Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Paramaribo
stolica Surinamu Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Paramaribo[2], nazywane także Parbo[3] – stolica Surinamu, położona nad rzeką Surinam, na wybrzeżu Oceanu Atlantyckiego.
W 2002 roku zabytkowe centrum Paramaribo zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Remove ads
Nazwa
Pochodzenie nazwy miasta nie jest do końca wyjaśnione i istnieje ok. 20 różnych hipotez[4]. Jedna z nich upatruje związku z wyrażeniem z języka Indian Tupi-Guarani para maribo, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza „ludzi znad wielkiej rzeki”[4]. Inna – z wyrażeniem z języka Indian Carib-Karina paramuru, nazwy jednego z drzew[4]. Jednak za najbardziej prawdopodobne uznaje się pochodzenie od paramaru-bo, gdzie paramaru oznacza tęczę, a bo – miejsce[4].
Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Początki Paramaribo sięgają czasów prekolumbijskich, kiedy na zachodnim brzegu Surinamu 15 km od wybrzeża Oceanu Atlantyckiego istniała wioska indiańska, w pobliżu której w 1614 roku osiedli czasowo handlarze holenderscy[3][5]. Położenie to pozwalało na funkcjonowanie portu w głębi lądu bez ryzyka, że statki utkną na mieliźnie[3].
W XVII wieku działali tu również krótko handlarze francuscy, którzy wznieśli pierwszy drewniany fort[3]. W 1651 roku angielski gubernator Barbadosu Francis Willoughby (1613–1666) założył tu prywatną posiadłość i rozbudował francuski fort, nadając mu nazwę Fort Willoughby[4]. Willoughby promował osadnictwo w regionie i rozwój plantacji trzciny cukrowej[4]. Podczas II wojny angielsko-holenderskiej Fort Willoughby został zdobyty przez wojska holenderskie pod dowództwem admirała Abrahama Crijnssena, który zmienił nazwę osady na Nieuw Middelburg oraz fortu na Fort Zeelandia[4]. Na mocy traktatu w Bredzie z 1667 roku kończącego II wojnę angielsko-holenderską Paramaribo przeszło w ręce holenderskie[4]. Brytyjczycy jednak ponownie zajęli fort pod koniec 1667 roku, lecz Crijnssen odbił fort ponownie w 1668 roku[4]. W 1683 roku gubernatorem Surinamu został Cornelis van Aerssen van Sommelsdijck (1637–1688), który wzniósł swoją siedzibę w Paramaribo i rozbudował fort[4]. Van Aerssen został zamordowany podczas buntu własnych żołnierzy w 1688 roku[4].
Na początku XVIII wieku Paramaribo było dobrze prosperującym ośrodkiem eksportu cukru, z ok. 500 domami i dzielnicami niewolników pracujących na okolicznych plantacjach[4]. Bagniste tereny Paramaribo zostały odwodnione poprzez system kanałów, co umożliwiło dalszy szybki rozwój miasta w drugiej połowie XVIII wieku[4]. Bezpieczeństwo miasta zostało zwiększone poprzez budowę fortu Nieuw Amsterdam i do Paramaribo przenieśli się właściciele plantacji, pozostawiając plantacje w rękach zarządców[6][5]. Na początku XIX wieku Paramaribo miało 2 tysiące domów, a jego mieszkańcy czerpali dochody z eksportu cukru produkowanego w ponad 600 plantacjach[6]. Centrum miasta dwukrotnie strawił pożar – w 1821 i 1832 roku – spaliło się 400 domów[6]. W połowie XIX wieku wiele plantacji podupadło wskutek złego zarządzania i abolicji – przetrwało mniej niż 100 plantacji, co odbiło się negatywnie na rozwoju gospodarczym Paramaribo[6]. W mieście zaczęli osiedlać się byli niewolnicy i zbiegowie, a także indiańscy, chińscy i jawajscy pracownicy sprowadzeni w latach 1873–1939 do pracy na plantacjach[6]. Kolejnym impulsem do rozwoju miasta było rozpoczęcie wydobycia złota w Borwnsbergu oraz boksytów w Moengo i Paranam[6]. W 1945 roku miasto miało 13 tys. domów i 75 tys. mieszkańców[6].
Paramaribo pozostawało w posiadaniu holenderskim od 1667 roku przez trzy stulecia, z wyjątkiem krótkich okresów panowania brytyjskiego w latach 1799–1802 i 1804–1815[4].
Miasto rozwinęło się dalej po II wojnie światowej dzięki przemysłowi (produkcji margaryny, cementu i piwa) i turystyce[7]. W Paramaribo funkcjonuje Anton de Kom Universiteit van Suriname założony w 1968 roku[7].
Remove ads
Architektura
Podsumowanie
Perspektywa
Historyczne centrum Paramaribo obejmuje drewnianą zabudowę z okresu kolonialnego z zachowanym oryginalnym układem ulic[8], w trójkącie wyznaczonym przez rzekę Surinam na południu, kanał Sommelsdijck na północnym wschodzie i ulicę Zwartenhovenbrug Straat na północnym zachodzie[9]. W jego południowo-zachodniej części znajdują się[9]:
- Fort Zeelandia – fort z 1667 roku[8]
- Pałac Prezydencki – dawna siedziba gubernatora Surinamu z 1730 roku[8]
- Ogród Palmowy – założony przez gubernatora Surinamu Cornelisa van Aerssena van Sommelsdijcka i otwarty dla publiczności w 1685 roku
- Plac Niepodległości
a w części zachodniej[9]:
- katedra św. Piotra i Pawła – drewniany kościół redemptorystów z 1885 roku[5], najprawdopodobniej największy drewniany budynek na półkuli zachodniej[10]
- synagoga Neve Shalom – drewniana synagoga z 1830 roku przy Keizerstraat[11]
- meczet przy Keizerstraat – drewniany meczet przy Keizerstraat, wzniesiony obok synagogi Neve Shalom w latach 1929–1932[11]
W 2002 roku historyczne centrum Paramaribo zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO[8][12].
Widok satelitarny
Zabytkowe centrum miasta
Zabytkowe centrum miasta
Zabytkowe centrum miasta
Pałac Prezydencki
Ogród Palmowy
Fort Zeelandia
Plac Niepodległości
Meczet przy Keizerstraat
Synagoga Neve Shalom
Katedra św. Piotra i Pawła
Ministerstwo Finansów i Sąd Najwyższy
Współpraca
Miejscowości partnerskie:
Przypisy
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads