Ryt Szkocki Dawny i Uznany

Ryt Szkocki Dawny i Uznany (RSDU) – jeden z dominujących i bardziej rozbudowanych rytów masońskich, mocno przeniknięty tradycją judaizmu. Wbrew nazwie, nie powstał w Szkocji, lecz w napoleońskiej Francji. Posiada 33 stopnie wtajemniczenia. Związany przede wszystkim z masonerią regularną.

Stopnie RSDU

Masoneria niebieska (świętojańska) – stopnie symboliczne (uniwersalne)

1° Uczeń

2° Czeladnik

3° Mistrz

Masoneria czerwona – stopnie kapitularne

4° Mistrz Tajny

5° Mistrz Doskonały

6° Sekretarz Tajny

7° Przełożony i Sędzia

8° Nadzorca Budowli

9° Mistrz (Rycerz) Wybrany z Dziewięciu

10° Mistrz (Rycerz) Wybrany z Piętnastu

11° Wzniosły Kawaler (Rycerz) Wybrany

12° Wielki Mistrz Budowniczy

13° Mason Królewskiego Sklepienia

14° Wybrany Doskonały albo Wielki Wybrany (Wielki Szkot Świętego Sklepienia Jakuba)

15° Kawaler (Rycerz) Wschodu lub Miecza

16° Książę Jerozolimski

17° Kawaler (Rycerz) Wschodu i Zachodu

18° (Najwyższy) Rycerz (Książę) Różokrzyżowiec

Masoneria czarna – stopnie filozoficzne

19° Wielki Kapłan Niebieskiego Jeruzalem (Wzniosły Szkot)

20° Wielki Mistrz Lóż Symbolicznych

21° Noachita lub Rycerz Pruski

22° Rycerz Królewskiego Topora lub Książę Libanu

23° Urzędnik (Obrońca) Przybytku

24° Książę Przybytku

25° Kawaler (Rycerz) Miedzianego Węża

26° Książę Łaski

27° Najwyższy Komandor Świątyni

28° Kawaler (Rycerz) Słońca

29° Wielki Rycerz (Szkot) św. Andrzeja (Szkockiego)

30° Rycerz Kadosz

Masoneria biała – stopnie administracyjne

31° Wielki (Inspektor-Inkwizytor) Komandor

32° Wzniosły Książę Królewskiej Tajemnicy (Książę Królewskiego Sklepienia)

33° I OSTATNI: Suwerenny Wielki Inspektor Generalny (Najwyższy Inspektor)

Zasadnicze znaczenie mają stopnie 18, 30 i administracyjne. Stopień Rycerza Kadosza jest najwyższym w hierarchii dogmatycznej (w języku hebrajskim kadosz oznacza „święty”). Oznaką stopnia jest sztylet zaś świętym słowem Nekam – „zemsta” (nawiązuje do śmierci Jakuba de Molaya)^[1].

W Polsce

W okresie międzywojennym liczbę polskich wolnomularzy wyższych stopni (od czwartego począwszy) szacowano na 90–150 członków^[2].

Polscy wolnomularze regularni Rytu Szkockiego zrzeszeni są w organizacji pod nazwą: „Suwerenny Zakon Rytu Szkockiego Dawnego Uznanego Wolnych i Przyjętych Mularzy Polski”. Polski Zarząd Rytu jest odrębną strukturą organizacyjną niepodporządkowaną obediencji WLNP, zarządzającej lożami błękitnymi. Najwyższym organem zarządzającym w Polsce jest Rada Najwyższa Wielkich Suwerennych Inspektorów Generalnych 33 i Ostatniego Stopnia Rytu Dawnego Uznanego Wolnych i Przyjętych Mularzy Polski. Skupia ona wolnomularzy regularnych rytu szkockiego posiadających 33. stopień wtajemniczenia. Na jej czele stoi wielki komandor, obecnie Sergiusz Chądzyński^[3], wcześniej – Marek Brzeziński (w latach 2007–2018)^[4], Jean Wojciech Siciński^[5] (w latach 1994–2007), Tadeusz Gliwic (w latach 1993–1994)^[6].

Wyższe stopnie szkockie aktywne są w Polskiej Federacji „Le Droit Humain”, w ramach której działają loże doskonalenia (4-14 stopień) „Spirala” w Warszawie i „Świetlisty Krąg” w Katowicach oraz loża kapitularna „Feniks” (18 st.) i areopag „Orzeł Czarny i Biały” (30 st.) w Warszawie^[7]. Wielka Loża Kultur i Duchowości posiada w Ustroniu lożę doskonalenia „Jan Szczepański”^[8].

Ponadto w dniu 5 listopada 2010 roku Rada Najwyższa 33 i Ostatniego Stopnia RSDIU Wielkiej Loży Włoch ukonstytuowała dziewięcioosobową Radę Najwyższą Inspektorów Generalnych 33 i ostatniego stopnia Rytu Szkockiego Dawnego i Uznanego Wolnych i Uznanych Mularzy Polski i krajów Bałtyckich, powiązaną traktatem z Wielkim Wschodem Polski^[9]. Pierwszym wielkim komandorem nowej obediencji stopni wyższych został wybrany Waldemar Gniadek, który pełnił tę funkcję do czerwca 2013 r.^[10]

Zobacz też

• Ryt Francuski Nowoczesny
• Wielki Wschód Polski
• Zjednoczone, Religijne, Zbrojne i Masońskie Zakony Świątyni i św. Jana z Jerozolimy, Palestyny, Rodos i Malty