Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Piotr III Wielki (ur. 1239 lub 1240, zm. 11 listopada 1285) – król Aragonii, Walencji (jako Piotr I), hrabia Barcelony (jako Piotr II) w latach 1276–1285 oraz król Sycylii (jako Piotr I) 1282–1285.
 | |
 | |
| król Aragonii | |
| Okres |
od 27 lipca 1276 |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| król Walencji | |
| Okres |
od 27 lipca 1276 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| hrabia Barcelony | |
| Okres |
od 27 lipca 1276 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| król Sycylii | |
| Okres | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona | |
| Dzieci |
Alfons III Liberalny, Jakub II Sprawiedliwy, Izabela Aragońska, Fryderyk II |
Syn króla Jakuba I Zdobywcy i Jolanty, córki Andrzeja II, króla Węgier. Po śmierci swojego starszego brata Alfonsa w 1260, został następcą tronu aragońskiego. W 1262 poślubił Konstancję, córkę i dziedziczkę króla Sycylii - Manfreda, ostatnią przedstawicielkę rodu Hohenstaufów. Po śmierci ojca 27 lipca 1276 roku objął rządy w Aragonii. Podporządkował sobie młodszego brata Jakuba, który w schedzie po ojcu otrzymał Królestwo Majorki.
Piotr III kontynuował politykę ekspansji śródziemnomorskiej Jakuba I Zdobywcy. Zrezygnował z planów narzucenia zwierzchnictwa hafsydzkiemu emiratowi Tunezji i wojska znad wybrzeży Afryki przerzucił na Sycylię, na której ludność zbuntowała się przeciw rządom Karola Andegaweńskiego. 30 marca 1282 mieszkańcy Palermo dokonali masakry Francuzów (tzw. "nieszpory sycylijskie"). Nowy władca, po entuzjastycznym przyjęciu przez Sycylijczyków, we wrześniu 1282 przyjął koronę sycylijską jako Piotr I. Ponieważ południowe Włochy i Sycylia od czasów normańskich (XI wieku) były lennem papieskim, papież Marcin IV obłożył klątwą Piotra Aragońskiego i jego następców oraz pozbawił obu koron. Do wykonania papieskiego wyroku nakłoniony został bratanek obalonego Karola Andegaweńskiego, król Francji Filip III Śmiały (który był żonaty z siostrą Piotra Izabelą).
Według porozumień zawartych przez zainteresowanych Karol Andegaweński miał odzyskać Sycylię, a młodszy syn Filipa III i Izabeli, Karol Walezjusz, otrzymać koronę aragońską. Działania wojenne we Włoszech (1283-1285) zakończyły się zwycięstwem Piotra III. Jego flota dwukrotnie rozbiła marynarkę Karola. Także wyprawa Francuzów poza Pireneje nie przyniosła pożądanego efektu. Po ponad dwumiesięcznym oblężeniu Gerony w Katalonii zdziesiątkowana armia Filipa III wycofała się. Ostatecznie Piotr III zdołał nie tylko utrzymać dotychczasowe zdobycze, ale rozszerzył swoje władztwo. W 1283 zajął Maltę, w następnym – Dżerbę (Djerba, Jerba), wyspę u wybrzeży Tunezji, a w 1285 władca Tunezji zgodził się na płacenie trybutu Aragonii.
Jednoczenie krain hiszpańskich: Aragonia, Barcelona, Walencja, Baleary pod berłem jednego władcy i ekspansja w basenie Morza Śródziemnego wymagały akceptacji stanów i ustępstw ze strony króla. 3 października 1283 Piotr III wydał przywileje dla rycerstwa aragońskiego Privilegio General, a 11 stycznia 1284 Recognoverunt proceres dla Barcelony. Po niespełna dziesięciu latach panowania Piotr III Wielki zmarł 11 listopada 1285, w Vilafranca del Penedés koło Barcelony i został pochowany w cysterskim klasztorze Santes Creus koło Vilaradona w Katalonii.
13 czerwca 1262, w Montpellier poślubił Konstancję Hohenstauf (1249–1302) - córkę Manfreda, króla Sycylii. Para miała 8 dzieci:
Ze związków nielegitymowanych, Piotr miał kilkoro innych dzieci:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
