Reprezentacja Polski w koszykówce mężczyzn

Reprezentacja Polski w koszykówce mężczyzn (zwyczajowo zwana również: reprezentacją narodową, kadrą narodową, drużyną narodową – zespół koszykarski, reprezentujący Polskę w meczach i sportowych imprezach międzynarodowych, powoływany przez selekcjonera, w którym występować mogą wszyscy zawodnicy posiadający obywatelstwo polskie, niezależnie od wieku, czy narodowości. Za jej funkcjonowanie odpowiedzialny jest Polski Związek Koszykówki (PZKosz.).

Polska

Herb Polski
Przydomek	Biało-Czerwoni
Związek	Polski Związek Koszykówki
Sponsor techniczny	4F
Menedżer generalny	Łukasz Koszarek
Trener	Igor Miličić
Asystent trenera	Artur Gronek Grzegorz Kożan Marek Popiołek
Skrót FIBA	POL
Ranking FIBA	16. (599,8 pkt.)[a]
Zawodnicy
Kapitan	Mateusz Ponitka
Najwięcej występów	236 – Mieczysław Łopatka[1] 236 – Dariusz Zelig[1]
Stroje domowe Stroje wyjazdowe
Mecze
Pierwszy mecz  Estonia – Polska  47:19 (15:9) (Tallinn; 16 lutego 1935)
Medale
Mistrzostwa Europy
1963 1939, 1965, 1967
Strona internetowa
Stan aktualny na 10 sierpnia 2024.

Seniorska kadra koszykarzy zdobyła dotychczas cztery medale mistrzostw Europy – jeden raz srebro (1963) i trzy razy brąz (1939, 1965, 1967).

Historia

Pierwsze oficjalne spotkanie międzypaństwowe seniorska reprezentacja Polski rozegrała 16 lutego 1935, podczas towarzyskiego turnieju w Tallinnie, ulegając 47:19 Estonii, zaś jej kolejnym rywalem – na tej samej imprezie – była Łotwa, która niespełna trzy miesiące później w szwajcarskiej Genewie wygrała premierową edycję mistrzostw Europy. "Biało-czerwoni" w pierwszym kontynentalnym czempionacie nie wzięli co prawda udziału, lecz w maju 1937 r. przystąpili do jego drugiej edycji, zajmując w Rydze 4. miejsce z bilansem dwóch zwycięstw i trzech porażek. Rok wcześniej zadebiutowali na igrzyskach, biorąc udział w eksperymentalnym turnieju olimpijskim w Berlinie. Mimo nie najlepszego początku zmagań, Polacy dotarli do strefy medalowej, ulegając w półfinale 15:42 Kanadzie, a w meczu o brąz przegrywając 26:12 z Meksykiem. Czwarte miejsce w gronie 23 uczestniczących zespołów przyjęto z entuzjazmem. W obydwu tych imprezach obowiązki selekcjonera drużyny narodowej pełnił Walenty Kłyszejko.

Mecz Hiszpania–Polska (71:88) podczas ME 1967.

Największe sukcesy reprezentacja zanotowała w latach 60., kiedy jej trenerem był Witold Zagórski (1961–1975). Polska drużyna narodowa zdobywała wtedy medale na trzech kolejnych mistrzostwach Europy: Wrocław 1963 – srebrny, Moskwa 1965 i Helsinki 1967 – brązowe, zaś na dwóch kolejnych – Neapol 1969 i Essen 1971 – grała w półfinale, zajmując 4. miejsca. Również trzy razy z rzędu uczestniczyła w igrzyskach olimpijskich: Tokio 1964 i Meksyk 1968 - 6. miejsca, Monachium 1972 - 10. miejsce. W 1967 pierwszy raz w historii polskiej koszykówki reprezentacja zakwalifikowała się do mistrzostw świata rozgrywanych w Montevideo, zajmując tam 5. lokatę, a tytuły króla i wicekróla strzelców zdobyli Mieczysław Łopatka i Bohdan Likszo^[2].

