Nikodem (postać biblijna)

Nikodem, gr. Νικόδημος, cs. Prawiednyj Nikodim^[1] – postać biblijna, męczennik chrześcijański, święty Kościoła katolickiego^[2] i prawosławnego, członek Sanhedrynu oraz faryzeusz^[1].

Święty
Nikodem

Νικόδημος

męczennik sprawiedliwy
Św. Nikodem w Brooklyn Museum pędzla Jamesa Tissota
Data śmierci	w I w.
Czczony przez	Kościół katolicki Cerkiew prawosławną
Wspomnienie	31 sierpnia[a] 2 sierpnia[b] 15 sierpnia[c]

Nikodem i Jezus na dachu (Henry Ossawa Tanner)

Życiorys

Nikodem żył w czasach ziemskiego życia Jezusa Chrystusa^[1]. Żywot świętego znany jest z Ewangelii św. Jana Apostoła^[2].

Nikodem był jednym z dostojników żydowskich, faryzeuszem i członkiem Sanhedrynu, który potajemnie spotkał się z Jezusem i odbył z nim rozmowę opisaną w trzecim rozdziale Ewangelii Jana. Później stanął w jego obronie przed sanhedrynem. Po śmierci Jezusa, wraz z Józefem z Arymatei wziął pod swą pieczę jego zwłoki i zorganizował mu pochówek. Przypisuje mu się również autorstwo jednej z Ewangelii apokryficznych^[2].

Poniósł męczeńską śmierć z rąk Żydów^[1]. Nieznana jest dokładna data. W 415 wydobyto jego szczątki oraz relikwie św. Szczepana. Pochowany został w Kefaz-Gamla (Palestyna).

Kult

Jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 31 sierpnia^[3].

W Cerkwi prawosławnej wspominany jest dwukrotnie: 2/15 sierpnia^[d] oraz w niedzielę niewiast niosących wonności (trzecia niedziela po święcie Paschy)^[1].

Ikonografia

W ikonografii prawosławnej jak i rzymskokatolickiej święty jest najczęściej przedstawiany razem ze św. Józefem z Arymatei w scenie zdjęcia ciała Chrystusa z Krzyża. Spotykamy go również w scenie namaszczania i balsamowania ciała Chrystusa oraz Jego pochowania. Nikodem jest odzianym w tunikę mężczyzną w średnim wieku, z niedługą brodą^[1].

Zobacz też

• męczennicy wczesnochrześcijańscy
• kult świętych

Uwagi

1. liturgia katolicka
2. liturgia prawosławna według kalendarza juliańskiego
3. prawosławna liturgia według kalendarza gregoriańskiego
4. podwójne datowanie