Scientific romanse

Scientific romanse, romans naukowy – archaiczny, głównie brytyjski termin, określający gatunek literatury, obecnie powszechnie znany jako fantastyka naukowa^[1][2]. Powstał w latach 50. XIX wieku. Odnosił się do literatury łączącej elementy realistyczne z naukowymi, takimi jak nadzwyczajne wynalazki. Z czasem zaczęto go odnosić do literatury fantastyczno-naukowej z końca XIX i początku XX wieku, głównie do twórczości Juliusza Verne, H. G. Wellsa i Arthura Conana Doyle. W ostatnich latach termin zaczęto stosować do literatury fantastyczno-naukowej, celowo pisanej w anachronistycznym stylu, jako hołd lub pastisz oryginalnych romansów naukowych. Stanisław Krawczyk postrzega tę nazwę jako pierwszą etykietę gatunkową w historii fantastyki naukowej^[3].

„Maison tournante aérienne” (z fr. dom wirujący w powietrzu). Rysunek,francuskiego pisarza science fiction Alberta Robidy do książki „Le Vingtième Siècle”, XIX-wiecznej koncepcji życia w XX wieku, przedstawia obracający się na słupie dom, z widocznym w oddali sterowcem. Rysunek tuszem na podrysie grafitowym, ok. 1883, odrestaurowany cyfrowo.

Jak zauważył Andrzej Niewiadomski, termin romans naukowy był wykorzystywany także w Polsce na początku XX wieku^[4].