Bermejo et al. 2017[10]
Dominikana	11,331,000	52,0%	10,0%	38,0%	Mathias et al. 2016[11]
Ekwador	17,980,000	32,9%	61,5%	5,6%	Rodrigues-Soares et al. 2019[12]
Gwatemala	18,125,000	26,5%	71,2%	2,3%	Söchtig et al. 2015[13] (średnia ważona dla Metysów i Majów)
Honduras	10,645,000	58,4%	36,2%	5,4%	Salazar-Flores et al. 2015[14]
Kolumbia	52,321,000	52,2%	32,5%	15,3%	Ossa et al. 2016[15]
Kostaryka	5,106,000	49,2%	37,9%	12,9%	Campos-Sánchez et al. 2013[16]
Kuba	11,020,000	71,0%	8,0%	21,0%	Fortes-Lima et al. 2018[17]
Meksyk	129,740,000	42,3%	54,0%	3,7%	Salzano & Sans 2014[18] (średnia z trzech badań "General")
Nikaragua	6,824,000	43,0%	41,0%	16,0%	Arrieta-Bolaños et al. 2018[19]
Panama	4,459,000	25,0%	51,0%	24,0%	Castro-Perez et al. 2016[20]
Paragwaj	6,844,000	55,4%	33,8%	10,8%	Simão et al. 2021[21]
Peru	33,846,000	18,0%	78,0%	4,0%	Marker et al. 2020[22]
Portoryko	3,242,000	61,0%	18,0%	21,0%	Pérez-Mayoral et al. 2019[23]
Salwador	6,310,000	46,7%	48,8%	4,5%	Salazar-Flores et al. 2015[14]
Urugwaj	3,388,000	76,6%	14,0%	9,4%	Bonilla et al. 2015[24]
Wenezuela	28,301,000	58,8%	28,6%	12,6%	Larralde et al. 2001[25]
Średnia ważona	638,064,000	51,54%	36,32%	12,14%

Zobacz też

• hiszpańskie imperium kolonialne
• portugalskie imperium kolonialne
• Hispanidad & CPLP
• Hispanoameryka