Linoryt

Linoryt – technika graficzna należąca do technik druku wypukłego, w której matryca wykonana jest z linoleum; także odbitka wykonana tą techniką^[1][2].

Josef Čapek Hlava ženy, linoryt, 1918

Zobacz multimedia związane z tematem: Linoryt

Linoryt podobny jest do drzeworytu wzdłużnego (langowego) z tą różnicą, że rysunek zamiast w drewnie żłobi się w linoleum. Jest ono łatwe do obróbki i odporne na uszkodzenia, a rycie możliwe we wszystkich kierunkach. Do opracowania matrycy używa się dłut, nożyków, igieł (tzw. linoryt punktowy) i innych narzędzi umożliwiających cięcie materiału. Odbitki wykonuje się na prasie ręcznej lub za pomocą kostki introligatorskiej^[1][2][3].

Po raz pierwszy technika linorytu została użyta w 1890 roku w Niemczech do produkcji tapet^[4]. Na początku XX wieku została spopularyzowana w grafikach artystycznych, głównie dzięki wysiłkom austriackiego artysty Franza Cižka^[4], a później chętnie stosowana m.in. przez Henriego Matisse’a pod koniec lat 30. XX wieku oraz przez Pabla Picassa, którego większość linorytów pochodzi z końca lat 50. XX wieku^[4][5]. Wśród polskich artystów specjalizujących się w technice linorytu są m.in. Józef Gielniak, Stanisław Fijałkowski, Zygmunt Czyż, Piotr Gojowy, Małgorzata Stanielewicz^[1][6][7].