Leszek Mądzik

Leszek Józef Mądzik (ur. 5 lutego 1945 w Bartoszowinach, zm. 18 marca 2025^[1] w Lublinie) – polski scenograf i reżyser teatralny, malarz, fotograf, profesor sztuk plastycznych (2010)^[2].

Leszek Mądzik

Data i miejsce urodzenia	5 lutego 1945 Bartoszowiny
Data i miejsce śmierci	18 marca 2025 Lublin
Zawód	scenograf, reżyser, malarz, fotograf
Lata aktywności	1969–2025
Odznaczenia

Życiorys

Ukończył Liceum Plastyczne w Kielcach, trzykrotnie, bez powodzenia, próbował dostać się do Akademii Sztuk Pięknych, studiował historię sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, a także reżyserię na Wydziale Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku, filii warszawskiej Akademii Teatralnej. W 1969 roku założył Scenę Plastyczną KUL, gdzie po roku zaczął wystawiać przedstawienia (pierwszym była oparta na scenariuszu Mądzika sztuka Ecce Homo wystawiona 24 marca 1970 roku). Współpracował m.in. z Ireną Byrską, Mieczysławem Kotlarczykiem, Jerzym Zawieyskim, czy Teatrem Gong 2. Tworzył także w teatrach dramatycznych w Lublinie (Teatr im. Juliusza Osterwy), Łodzi i Warszawie (Teatr Studio) oraz z Teatrem Lalki i Aktora im. Hansa Christiana Andersena w Lublinie.

W przedstawieniach Mądzika dominuje ruch, obraz, a nadrzędną rolę pełni według twórcy światło. Jego interpretacjom towarzyszy także warstwa dźwiękowa, nie ma natomiast słowa. Sztuki prezentowane na deskach Sceny Plastycznej KUL prezentują filozoficzną refleksję o życiu i przemijaniu. Ta refleksja bardzo często bierze się z konkretnych przeżyć artysty. Źródłem inspiracji dla Mądzika są m.in. przemyślenia świętego Jana od Krzyża i świętej Teresy z Ávili, fascynuje go dorobek Leonarda da Vinci i artystów współczesnych: Aliny Szapocznikow, Tadeusza Kantora i Jerzego Nowosielskiego.

Jest bohaterem filmu dokumentalnego „A touch of passing. Leszek Mądzik” (2003) w reżyserii Doroty Nowakowskiej^[3], gdzie opowiada o swojej wizji sztuki.

Współpracował z wieloma uczelniami teatralnymi w Polsce i na świecie, był wykładowcą w Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. W 1997 roku wyreżyserował swoją własną sztukę Pętanie na potrzeby Teatru Telewizji. Był tam też autorem scenariusza i scenografii^[4].

Od 2006 roku stale publikował na łamach kwartalnika literackiego „Akcent” felietony, które zostały zebrane w książce Obrazy bez tytułu (Lublin 2012)^[5].

Zmarł w Lublinie^[6], pochowany 24 marca 2025 na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie^[7] (sektor SC10-6-2)^[8].

Najważniejsze przedstawienia

• Dokąd pędzisz koniku? Rady Moskowej, scenografia, Teatr Lalki i Aktora im. H. Ch. Andersena w Lublinie, 1978
• Iwanow Antoniego Czechowa, scenografia, Teatr im. J. Osterwy w Lublinie, 1981
• Pornografia Witolda Gombrowicza, dekoracje, Teatr Nowy w Warszawie, 1985
• Tchnienie, przedstawienie autorskie, reżyseria, Scena Plastyczna KUL, 1992
• Antygona Sofoklesa, scenografia, Teatr im. J. Osterwy w Lublinie, 1995
• Kir, przedstawienie autorskie, reżyseria, Scena Plastyczna KUL, 1997
• Skrzydło anioła, przedstawienie autorskie, reżyseria i scenografia, Teatr Lalki i Aktora im. H. Ch. Andersena w Lublinie, 1999
• Powłoki, przedstawienie autorskie, reżyseria, Teatr Studyjny Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, 2004
• Źródło, przedstawienie autorskie, scenariusz, scenografia i reżyseria, Wrocławski Teatr Lalek, 2005
• Makbet, scenografia, Teatr Narodowy w Lizbonie, 2007
• Przejście, przedstawienie autorskie, reżyseria, scenografia, Scena Plastyczna KUL
• Lustro, przedstawienie autorskie, scenografia, reżyseria, Scena Plastyczna KUL, 2013

Książki

• „Życie ku śmierci. Scena Plastyczna Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego”, opieka redakcyjna Piotr Zieliński, wydawca: Scena Plastyczna KUL, Lublin 1991
• „Scena Plastyczna KUL”, redakcja: Piotr Zieliński, wydawca: Scena Plastyczna KUL, Lublin 1995
• „Mój teatr”, współautor tekstu Waldemar Sulisz, Wydawnictwo Idea Media, Lublin 2000
• „Fotografia, faktura – czas – sacrum – postać”, wstęp Andrzej Wajda, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2002
• „Fotografia”, Wydawnictwo Drukarnia L-Print, Lublin (bez daty wydania)
• współautorzy Ignacy Karpowicz i Jerzy Maksymiuk, „Polska na cztery ręce”, Wydawnictwo Charaktery, Kielce 2012
• „Majdanek w fotografii Leszka Mądzika”, opracowanie Danuta Olesiuk, Wydawnictwo Państwowego Muzeum na Majdanku, Lublin 2012

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2008)^[9]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2001)^[10]
• Złoty Krzyż Zasługi (1995)^[11]
• Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości (2021)^[12]
• Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2015)^[13]
• Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005)^[13]
• Medal Per Artem ad Deum Papieskiej Rady ds. Kultury (2008)
• Medal Unii Lubelskiej przyznany przez Prezydenta Miasta Lublin (2000)^[6]
• Krzyż „Pro Ecclesia et Pontifice” (Stolica Apostolska, 2014)^[6]

Nagrody i wyróżnienia

• nagroda na III MF Bułgarskich Sztuk Lalkowych w Warnie za scenografię do spektaklu Dokąd pędzisz koniku w Teatrze Lalki i Aktora im. H. Ch. Andersena w Lublinie (1978)
• Nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka (1979)
• Nagroda Artystyczna im. Brata Alberta dla Sceny Plastycznej KUL za spektakle o treściach sakralnych (1990)
• Nagroda Dziennikarzy na Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Eksperymentalnych w Kairze dla spektaklu Zielnik (1991)
• Nagroda Sekcji Krytyki Polskiego Ośrodka ITI (1991)
• I nagroda na III Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Eksperymentalnych w Kairze za przedstawienie Wilgoć Sceny Plastycznej KUL (1992)
• „Buława hetmańska” na XIV ZLT w Zamościu dla spektaklu Wędrowne (1994)
• Nagroda Młodych na V Zderzeniach Teatralnych w Kłodzku dla Szczeliny (1995)
• Nagroda im. Jana Dormana (1998)
• tytuł Honorowego Obywatela Kielc (1998)^[14]
• Nagroda Prezydenta Miasta Lublina z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru (1999)
• Nagroda główna na IX Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Eksperymentalnych w Kairze w dziedzinie scenografii za Wrota (1999)
• Nagroda Honorowa Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego dla Sceny Plastycznej KUL za zasługi dla kultury polskiej (2000)
• Specjalne odznaczenie ministerstwa kultury Egiptu X Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Eksperymentalnych w Kairze na za wkład w światowe poszukiwania nowych form teatralnych (2000)
• tytuł Ambasadora Województwa Lubelskiego 2000 (2001)
• Nagroda Totus Tuus (2004)
• „Leon” - nagroda studentów i pracowników naukowych Uniwersytetu Zielonogórskiego za najciekawszy spektakl w sezonie 2006/2007 za przedstawienie Strumień (2007)
• „Złote Glany” - nagroda na Festiwal Twórców „Powiększenie” w Łodzi (2008)
• tytuł honorowy „Zasłużony dla Ziemi Lubelskiej” (2009)
• Koryfeusz Scenografii Polskiej (2009)
• Nagroda na XIII Polkowickich Dniach Teatru w kategorii "najlepsza scenografia" za scenografię do przedstawienia Przejście (2011)
• Statuetka Angelusa za całokształt (2012)
• „Złoty Feniks” (2016)
• Nagroda 100-lecia ZAiKS-u (2022)^[15]
• tytuł Honorowego Obywatela Lublina (2025)^[16]

Źródło:^[6].