Maria Chrostek

Maria Chrostek (ur. 26 listopada 1935 w Tatarach) – wycinankarka, pisankarka i twórczyni plastyki obrzędowej z Puszczy Zielonej, laureatka Nagrody im. Oskara Kolberga.

Maria Chrostek

Data i miejsce urodzenia	1936 Tatary
Zawód, zajęcie	wycinankarka, pisankarka, twórczyni plastyki obrzędowej
Narodowość	polska
Odznaczenia

Wycinanka Marii Chrostek na wystawie w Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce

Życiorys

Jest córką Stefanii z Mrozków i Stanisława Konopków^[1][2]. Pochodzi z rodziny o silnych tradycjach w zakresie twórczości ludowej^[3]. W młodości pomagała rodzicom w gospodarstwie. Po zamążpójściu (1955) pracowała w gospodarstwie rolnym. Urodziła dwie córki i syna Kazimierza^[1].

Jest wycinankarką. Pierwsze wycinanki wykonywała pod okiem matki^[3]. Uczyła się też pod okiem ciotki Czesławy Konopkówny^[4]. Jako pełnoletnia rozpoczęła współpracę ze Spółdzielnią Rękodzieła Ludowego i Artystycznego „Kurpianka” w Kadzidle. Wycina „gwiazdy”, „leluje” i ptaki^[3]. Przekazała umiejętności córkom Wiesławie Bogdańskiej oraz Janinie Jaksinie^[4].

Wykonuje tradycyjne palmy wielkanocne, bukiety z bibuły, zabawki choinkowe, pisanki oraz kierce z grochu, fasoli i słomy oraz pająki z piórek. Piecze pieczywo obrzędowe – byśki i nowe latka^[4]. Do 1964 chałupniczo tkała^[3].

Od lat bierze udział w regionalnych, wojewódzkich i ogólnopolskich konkursach. Kulturę kurpiowską prezentowała i popularyzowała m.in. w Szwajcarii, Danii i Francji. Brała udział w Cepeliadach w Warszawie, Płocku, Krakowie i Gdańsku. Współpracuje z instytucjami kultury, placówkami oświatowymi i organizacjami pozarządowymi. Uczestniczy w warsztatach etnograficznych i pokazach. Współtworzyła Izbę Kurpiowską w Kadzidle, przekazując do niej swoje prace^[3].

Jej prace można znaleźć w następujących placówkach: Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce, Muzeum Północno-Mazowieckie w Łomży, Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie, Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, Muzeum Mazowieckie w Płocku, Muzeum Narodowe w Poznaniu, Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie, Muzeum Częstochowskie w Częstochowie, Izba Regionalna w Chudku, Wzorcownia Kurpiowska „Bursztynek” przy Centrum Kultury Kurpiowskiej w Kadzidle, Zagroda Kurpiowska w Kadzidle. Są również dostępne w galeriach sztuki ludowej, niektóre znajduje się w zbiorach prywatnych kolekcjonerów^[3].

Nagrody i odznaczenia

• 1983 – dyplom za twórcze kontynuowanie folkloru i jego popularyzację przyznany na XVII Festiwalu Folklorystycznym w Kazimierzu Dolnym
• 1984 – Nagroda Muzeum Okręgowego w Ostrołęce za pracę twórczą i społeczną
• 1986, 1997 – Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” nadana przez Ministerstwo Kultury i Sztuki
• 1997 – Odznaka „Za Zasługi Dla Województwa Ostrołęckiego”
• 2003 – Doroczna Nagroda Starosty Ostrołęckiego^[5]
• 2008 – Nagroda Wójta Gminy Kadzidło
• 2010 – Medal Pamiątkowy Marszałka Województwa Mazowieckiego „Pro Mazovia”^[6]
• 2011 – Nagroda Prezesa Związku Kurpiów „Kurpik 2010” w kategorii Twórczość ludowa^[7]
• 2011 – Talar Kurpiowski
• 2013 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” nadana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
• 2014 – Medal „Zasłużony dla CEPELII”, Dyplom Honorowy za zasługi dla zachowania dorobku kultury polskiej przyznany z okazji jubileuszu 65-lecia Cepelii.
• 2016 – Nagroda im. Oskara Kolberga^[3].