Petyr Stojanow

Petyr Stefanow Stojanow, bułg. Петър Стефанов Стоянов (ur. 25 maja 1952 w Płowdiwie) – bułgarski prawnik i polityk, deputowany do Zgromadzenia Narodowego 37. i 40. kadencji, prezydent Republiki Bułgarii w latach 1997–2002, przewodniczący Związku Sił Demokratycznych (SDS) od 2005 do 2007.

Petyr Stojanow

Data i miejsce urodzenia	25 maja 1952 Płowdiw
Prezydent Bułgarii
Okres	od 22 stycznia 1997 do 22 stycznia 2002
Przynależność polityczna	Związek Sił Demokratycznych
Wiceprezydent	Todor Kawałdżiew
Poprzednik	Żelu Żelew
Następca	Georgi Pyrwanow
Przewodniczący Związku Sił Demokratycznych
Okres	od 1 października 2005 do 15 lipca 2007
Przynależność polityczna	Związek Sił Demokratycznych
Poprzednik	Nadeżda Michajłowa
Następca	Płamen Jurukow
Odznaczenia

Życiorys

W 1976 ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Sofijskim im. św. Klemensa z Ochrydy, w 1989 specjalizował się w prawie cywilnym. W latach 1978–1992 praktykował jako adwokat w Płowdiwie. W 1988 opublikował monografię zatytułowaną Сериозно за развода, poświęconą historii rozwodów.

W 1989 wstąpił do Związku Sił Demokratycznych, organizował struktury SDS w Płowdiwie. Był wiceministrem sprawiedliwości w rządzie Filipa Dimitrowa. W 1994 został wybrany do Zgromadzenia Narodowego 37. kadencji, w którym zasiadał do 1997. Objął stanowiska wiceprzewodniczącego grupy parlamentarnej SDSoraz wiceprzewodniczącego komisji ds. młodzieży, sportu i turystyki. W 1995 został mianowany wiceprzewodniczącym Związku Sił Demokratycznych.

1 lipca 1996 zwyciężył w prawyborach prezydenckich, zdobywając 66% oddanych głosów, w wyniku czego został oficjalnym kandydatem centroprawicowej koalicji Zjednoczone Siły Demokratyczne na prezydenta. W wyborach przeprowadzonych w dwóch turach 27 października 1996 i 3 listopada 1996 uzyskał odpowiednio 44,07% i 59,73% głosów, pokonując Iwana Marazowa z Bułgarskiej Partii Socjalistycznej. Zaprzysiężony został 19 stycznia 1997 i trzy dni później objął urząd prezydencki wraz z nowym wiceprezydentem Todorem Kawałdżiewem. W kolejnych wyborach w 2001 ubiegał się o reelekcję jako kandydat niezależny z poparciem większości ugrupowań prawicowych. Przegrał w drugiej turze głosowania z socjalistą Georgim Pyrwanowem, kończąc urzędowanie 22 stycznia 2002.

W 2002 założył fundację pod nazwą Centrum na rzecz Dialogu Politycznego. W 2003 został członkiem organizacji pozarządowej German Marshall Fund, działającej na rzecz poszerzania współpracy i zrozumienia między Stanami Zjednoczonymi i Europą^[1], a także komitetu wykonawczego Komisji Trójstronnej. W 2004 był specjalnym wysłannikiem Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie do Naddniestrza, mającym na celu załagodzić istniejące napięcia i wznowić negocjacje na temat przyszłości regionu^[2].

W wyborach w 2005 uzyskał mandat deputowanego do Zgromadzenia Narodowego 40. kadencji z listy Zjednoczonych Sił Demokratycznych. 1 października 2005 objął funkcję przewodniczącego Związku Sił Demokratycznych. 22 maja 2007, po porażce partii w wyborach do Parlamentu Europejskiego, podał się do dymisji. We wrześniu 2007 zrzekł się również mandatu poselskiego, motywując tę decyzję koniecznością zmiany pokoleniowej wśród bułgarskiej prawicy^[3].

W 2009 został prezydentem CGDC, międzynarodowego centrum na rzecz dialogi i współpracy z siedzibą w Wiedniu.

Odznaczony m.in. duńskim Orderem Słonia (2000)^[4], hiszpańskim Order Zasługi Cywilnej z Łańcuchem (1999)^[5], rumuńskim Orderem Gwiazdy Rumunii I klasy (1998).

Życie prywatne

Petyr Stojanow jest żonaty z dyplomatą Antoniną Stojanową, mają córkę Fani i syna Stefana. Jego bratem jest Emił Stojanow. W 1988 opublikował monografię zatytułowaną Сериозно за развода (w tłum. Poważnie o rozwodzie) poświęconą historii rozwodów.