Spacewar!

Spacewar! – gra komputerowa stworzona w 1961 roku przez Steve'a Russella na komputerze PDP-1, uznawana za jedną z pierwszych w historii branży. W marcu 2013 roku na gali nagród Game Developers Choice Awards, podczas Game Developers Conference Russell otrzymał za nią wyróżnienie jako pionier branży gier komputerowych^[1].

Spacewar!

Gra Spacewar na komputerze PDP-1 w Computer History Museum
Producent	Massachusetts Institute of Technology
Projektant	Steve Russell i inni
Data wydania	1961
Gatunek	symulacyjna strzelanka
Tryby gry	dwóch graczy jednocześnie
Wymagania sprzętowe
Platforma	PDP-1

Spacewar szybko zdobyła wielką popularność wśród studentów, owocującą jej konwersją na inne platformy^[2]. Na pokazie gry podczas dni otwartych MIT zainteresowali się nią twórcy komputera PDP-1 ze spółki Digital Equipment Corporation. Pomogli oni w promocji dzieła Russella, dodając darmową kopię Spacewar do każdego egzemplarza komputera^[2][3]. Problem stanowiło to, że tych komputerów spółka wyprodukowała zaledwie pięćdziesiąt^[3], przy czym koszt jednego egzemplarza w podstawowej konfiguracji wynosił 120 tysięcy dolarów amerykańskich^[4]. Wskutek tego rozpowszechnienie gry na szeroką skalę było niemożliwe, a Russell nie odniósł zysków z jej produkcji^[4].

Rozgrywka

Spacewar była strzelanką o akcji umiejscowionej w przestrzeni kosmicznej. Dwaj gracze kierowali w niej statkami kosmicznymi, których zadaniem było zniszczenie przeciwnika. Statki można było wprawiać w ruch i obracać nimi za pomocą sterowników. Do zestrzelenia statku przeciwnika gracze używali specjalnych pocisków^[5].

Wraz z rozwojem gry dodawane były nowe zasady rozgrywki. W przestrzeni pojawiło się gwiaździste tło, poprawie uległa także grawitacja – znajdujące się w tle słońce przyciągało oba statki z siłą zależną od ich dystansu do niego. Gracz otrzymał również możliwość użycia przycisku „nadprzestrzeni”, wskutek czego jego statek znikał i pojawiał się w losowo wybranym przez grę punkcie. Ostatnią ważniejszą zmianą było wprowadzenie systemu punktacji^[5][3].

Produkcja

Częściowy wypis gwiazd z Expensive Planetarium

Spacewar została stworzona przez studenta Massachusetts Institute of Technology, Steve'a Russella. Inspirację dla niego stanowiły zarówno gra komputerowa Tennis for Two, którą widywał podczas dni otwartych w Brookhaven National Laboratory^[6], jak i niepokoje związane z zimną wojną^[7]. Platformą, na której pierwotnie ukazała się gra, był komputer PDP-1^[6]. Spacewar swoją premierę miała w 1961 roku, ale do maja 1962 roku była rozbudowywana przez kolegów Russella pod względem zasad rozgrywki: Pete Sampson dodał tło, Dan Edwards – grawitację, a J. Martin Graetz – przycisk „nadprzestrzeni”^[4].

Komputerowe planetarium napisane przez Petera Samsona nosiło nazwę Expensive Planetarium^[8]. Samson zakodował w programie niebo pomiędzy 22°30' stopniem północnym i 22°30' stopniem południowym bazując na danych z American Ephemeris and Nautical Almanac^[8]. Planetarium wyświetla wszystkie gwiazdy powyżej piątej wielkości nad Cambridge w stanie Massachusetts w odpowiadającej im jasności. Widok gwiazd może być nieruchomy albo przesuwać się w lewą stronę^[8]. Napisane w assemblerze PDP-1 planetarium wzięło swoją nazwę z ówczesnej ceny PDP-1 (około $120 000 w dolarach z 1962).

Znaczenie

Spacewar była jedną z pierwszych gier komputerowych; część badaczy wskazuje właśnie ją jako pierwszą grę wideo w historii branży, ponieważ umożliwiała ona generowanie sygnału wideo, czego pozbawione były poprzedzające ją gry Noughts and Crosses oraz Tennis for Two^[3]. Dzieło Russella stanowiło inspirację dla, opartej na podobnym pomyśle, wektorowej gry Asteroids firmy Atari z 1979 roku^[2].