Stan wojenny w Polsce

Stan wojenny w Polsce może być wprowadzony przez Prezydenta Rzeczypospolitej na wniosek Rady Ministrów w formie rozporządzenia na części albo na całym terytorium państwa, w razie zewnętrznego zagrożenia państwa, w tym spowodowanego działaniami terrorystycznymi, zbrojnej napaści na terytorium RP lub gdy z umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji. Rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wojennego Prezydent musi przedstawić Sejmowi w ciągu 48 godzin od podpisania. Sejm ma obowiązek niezwłocznie rozpatrzyć owo rozporządzenie, może je również uchylić bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

Stan wojenny w Królestwie Polskim, żołnierze rosyjscy na pl. Zamkowym w Warszawie, 1861

Stan wojenny w Polsce (1981–1983)

Wprowadzenie stanu wojennego oznacza możliwość ograniczania zagwarantowanych Konstytucją wolności i praw człowieka i obywatela, a także zmiany kompetencji organów władzy publicznej. Jednakże Konstytucja zakazuje ograniczania wolności i praw człowieka i obywatela, takich jak: godność człowieka, obywatelstwo, ochrona życia, humanitarne traktowanie, ponoszenie odpowiedzialności prawnej, dostęp do sądu, dobra osobiste, sumienie i religia, petycje oraz rodzina i dziecko. Wyklucza także możliwość ograniczania tychże wolności i praw człowieka i obywatela wyłącznie z powodu rasy, płci, języka, wyznania lub jego braku, pochodzenia społecznego, urodzenia oraz majątku.

Jeżeli w czasie stanu wojennego Sejm nie może zebrać się na posiedzenie, Prezydent na wniosek Rady Ministrów może wydawać rozporządzenia z mocą ustawy, które podlegają potem zatwierdzeniu przez Sejm na najbliższym posiedzeniu.

Sprawy te reguluje Konstytucja RP w rozdziale XI Stany nadzwyczajne (art. 228–234).

Stany wojenne w Polsce

• Stan wojenny w Królestwie Polskim (1833–1856)
• Stan wojenny w Królestwie Polskim (1861–1862)
• Stan wojenny w Królestwie Polskim (1905)
• Stan wojenny w Polsce (1939–1945)
• Stan wojenny w Polsce (1981–1983)

Akty normatywne

Akty regulujące funkcjonowanie państwa podczas obowiązywania stanu wojennego w Polsce

#	Akt normatywny	Data wejścia w życie	Data uchylenia	Uwagi
1	Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 stycznia 1928 r. o stanie wojennym[1]	28 stycznia 1928	30 czerwca 1939
2	Ustawa z dnia 23 czerwca 1939 r. o stanie wojennym[2]	30 czerwca 1939	po 1945	desuetudo
3	Dekret z dnia 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym[3]	14 grudnia 1981 (z mocą od 12 grudnia 1981)	26 października 2002
4	Dekret z dnia 12 grudnia 1981 r. o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego[4]	14 grudnia 1981 (z mocą od 12 grudnia 1981)	25 września 2002
5	Dekret z dnia 12 grudnia 1981 r. o przekazaniu do właściwości sądów wojskowych spraw o niektóre przestępstwa oraz o zmianie ustroju sądów wojskowych i wojskowych jednostek organizacyjnych Prokuratury Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w czasie obowiązywania stanu wojennego[5]	14 grudnia 1981 (z mocą od 12 grudnia 1981)	25 września 2002
6	Ustawa z dnia 25 stycznia 1982 r. o szczególnej regulacji prawnej w okresie stanu wojennego[6]	25 stycznia 1982	26 października 2002
7	Ustawa z dnia 18 grudnia 1982 r. o szczególnej regulacji prawnej w okresie zawieszenia stanu wojennego[7]	19 grudnia 1982	26 października 2002
8	Ustawa z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej[8]	26 października 2002		obowiązuje

Zobacz też

Zobacz hasło stan wojenny w Wikisłowniku

Zobacz multimedia związane z tematem: Stan wojenny w Polsce

• stan wojny
• stan wyjątkowy
• stan klęski żywiołowej