Spływ powierzchniowy

Spływ powierzchniowy – jeden z procesów krążenia wody w przyrodzie, stanowi go ta część opadu, która spływa po powierzchni gruntu do zbiorników wodnych^[1].

Jest to woda z opadów atmosferycznych, która nie została wchłonięta przez glebę. Spływ powierzchniowy zachodzi po znacznych opadach lub w wyniku topnienia śniegu na wiosnę^[2]. Prędkość spływu powierzchniowego zależy od nachylenia i pokrycia terenu^[3]. Jego powstanie jest wynikiem działania grawitacji^[4] – woda spływa bruzdami i zagłębieniami terenowymi do niżej położonych zlewni^[2].

Wpływ spływu powierzchniowego na przyrodę

• wody, które spływają z powierzchni, gdzie były używane różnego rodzaju środki chemiczne (np. nawozy, pestycydy), lub gdzie znajdują się duże ośrodki przemysłowe, trafiają do jezior i wód rzecznych z tymi zanieczyszczeniami^[5].
• wody, które spływają z powierzchni leśnej również wymywają z wierzchniej warstwy gleby i leżącego na niej detrytusu (zob. profil glebowy) określone ilości związków chemicznych (w tym azotu oraz fosforu) i transportują je do wód powierzchniowych. Mogą więc przyczyniać się do naturalnego i powolnego procesu eutrofizacji lub w przypadku wymywania dużych ilości kwasów humusowych – dystrofizacji^[6]
• woda może zmienić swój odczyn (zob. odczyn gleby), co w konsekwencji wpływa negatywnie na okoliczne rośliny, zwierzęta i ekosystemy, które z niej korzystają^[5].
• może wypłukiwać sole mineralne i próchnicę, przez co osłabia żyzność gleby.
• wzmożony spływ powierzchniowy przy obfitych opadach i małych oporach przepływu powoduje powstawanie powodzi^[5][3].

Zobacz też

• Spłukiwanie
• Spełzywanie
• Sekcja „Erozja wodna” w: „Erozja”