Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Medea i Jazon
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Medea i Jazon (Médée et Jason, początkowo Jason et Médée) – balet tragiczno-pantomimiczny w 3 aktach, 9 scenach.
Najsłynniejszy balet narracyjny legendarnego choreografa, teoretyka i reformatora baletu Jeana-Georges’a Noverre’a. Typowy przykład jego licznych autorskich baletów z akcją (ballet d’Action, w których rozwinął on i rozpowszechnił formę baletu dramatycznego. Taniec i pantomima służyły w nich wyrażeniu realistycznej akcji oraz portretów psychologicznych, odcieni uczuć i silnych przeżyć bohaterów. Temu celowi była również podporządkowana muzyka, dekoracje, kostiumy i rozmaite efekty sceniczne. Do swego baletu Noverre wybrał starożytny mit o księciu Jazonie i słynnej czarodziejce Medei, ograniczając się głównie do epizodu zgładzenia rywalki Kreuzy[1].
Remove ads
Twórcy baletu
- Libretto i choreografia: Jean-Georges Noverre
- Muzyka: Johann Josef Rodolphe
- Dekoracje: Giovanni Battista Innocenzo Colomba
- Kostiumy: Louis-René Boquet
Prapremiera
- Prapremiera: 11 lutego 1763, Hoftheater, Stuttgart, z okazji urodzin księcia Karola Eugeniusza Wirtemberskiego
W Warszawie
- Premiera polska: 8 maja 1767, choreografia Gaetano Vestris wg Jeana-Georges’a Noverre’a Operalnia Saska, Warszawa, z okazji imienin króla Stanisława Augusta.
- Druga premiera: kwiecień 1777, choreografia Leopold Frühmann wg Jeana-Georges’a Noverre’a i Gaetana Vestrisa, Teatr w Pałacu Radziwiłłowskim, Warszawa
Z tej drugiej inscenizacji zachowała się relacja prasowa w "Journal Litteraire de Varsovie" (1777, z. 1):
"Wystawiono tu balet Médée et Jason skomponowany przez słynnego Noverre'a; ale zachowano zmiany, które poczynił w nim pan Vestris, kiedy wystawiał ten balet w teatrze warszawskim. Bez wątpienia byłoby lepiej gdyby trzymano się dokładnie planu pana Noverre'a, z jego nowymi poprawkami i dodatkami, ale szczupłość teatru i mała liczba tancerzy wydawały się stać temu na przeszkodzie, pomimo że pani Valentin odtwarzała postać Medei z wielkim wyczuciem i szlachetnością. W ogólności tancerka wydaje się zasługiwać na uznanie; piękne rysy twarzy, wysoki wzrost i wrodzone wdzięki sprawiają, że będzie dobrze przyjmowana we wszystkich baletach, w których zatańczy"[2].
Role i wykonawcy
Podsumowanie
Perspektywa
Remove ads
Bibliografia
- Musik und Musiker am Stuttgarter Hoftheater (1750-1918), Herausgegeben von Reiner Nägele, Württembergische Landesbibliothek, Stuttgart 2000, ISBN 3-88282-054-3
- Sibylle Dahms, Der konservative Revolutionär. Jean Georges Noverre und die Ballettreform des 18. Jahrhunderts, München: Epodium, 2010, ISBN 978-3-940388-17-9, OCLC 680679706.
- Richard Ralph & Susan Au, Médée et Jason [w:] International Encyclopedia of Dance, Founding editor Selma Jeanne Cohen, Volume 4, Oxford University Press, New York 1998, ISBN 0-19-512308-5 (vol. 4)
- Susan Leigh Foster, Choreography and Narrative: Ballet's Staging of Story and Desire, Indiana University Press, Bloomington 1998, ISBN 0-253-33081-5
- Marion Kant, ed., The Cambridge Companion to Ballet, Cambridge Companions to Music, Cambridge University Press, Cambridge & New York 2007, ISBN 978-0-521-53986-9
- Lincoln Kirstein, Four Centuries of Ballet: Fifty Masterworks, Dover Publications, Inc., New York 1984, ISBN 0-486-24631-0
- Carol Lee, Ballet in Western Culture, Routledge, New York & London 2002, ISBN 0-415-94256-X
- Deryck Lynham, The Chevalier Noverre: The Father of Modern Ballet, Sylvan Press, London 1950
- Ludwik Bernacki, Teatr, dramat i muzyka za Stanisława Augusta, t. I i II, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Lwów 1925
- Karyna Wierzbicka, Źródła do historii teatru warszawskiego od roku 1762 do roku 1833, cz. I. Czasy Stanisławowskie, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Wrocław 1951
- Jean-Georges Noverre, Teoria i praktyka tańca prostego i komponowanego, sztuki baletowej, muzyki, kostiumu i dekoracji, przekład i opracowanie Irena Turska, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1959
- Alina Żórawska-Witkowska, Muzyka na dworze i w teatrze Stanisława Augusta, Warszawa: Zamek Królewski, 1995, ISBN 83-7022-056-8, OCLC 833963566.
- Irena Turska, Przewodnik baletowy, wyd. IV, s. 252-255, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 2011, ISBN 978-83-224-0926-8
Remove ads
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads