Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Merak (gwiazda)
gwiazda w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Merak (Beta Ursae Majoris, β UMa) – gwiazda w konstelacji Wielkiej Niedźwiedzicy. Wchodzi w skład asteryzmu Wielkiego Wozu. Jest oddalona o około 97 lat świetlnych od Słońca.
Remove ads
Nazwa
Tradycyjna nazwa gwiazdy, Merak, wywodzi się od arabskiego المراق al-maraqq, co oznacza „bok” Niedźwiedzicy; jest to też źródło nazwy gwiazdy Mizar[5][6]. Chińczycy nazywali tę gwiazdę chiń. 天璇; pinyin Tiānxuán, co oznacza „niebiański obracający się jadeit”[5]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 formalnie zatwierdziła użycie nazwy Merak dla określenia tej gwiazdy[7].
Charakterystyka obserwacyjna
Wraz z sąsiednią gwiazdą Dubhe (Alfa Ursae Majoris), Merak pomaga znaleźć na niebie słabszą Gwiazdę Polarną, czemu para ta zawdzięcza nazwę „wskaźników”[6]. W tym celu wystarczy pięciokrotnie przedłużyć ku północy linię łączącą Merak z Dubhe[8]. Dla obserwatorów na szerokościach geograficznych powyżej 41° N (w tym w większej części Europy) gwiazdy Wielkiego Wozu nigdy nie zachodzą[6]
Podobnie jak cztery inne gwiazdy Wielkiego Wozu, Merak należy do luźnej gromady otwartej, znanej jako Gromada Wielkiej Niedźwiedzicy, która zajmuje niewielki obszar w przestrzeni, jednak z ziemskiej perspektywy rozrzucona jest po znacznej części nieba[9].
Remove ads
Charakterystyka fizyczna
Merak to pojedyncza gwiazda typu widmowego A1. Część źródeł klasyfikuje ją jako gwiazdę ciągu głównego[2], inne – jako podolbrzyma[1][3][4]. Temperatura gwiazdy szacowana jest na ok. 9200 K[4], Merak świeci 58 razy jaśniej niż Słońce[4]. Jej promień jest ok. trzykrotnie większy od promienia Słońca, a masa jest 2,5 raza większa od słonecznej[4]. Otoczona jest ponadto przez gazowy dysk, podobny do odkrytych wokół Fomalhauta i Wegi[2]. Nie zaobserwowano tam dotychczas żadnych planet, ale jest bardzo prawdopodobne, że istnieją, bądź są właśnie w trakcie formowania[2].
Zobacz też
Przypisy
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads