Narodziny narodu

Narodziny narodu (tytuł oryginalny The Birth of a Nation) – amerykański film niemy z 1915 roku w reżyserii D.W. Griffitha. Narodziny narodu są adaptacją filmową powieści Thomasa F. Dixona Juniora, osadzoną treściowo w czasach wojny secesyjnej. Głównymi bohaterami utworu są dwie rodziny: Stonemanowie oraz Cameronowie, które po wybuchu wojny stanęły po przeciwnych stronach barykady. W obliczu coraz odważniej występujących Afroamerykanów oba rody zakładają Ku Klux Klan^[a]; ostatecznie po ustaniu wojny konflikt się kończy, a zaprzyjaźnione rodziny jednoczą się ponownie, co stanowi zapowiedź narodzin narodu amerykańskiego^[1].

Zobacz też: Narodziny narodu (film 2016).

Narodziny narodu

The Birth of a Nation

Gatunek	dramat, wojenny, historyczny
Data premiery	8 lutego 1915
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Czas trwania	190 min (czas oryginalny, według ówczesnych projektorów) 120 min (czas obecny, według współczesnych projektorów)
Reżyseria	D.W. Griffith
Scenariusz	Frank E. Woods D.W. Griffith
Główne role	Lillian Gish Henry B. Walthall Mae Marsh Ralph Lewis Miriam Cooper Elmer Clifton Spottiswoode Aitken Josephine Crowell
Muzyka	Joseph Carl Breil
Zdjęcia	Billy Bitzer
Scenografia	D.W. Griffith
Kostiumy	Robert Goldstein
Montaż	D.W. Griffith James Smith
Produkcja	D.W. Griffith H.E. Aitken
Wytwórnia	David W. Griffith Corp.
Dystrybucja	Epoch Producing Corp.
Budżet	110 000 USD
Przychody brutto	50 000 000 USD

The Birth of a Nation

O filmie

Zrealizowany kosztem 110 000 dolarów (około 1 500 000 dolarów według cen z 2013 roku^[b]) film był pionierskim osiągnięciem kina. Reżyser w Narodzinach narodu kładł szczególny nacisk na rolę montażu w dramatyzowaniu akcji. Ruch kamery uległ dynamizacji; sceny były kręcone z kilku ustawień kamery. Griffith zerwał z klasyczną zasadą trzech jedności, zastosował też trzy kulminacje dramaturgiczne wpływające na akcję filmu, przy czym ostatnia z nich (odsiecz Ku Klux Klanu wobec ataku Afroamerykanów na posiadłość Cameronów) wprowadzała technikę montażu równoległego. Sekwencje były rozdzielane poprzez ściemnianie, rozjaśnienie i użycie efektu przesłony^[1][2].

Narodziny narodu początkowo miały być wydane pod nazwą Człowiek klanu, jednak ta pierwsza wersja spotkała się z burzliwą reakcją publiczności. Okrojona wersja pod obecną nazwą również była krytykowana; reżyserowi zarzucano rasistowskie poglądy, gloryfikowanie Ku Klux Klanu oraz przedstawianie Afroamerykanów w negatywnym świetle^[1][2]. W odpowiedzi na krytykę Griffith stworzył film Nietolerancja. Pomimo zarzucanej mu szowinistycznej wymowy Narodziny narodu posiadają opinię najbardziej wpływowego dzieła w dziejach kinematografii^[2]. Ze względu na zastosowanie pionierskich technik kinematograficznych użytych po raz pierwszy w tym filmie, w 1992 roku dzieło Griffitha zostało umieszczone w amerykańskim National Film Registry jako warte zachowania, pomimo zawartego w nim rasizmu i złego wpływu. Ponieważ film przyczynił się do odrodzenia Ku Klux Klanu, uznano, że „jest częścią historii narodu, od której nie można uciec”^[3].

Obsada

Lista opracowana na podstawie źródła^[4].

• Lillian Gish – Elsie Stoneman
• Henry B. Walthall – pułkownik Ben Cameron
• Mae Marsh – Flora Cameron
• Ralph Lewis – senator Austin Stoneman
• Miriam Cooper – Margaret Cameron
• Elmer Clifton – kapitan Phil Stoneman
• Spottiswoode Aitken – dr Cameron
• Josephine Crowell – pani Cameron
• George Siegmann – gubernator Silas Lynch
• Mary Alden – Lydia Brown
• Jennie Lee – Cindy
• Robert Harron – Tod Stoneman
• George Beranger – Wade Cameron
• Maxfield Stanley – Duke Cameron
• Walter Long – Gus
• Wallace Reid – kowal Jeff
• Donald Crisp – gen. Ulysses S. Grant
• Howard Gaye – gen. Robert E. Lee
• Joseph Henabery – prezydent Abraham Lincoln
• Raoul Walsh – John Wilkes Booth

Uwagi

1. Pochodzenie klanu w filmie nie ma niczego wspólnego z rzeczywistością, gdyż organizacja miała innych założycieli.
2. Obliczono na podstawie następującego źródła: Consumer Price Index (Estimate) 1800-. The Federal Reserve Bank of Minneapolis. [dostęp 2013-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-13)]. (ang.). Metoda obliczania: budżet z 1915 roku * (CPI z 2013 roku / CPI z 1915 roku).

Zobacz też

• Lista stu najlepszych amerykańskich filmów według AFI
• Narodziny narodu – amerykański film z 2016 roku