Porohy Dniepru

Porohy Dniepru (ukr. пороги) – poprzeczne skalne progi rzeczne, zbudowane z wychodni granitów i gnejsów krystalicznej tarczy ukraińskiej, przegradzające koryto Dniepru pomiędzy miastami Dniepr i Zaporoże (a dokładniej pomiędzy Łocmańską Kamianką a Kiczkasem) na odcinku około 70 km.

Porohy Dniepru

Porohy Dniepru, 1920
Państwo	Ukraina
Miejscowości	Dniepr, Zaporoże
Rodzaj obiektu	progi rzeczne
Położenie na mapie Ukrainy Porohy Dniepru
48°11′00″N 35°11′20″E

Wyróżniano ponad 30 progów rzecznych, największe to:

• Kudak (Kudacki – koło zamku Kudak)
• Jacki
• Suriky (Surski)
• Łuchań (Łochański, w XVII wieku Łahanny lub Chański)
• Strzelczy (z wyspą Strzelczą)
• Dzwoniec (Zwoniecki)
• Kniahiniński
• Techniński
• Nienasytec (Rewucznyj, Did)^[1]
• Woronowa Zapora
• Wołnickij (Wolniow)
• Budyło (Budziłowski)
• Tawalszański
• Łyszny
• Wilnyj (Wolny)

Oprócz tego koryto Dniepru przegradzało 7 tzw. zabor. Zabory były również grzędami skalnymi, jednak odróżniały się od porohów tym, że nie przegradzały całkowicie koryta rzeki, pozostawiając szerokie kanały, i nie utrudniały żeglugi. Zabory te to: Monastyrska, Striłecka, Tjahińska, Woroniacza, Krywa, Skubowa.

Wszystkie porohy i zabory zostały zalane w 1932 roku przez Zbiornik Dnieprzański Dnieprowskiej Elektrowni Wodnej.

Od nazwy porohów pochodzi historyczna i geograficzna nazwa Zaporoże, czyli kraj „za porohami”.

• 
  Mapa z 1772 r.^[a]
• 
  Mapa z 1895 r.^[b]
• 
  Poroh Kudak w 1911 r.

Zobacz kolekcję cytatów na temat porohów Dniepru w Wikicytatach

Uwagi

1. Widoczne w górnej części mapy nazwy: „R. Samara” to rzeka Samara, ufortyfikowane miasta „Stara Samara” i „Samara Bogoroditza” to natomiast odpowiednio Stara Samara (Стара Самара)(inne języki) i Forteca Bogorodzicka (Богородицька фортеця)(inne języki); ujście rzeki Samary do Dniepru oraz obie fortece znajdują się w obrębie dzisiejszego miasta Dniepr. Natomiast widoczne w dolnej części mapy nazwy „Chortyca” i „Chortyckoy ostr.” związane są z dnieprzańską wyspą Chortyca znajdującą się obok miasta Zaporoże.
2. Widoczne na mapie nazwy miast: Jekaterynosław (u góry) i Aleksandrowsk (na dole) to odpowiednio miasto Dniepr i miasto Zaporoże.