Grzybówka pomarańczowoostrzowa

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1821 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Agaricus aurantiomarginatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Lucien Quélet w 1872 r.^[1]

Synonimy^[2]:

Agaricus aurantiomarginatus Fr. 1821
Agaricus elegans Pers 1801
Agaricus marginatus Schumach. 1803
Mycena aurantiomarginata f. elegans (Pers.) Hruby 1930
Mycena elegans (Pers.) P. Kumm. 1871
Mycena elegans var. aurantiomarginata (Fr.) Cejp 1930

Maria Lisiewska w 1987 r. nadała mu nazwę grzybówka pomarańczowoobrzeżona^[3], Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował nazwę grzybówka pomarańczowoostrzowa^[4].

Remove ads

Morfologia

Podsumowanie

Perspektywa

Kapelusz

Średnica 10–25 mm, kształt stożkowy do parabolicznego, z wiekiem spłaszczający się, wypukły, w końcu płaski, z garbkiem lub bez, płytko bruzdkowany, półprzeźroczyście prążkowany. Jest higrofaniczny. Powierzchnia naga, szaro-brązowa, oliwko-brązowa do dość ciemnobrązowej. Brzeg jaśniejszy, pomarańczowy do pomarańczowożółtego^[5].

Blaszki

Blaszki w liczbie 16–26 dochodzące do trzonu, wąsko przyrośnięte lub zbiegające z krótkim ząbkiem. Barwa od blado żółtawoszarej do szarobeżowej. Ostrze o barwie od jaskrawopomarańczowej do bladopomarańczowożółtej^[5].

Trzon

Wysokość 35–80 mm, grubość 1–2 mm, wydrążony, prosty do zakrzywionego, równy, jędrny. W młodym wieku całkowicie oprószony, z wyjątkiem wierzchołka, białawy do żółtawego na wierzchołku, w dole od żółtego do ciemnobrązowego lub również pomarańczowy. Podstawa czasami żółtawa lub pomarańczowa. Jest gęsto pokryta włókienkami o barwie od żółtej do pomarańczowej^[5].

Miąższ

O bardzo wyraźnym, słodkim, owocowym zapachu, często odczuwanym jako mączny lub lekko anyżowy^[5].

Cechy mikroskopowe

Podstawki 24–33 × 5,5–8 µm, smukłe. maczugowate, 4–zarodnikowe, ze sterygmatami o długości 4–6,5 µm. Zarodniki 7,5–10,5 × 4–5,5 µm, Q = 1,7–2,1, Qav = 1,9, wydłużone, rurkowate do subcylindrycznych, gładkie, amyloidalne. Cheilocystydy 18–42 × 7–17 µm, tworzące jałowe pasmo, o zmiennym kształcie, ale często maczugowate do gruszkowatych, na długich lub krótkich krótkich szypułkach, z pomarańczową zawartością. Są pokryte dość licznymi, równo rozmieszczonymi, prostymi cylindrycznymi wyrostkami o wymiarach 1–3 × 0,5–1 µm. Pleurocystydy podobne. Strzępki w skórce kapelusza o szerokości 1,5–5,5 µm, gęsto pokryte prostymi lub rozgałęzionymi wyrostkami o wymiarach 1-24 × 1-3 µm, tworzące gęste masy i nieco skłonne do żelatynizacji. Strzępki warstwy korowej trzonu o szerokości 1,5-3,5 µm, gładkie lub z rzadkimi uchyłkami, pokryte wyrostkami o wymiarach 1–9 × 1–1,3 µm, komórki końcowe o szerokości 4,5–10 µm, proste lub różnie rozgałęzione, subcylindryczne do maczugowatych, prawie gładkie. Sprzążki obecne w strzępkach wszystkich części grzyba^[5].

Remove ads

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej, Środkowej i w Europie^[6]. Władysław Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. przytacza liczne stanowiska^[4]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim, występującym głównie w górach^[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów^[7]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – gatunek narażony na wymarcie, który zapewne w najbliższej przyszłości przesunie się do kategorii wymierających, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia^[8].

Grzyb saprotroficzny. W Polsce rozwija się na opadłym igliwiu, zwłaszcza świerków, rzadziej jodeł. Owocniki pojedynczo od sierpnia do listopada^[4].

Grzybówka pomarańczowoostrzowa

Systematyka i nazewnictwo

Morfologia

Występowanie i siedlisko

Przypisy

Wikiwand - on