W 2019 r., po 52 latach przerwy, Polacy ponownie zagrali w mistrzostwach świata w Chinach. W fazie grupowej kolejno pokonali Wenezuelę, Chiny i Wybrzeży Kości Słoniowej, zajmując 1. miejsce. W drugiej fazie grupowej polska kadra wygrała z Rosją i przegrała z Argentyną, zajmując 2. miejsce. W fazie pucharowej Polska przegrała kolejno z: Hiszpanią, Czechami i USA, zajmując ostatecznie 8. miejsce. Postawa polskiej reprezentacji była jedną z największych pozytywnych niespodzianek turnieju^[3]. W mistrzostwach w jednej ze statystyk – skuteczność rzutów wolnych – wygrał Adam Waczyński, trafiając ze skutecznością 93,3%.

W 2022 reprezentacja zajęła 4 miejsce na Eurobaskecie. W fazie grupowej pokonała Czechy, Izrael i Holandię, przegrała z Finlandią i Serbią. W 1/8 finału pokonała Ukrainę, w ćwierćfinale wyeliminowała Słowenię i po raz pierwszy od 1971 awansowała do półfinału mistrzostw Europy. W półfinale przegrała z Francją, a w meczu o 3 miejsce przegrała z Niemcami.

Ważne mecze

• Igrzyska Olimpijskie:
  • Debiut w turnieju IO: Berlin, 7 sierpnia 1936 Polska – Włochy 28:44 (12:25) Berlin 1936
  • Pierwsze zwycięstwo w turnieju IO: Berlin, 10 sierpnia 1936 Polska – Łotwa 28:23 (14:12) Berlin 1936
  • Najwyższe zwycięstwo w turnieju IO: Moskwa, 25 lipca 1980 Polska – Indie 113:67 (63:33) Moskwa 1980
  • Najwyższa porażka w turnieju IO: Moskwa, 22 lipca 1980 Jugosławia – Polska 129:91 (61:43) Moskwa 1980
• Mistrzostwa Świata:
  • Debiut w finałach MŚ: Salto, 28 maja 1967 Polska – Portoryko 76:64 (35:29) Urugwaj 1967
  • Pierwsze zwycięstwo w finałach MŚ: Salto, 28 maja 1967 Polska – Portoryko 76:64 (35:29) Urugwaj 1967
  • Najwyższe zwycięstwo w finałach MŚ: Salto, 30 maja 1967 Paragwaj – Polska 60:101 (26:57) Urugwaj 1967
  • Najwyższa porażka w finałach MŚ: Montevideo, 9 czerwca 1967 USA – Polska 91:61 (41:39) Urugwaj 1967
• Mistrzostwa Europy:
  • Debiut w finałach ME: Ryga, 2 maja 1937 Francja – Polska 27:24 (13:15) Ryga 1937
  • Pierwsze zwycięstwo w finałach ME: Ryga, 3 maja 1937 Polska – Łotwa 32:25 (16:14) Ryga 1937
  • Najwyższe zwycięstwo w finałach ME: Budapeszt, 9 czerwca 1955 Anglia – Polska 44:140 (31:65) Węgry 1955

Udział w turniejach międzynarodowych

Igrzyska olimpijskie Udział w Igrzyskach Olimpijskich Rok Runda Miejsce M W P 1936 Półfinał 4/23 7 3 4 1948 Nie zakwalifikowała się 1952 1956 1960 II faza grupowa 7/16 8 3 5 1964 Faza grupowa 6/16 9 5 4 1968 Faza grupowa 6/16 9 5 4 1972 Faza grupowa 10/16 9 3 6 1976 Nie zakwalifikowała się 1980 Faza grupowa 7/16 7 4 3 1984 Nie zakwalifikowała się 1988 1992 1996 2000 2004 2008 2012 2016 2020 2024 2028 Do ustalenia Razem 49 23 26 Mistrzostwa świata Udział w Mistrzostwach Świata Rok Runda Miejsce M W P 1950-1963 Nie zakwalifikowała się 1967 Grupa finałowa 5/13 9 4 5 1970-2014 Nie zakwalifikowała się 2019 Ćwierćfinał 8/32 8 4 4 2023 Nie zakwalifikowała się 2027 Do ustalenia Razem 17 8 9 Mistrzostwa Europy Udział w Mistrzostwach Europy Rok Miejsce M W P 1935 Nie zakwalifikowała się 1937 4. miejsce 5 2 3 1939 3. miejsce 7 5 2 1946 9. miejsce 5 2 3 1947 6. miejsce 7 3 4 1949 Nie zakwalifikowała się 1951 1953 1955 5. miejsce 11 7 4 1957 7. miejsce 10 3 7 1959 6. miejsce 8 4 4 1961 9. miejsce 9 5 4 1963 Wicemistrz 9 7 2 1965 3. miejsce 9 7 2 1967 3. miejsce 9 7 2 1969 4. miejsce 7 3 4 1971 4. miejsce 7 4 3 1973 12. miejsce 7 1 6 1975 8. miejsce 7 3 4 1977 Nie zakwalifikowała się 1979 7. miejsce 8 5 3 1981 7. miejsce 8 5 3 1983 9. miejsce 7 3 4 1985 11. miejsce 7 2 5 1987 7. miejsce 8 4 4 1989 Nie zakwalifikowała się 1991 7. miejsce 5 2 3 1993 Nie zakwalifikowała się 1995 1997 7. miejsce 9 4 5 1999 Nie zakwalifikowała się 2001 2003 2005 2007 13. miejsce 3 0 3 2009 9. miejsce 6 2 4 2011 17. miejsce 5 2 3 2013 21. miejsce 5 1 4 2015 11. miejsce 6 3 3 2017 18. miejsce 5 1 4 2022 4. miejsce 9 5 4 2025 . miejsce Razem 208 102 106

Zawodnicy

Obecny skład

Skład reprezentacji na turniej prekwalifikacyjny do Letnich Igrzysk Olimpijskich 2024 (sierpień 2023)^[4]. Polska

Nr	Poz.	Nazwisko i imię	Data urodzenia	Klub	Wzrost	Masa ciała
2	5.0 !C	Balcerowski, Aleksander	2000–11–19	Panathinaikos Ateny	219 cm	118 kg
30	2.0 !SG	Garbacz, Jakub	1994–03–17	Anwil Włocławek	197 cm
41	5.0 !C	Groselle, Geoffrey	1993–02–12	Trefl Sopot	213 cm	109 kg
23	2.0 !SG	Michalak, Michał	1993–11–02	PAOK Saloniki	197 cm	93 kg
7	4.0 !PF	Milicić jr, Igor	2002–08–27	Charlotte 49ers	206 cm
77	3.0 !SF	Nizioł, Jakub	1996–05–08	Śląsk Wrocław	201 cm	95 kg
0	1.0 !PG	Pluta, Andrzej	2000–06–03	Suzuki Arka Gdynia	190 cm
9	3.0 !SF	Ponitka, Mateusz	1993–08–29	Partizan Belgrad	198 cm	93 kg
3	3.0 !SF	Sokołowski, Michał	1992–12–11	Gevi Napoli Basket	196 cm	89 kg
12	5.0 !C	Witliński, Mikołaj	1995–12–02	Trefl Sopot	207 cm
1	3.0 !SF	Zyskowski, Jarosław	1992–07–16	Trefl Sopot	203 cm
28	2.0 !SG	Żołnierewicz, Przemysław	1995–07–03	King Wilki Morskie Szczecin	195 cm	98 kg

Selekcjoner: Igor Miličić
Asystenci: Artur Gronek • Grzegorz Kożan • Andrzej Urban

Zagraniczni zawodnicy

W reprezentacji grało kilku koszykarzy z poza Polski^[5][6][7] (w nawiasach są lata gry w reprezentacji):

• Joe McNaull z USA (2001–2003)
• Eric Elliott z USA (2004)
• Jeff Nordgaard z USA (2004 – 2006)
• David Logan z USA (2009)
• Thomas Kelati z USA (2010 – 2013)
• A.J. Slaughter z USA (2015 – )^[8]
• Geoffrey Groselle z USA (2023 – )^[9]
• Luke Petrasek z USA (2023 – )^[10]
• Jordan Loyd z USA (2025 –)^[11]
• Igor Milicić junior z Chorwacji (2021 –)^[12]
• Aaron Cel urodzony we Francji (2015 – 2022)^[13]

Rekordziści

Zestawienia obejmują dane uzyskane wyłącznie w oficjalnych spotkaniach międzypaństwowych seniorskiej reprezentacji Polski. Wszystkie nieoficjalne mecze kadry narodowej, bądź spotkania w kadrze innej niż seniorska (pierwsza reprezentacja) - rozegrane przez danego zawodnika - nie zostały ujęte w poniższych wykazach^[1][14].

Najwięcej meczów Lp. Zawodnik Lata gry Mecze 1. Mieczysław Łopatka 1960–1972 236 Dariusz Zelig 1977–1992 236 3. Janusz Wichowski 1956–1967 224 4. Eugeniusz Kijewski 1973–1988 220 5. Łukasz Koszarek 2003–2023 212 6. Jerzy Binkowski 1977–1991 205 7. Krzysztof Fikiel 1977–1988 203 Edward Jurkiewicz 1968–1977 203 9. Andrzej Pstrokoński 1956–1966 200 10. Zbigniew Dregier 1956–1967 198 11. Grzegorz Korcz 1967–1973 196 12. Henryk Cegielski 1966–1972 195 Bohdan Likszo 1961–1969 195

Najwięcej punktów Lp. Zawodnik Lata gry Punkty Mecze Pkt./mecz 1. Edward Jurkiewicz 1968–1977 4114 203 20,27 2. Mieczysław Łopatka 1960–1972 3522 236 14,92 3. Dariusz Zelig 1977–1992 3404 236 14,42 4. Eugeniusz Kijewski 1973–1988 3092 220 14,05 5. Janusz Wichowski 1956–1967 2970 224 13,26 6. Mieczysław Młynarski 1975–1984 2680 150 17,87

Selekcjonerzy

Z tym tematem związana jest kategoria: Selekcjonerzy reprezentacji Polski w koszykówce mężczyzn.

Lp. Imię i nazwisko Okres urzędowania 1. Walenty Kłyszejko 1936 1939 2. Mieczysław Piotrowski Józef Pachla 1946 1947 3. Józef Pachla 1947 1949 4. Walenty Kłyszejko Janusz Patrzykont 1949 1950 5. Tadeusz Ulatowski 1949 1950 6. Władysław Maleszewski 1950 1953 7. Jan Rudelski Tadeusz Ulatowski 1953 1954 8. Andrzej Kulesza Romuald Markowski 1954 1954 9. Władysław Maleszewski Janusz Patrzykont 1955 1956 10. Zygmunt Olesiewicz 1956 1957 11. Jan Rudelski 1957 1958 12. Janusz Patrzykont Jan Rudelski 1958 1959 13. Jerzy Lelonkiewicz Zygmunt Olesiewicz 1959 1960 14. Zygmunt Olesiewicz 1960 1961 15. Jerzy Lelonkiewicz Zygmunt Olesiewicz 1961 1961 16. Witold Zagórski 1961 1975

Lp. Imię i nazwisko Okres urzędowania 17. Andrzej Pstrokoński 1976 1976 18. Jerzy Świątek 1977 1980 19. Stefan Majer Wojciech Wójcik 1980 1980 20. Zbigniew Felski 1980 1981 21. Jerzy Świątek 1981 1983 22. Andrzej Kuchar 1983 1988 23. Arkadiusz Koniecki 1988 1993 24. Tadeusz Aleksandrowicz 1993 1993 25. Eugeniusz Kijewski 1993 1998 26. Piotr Langosz 1998 2000 27. Dariusz Szczubiał 2000 2003 28. Andrzej Kowalczyk 06.2003 11.2004 29. Veselin Matić 03.2005 03.2006 30. Andrej Urlep 05.2006 11.2007 31. Muli Katzurin 03.2008 10.2009 32. Igor Griszczuk 03.2010 09.2010 33. Aleš Pipan 05.2011 01.2013 34. Dirk Bauermann 01.2013 09.2013 35. Mike Taylor 01.2014 27.09.2021 36. Igor Miličić 01.10.2021 urzęduje

Zobacz też

• Reprezentacja Polski w koszykówce kobiet