Opera Wrocławska

Opera Wrocławska – jeden z teatrów mieszczących się we Wrocławiu na Dolnym Śląsku, przy ulicy Świdnickiej pod numerem 35. Zarówno budynek, jak i mająca w nim swoją siedzibę instytucja przystosowane są przede wszystkim do wystawiania spektakli operowych i innych (na przykład baletu).

Opera Wrocławska

nr rej. 205 z 25 listopada 1991
gmach Opery
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Wrocław
Adres	Świdnicka 35
Styl architektoniczny	klasycyzm
Architekt	pierwotny Carl Ferdinand Langhans odbudowa z 1865 Karl Lüdecke odbudowa z 1871–1872 Karl Schmidt
Rozpoczęcie budowy	1839
Ważniejsze przebudowy	1865 1871–1872 1954–1956 1997–2006
Właściciel	Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego
Położenie na mapie Wrocławia Opera Wrocławska
Położenie na mapie Polski Opera Wrocławska
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Opera Wrocławska
51°06′10″N 17°02′04″E
Strona internetowa

Budynek

Gmach Teatru Miejskiego wzniesiono przy ulicy Świdnickiej w latach 1839–1841 według projektu Carla Ferdinanda Langhansa, z nowoczesną sceną i widownią na około 1600 miejsc. Po pożarach (w 1865 i 1871), budynek przebudowano podwyższając widownię i nadscenium, dostawiono pawilon malarni i rozbudowano portyk oraz ozdobiono z zewnątrz malowidłami. Odbudową z 1865 kierował Karl Lüdecke, a tą z 1871–1872 Karl Schmidt. W 1871 postawiono także na krawędzi dachu rzeźby muz wykonane ze sztucznego piaskowca (obecnie stoją tam odlewy z zaginionych oryginałów wykonane na początku XXI wieku). Po 1945 usunięto zniszczone pociskami figury muz oraz z przyczyn politycznych zdjęto z fasady nieuszkodzone popiersia artystów niemieckich: Beethovena, Goethego, Mozarta i Schillera oraz skuto freski Schmidta z zewnętrznej ściany. W 1954–1956 rozbudowano południową część budynku. Gruntowna modernizacja rozpoczęła się w 1997, a zakończyła w 2006.

W bardzo bogato zdobionym wnętrzu zachowało się większość zdobień z XIX wieku, m.in.: plafon z portretami kompozytorów, główny żyrandol (przerobiony z gazowego na elektryczny) oraz loża cesarska. Sumaryczna powierzchnia złocona prawdziwym złotem wynosi 10 tysięcy m², a powierzchnia kryształowych luster 200 m².

Działalność sceniczna

Tradycje operowe we Wrocławiu sięgają pierwszej połowy XVIII wieku, wówczas Ballhaus (Dom Zabaw), odwiedzały teatry wędrowne. Duże znaczenie miała działalność włoskiej trupy operowej, utrzymującej stały kontakt z teatrami w Bolonii i Wenecji oraz z Antonio Vivaldim. Ich siedziba w 1727 otrzymała status teatru miejskiego, a w grudniu 1795 otrzymała nazwę Teatru Królewskiego we Wrocławiu.

W latach 1804–1806 teatr prowadził Carl Maria von Weber, twórca niemieckiej opery romantycznej.

W obecnym budynku opery mieścił się najpierw teatr miejski (wbrew nazwie początkowo był własnością różnych spółek, przede wszystkim Teatralnego Towarzystwa Akcyjnego, na własność miasta przeszedł w 1878), grający także opery i operetki. Dopiero na przełomie XIX/XX wieku teatr przekształcono w operę. Prowadziła ona działalność do 1944, jako jedna z czołowych scen niemieckich. Na scenie teatru gościło wielu znakomitych europejskich śpiewaków i śpiewaczek, dyrygentów i wirtuozów, m.in. Władysław Mierzwiński, Marcelina Sembrich-Kochańska, Apolinary Kątski, Richard Wagner, Richard Strauss, Wilhelm Furtwängler, Niccolò Paganini, Karol Lipiński, Anton Rubinstein, Ferenc Liszt i Henryk Wieniawski.

8 września 1945 nastąpiła reaktywacja działalności Opery przedstawieniem Halki Moniuszki w reżyserii Stanisława Drabika (pierwszego powojennego dyrektora opery). Do 1950 wystawiano oprócz oper także sztuki teatralne, teatr lalki i operetki (z powodu braku budynków dla tych instytucji). Od 1997, z inicjatywy dyrektor Ewy Michnik, w czasie generalnego remontu gmachu (1997–2006), rozpoczęto serię monumentalnych widowisk operowych realizowanych w Hali Ludowej lub w plenerze, co stało się wyróżnikiem Opery Wrocławskiej względem innych tego typu placówek w Polsce.

W 2014 r. operę we Wrocławiu odwiedziło 105 451 osób^[1].

Dyrekcja

Twórcą polskiej sceny operowej we Wrocławiu został Stanisław Drabik. Od 1 stycznia 2025, na dyrektora Opery Wrocławskiej została powołana prof. Agnieszka Franków-Żelazny^[2].

Dyrektorzy opery

• Ewa Michnik 1995–2016;
• Marcin Nałęcz-Niesiołowski 2016–2019;
• Halina Ołdakowska 2020–2023^[3]
• Tomasz Janczak 2023^{[potrzebny przypis]}– 2024;
• Agnieszka Franków-Żelazny od 2025

Nazwa

• 1727–1795 – Teatr Miejski we Wrocławiu
• 1795 – przełom XIX/XX w. – Teatr Królewski we Wrocławiu
• przełom XIX/XX w. – 1944 – Opera we Wrocławiu (?)
• 1945–1949 – Opera Dolnośląska (w sezonie 1948/1949 Teatry Dolnośląskie – Opera Dolnośląska)
• 1949–2000 – Opera Wrocław
• 2000–2005 – Opera Dolnośląska
• od 2005 – Opera Wrocławska^[4][5]

Galeria

• 
  Opera Wrocławska
• 
  Tablica upamiętniająca Stanisława Drabika
• 
  Opera nocą
• 
  Klatka schodowa
• 
  Westybul
• 
  Foyer
• 
  Widownia
• 
  Malowidło na suficie
• 
  Loże
• 
  Strop nad tarasem
• 
  Scena

Zobacz też

• Festiwal Opery Współczesnej