Porozumienie nuklearne z Iranem

Porozumienie nuklearne z Iranem (ang. Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA)) – międzynarodowe porozumienie dotyczące kontroli irańskiego programu rozwoju broni jądrowej, zawarte 14 lipca 2015^[1] w Wiedniu^[2] pomiędzy Iranem a sześcioma mocarstwami – w tym pięcioma nuklearnymi i równocześnie stałymi członkami Rady Bezpieczeństwa ONZ: Stanami Zjednoczonymi, Rosją, Wielką Brytanią, Francją i Chinami oraz Niemcami. Dodatkową stroną porozumienia jest Unia Europejska.

Ministrowie spraw zagranicznych Chin, Francji, Niemiec, Unii Europejskiej, Iranu, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych ogłaszający zakończenie rozmów i ustanowienie porozumienia nuklearnego

Niniejsza umowa jest wynikiem wstępnego porozumienia podpisanego 2 kwietnia 2015^[3].

Porozumienie daje inspektorom ONZ dostęp do irańskich instalacji wojskowych. Inspekcje wymagać będą każdorazowej akceptacji rządu w Teheranie^[1]; w przypadku nieuzasadnionego uniemożliwienia inspekcji po próbach ustalenia terminu inspekcji, sankcje zostają automatycznie nałożone ponownie^[4].

Bezpośrednim wynikiem podpisania porozumienia był znaczący spadek cen ropy naftowej. Iran jest posiadaczem czwartych co do wielkości złóż ropy naftowej oraz jednym z największych producentów ropy na świecie^[5].

Porozumienie zostało zawarte mimo wyraźnego sprzeciwu Izraela, obawiającego się irańskiego programu nuklearnego. Na wiadomość o zawarciu porozumienia izraelski premier Binjamin Netanjahu ocenił, że społeczność międzynarodowa popełniła „historyczny błąd”, układając się z władzami w Teheranie i zapowiedział podjęcie działań zmierzających do tego, by nie dopuścić do ratyfikowania porozumienia^[1][6].

8 maja 2018 roku Donald Trump ogłosił wycofanie się Stanów Zjednoczonych z porozumienia nuklearnego^[7].

Zobacz też

• Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej
• Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej