Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Rynek w Chorzowie
plac w Chorzowie, w dzielnicy Centrum Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Rynek w Chorzowie (od 1935 roku plac Marszałka Józefa Piłsudskiego[1][2], podczas okupacji hitlerowskiej Adolf Hitler-Platz[2], do 1992 roku Plac 1 Maja[2]) – plac miejski w Chorzowie, w dzielnicy Centrum, założony w 2. połowie XIX wieku na miejscu miejskiego targowiska. W latach 70. XX wieku poważnie przekształcony poprzez wyburzenie części zabudowy i wzniesienie estakady nad jego płytą. W latach 2017–2019 przeprowadzono rewitalizację płyty Rynku.
Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Plac pod przyszły Rynek został wytyczony przy ratuszu miejskim, który wzniesiono w latach 1874–1876[3]. Zniwelowano hałdy i zmieniono przebieg szosy łączącej Katowice z Bytomiem, aby nie przechodziła ona przez plac[2]. Rynek powstał na miejscu użytkowanym jako plac targowy[2], które było wykorzystywane jako targowisko do 1905 roku, następnie kramy przeniosły się do otwartej w tymże roku Hali Targowej[2]. Kształt Rynku ustalono pod koniec XIX wieku, kiedy to wytyczono ulice wzdłuż placu[4] oraz wyznaczono parcele pod budowę kamienic[4]. Rynek został obsadzony drzewami, powstały alejki i skwery z rabatami[2].
W 1919 roku na Rynku odbyła się demonstracja robotników pod gmachem inspekcji górniczej; w wyniku ostrzału prowadzonego przez wojsko zginęło 17 protestujących, a 21 zostało rannych[5].
Część zabudowy północnej i południowej pierzei Rynku, w tym secesyjne kamienice[6] zostały wyburzone z powodu budowy estakady[2][7], którą rozpoczęto 26 sierpnia 1976[2]. Otwarcie estakady odbyło się 22 lipca 1979 roku w Narodowe Święto Odrodzenia Polski, w 35-lecie Polski Ludowej[2]. Estakada o długości blisko 400 m[4] przebiega nad Rynkiem niemalże po jego przekątnej[4], stanowi część drogi krajowej nr 79[8] dominuje w przestrzeni Rynku[2], a jej budowa spowodowała utratę jego rekreacyjnej funkcji[2]. Wielokrotnie pojawiały się koncepcje wyburzenia estakady, które jednak nie doszły do skutku[9]. W 2012 roku rozpoczęto przebudowę i wzmocnienie estakady, prace trwały ponad rok[10]. W 2015 roku ukończono przebudowę układu komunikacyjnego na chorzowskim Rynku, utworzono centrum przesiadkowe Chorzów Rynek z czterema stanowiskami dla ruchu tramwajowego[11], przebudowano także układ drogowy[9].
W latach 2017–2019 przeprowadzono przebudowę płyty Rynku, której koszt wyniósł około 25–26 mln zł[9][12], dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej wyniosło 6,05 mln zł, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia dołożyła ponad 3 mln zł, a 990 tys. zł pochodziło z budżetu państwa[2]. Pod estakadą wybudowano cztery przeszklone pawilony usługowe, gdzie zlokalizowano restaurację, kawiarnio-księgarnię[13], sklep, miejską galerię wystawienniczą, punkt informacji, biuro urzędu miasta, toaletę miejską oraz pokój dla matki z dzieckiem[12]. Przed ratuszem położono wielkogabarytowe płyty betonowe[12], zainstalowano podświetlaną fontannę[2][9] i dwa drewniane podesty z siedziskami z metalu[12], a także donice z siedziskami i ozdobne kule[12]. Zasadzono 47 drzew (m.in. kolumnowe graby pospolite), 3417 krzewów (m.in. cisy pospolite oraz irgę wierzbolistną) oraz 2070 cebulek krokusów, po obu stronach estakady utworzono trawniki. Rabaty zajęły 1080 m², a ogólna powierzchnia nasadzeń zajęła 27% Rynku[12]. Przywieziono także palmę z Palmiarni Miejskiej w Gliwicach, co nawiązuje do palmy ustawionej na Rynku w latach 60. i 70. XX wieku[12]. Prace budowlane prowadziły firmy PB Jaekel-Bud-Tech i Przedsiębiorstwo Robót Drogowych MPRD[12]. Oficjalne otwarcie Rynku po przebudowie odbyło się 28 czerwca 2019 roku, któremu towarzyszyły wydarzenia kulturalne pod hasłem „Ruszmy na rynek!”[9][12].
Remove ads
Najważniejsze obiekty
- Rynek 1 – zabytkowy ratusz[2]
- Rynek 7 – Galeria Sztuki Współczesnej w kamienicy[12]
- Rynek 12 – budynek sądu i więzienia z 2. połowy XIX wieku[14], wyburzony w 1969 roku[2]
- ul. Katowicka 72 – budynek Królewskiej Inspekcji Górniczej[2] z 1892 roku[15], w okresie międzywojennym siedziba Skarbofermu[16]
- estakada nad płytą Rynku
- jeden z egzemplarzy rzeźby Chłopiec z łabędziem Theodora Erdmanna Kalidego (znajdował się na Rynku do 1912 roku)[17]
Remove ads
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads