Stare Czarnowo

Stare Czarnowo (niem.: Neumark) – wieś w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Stare Czarnowo, przy drodze wojewódzkiej nr 120. Przystanek PKS. Miejscowość jest siedzibą gminy Stare Czarnowo.

Zobacz też: inne znaczenia.

Stare Czarnowo

wieś
Widok na miejscowość od południa
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	gryfiński
Gmina	Stare Czarnowo
Liczba ludności	623
Strefa numeracyjna	91
Kod pocztowy	74-106[1]
Tablice rejestracyjne	ZGR
SIMC	0783249
Położenie na mapie gminy Stare Czarnowo Stare Czarnowo
Położenie na mapie Polski Stare Czarnowo
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Stare Czarnowo
Położenie na mapie powiatu gryfińskiego Stare Czarnowo
53°16′53″N 14°46′52″E[2]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Według danych z 2011 roku Stare Czarnowo zamieszkiwały 623 osoby^[3].

Historia

Wieś wzmiankowana w 1255 w dokumencie nadającym cystersom z Kołbacza prawo do wolnego targu. W 1459 istniał tu szpital św. Jerzego, pełniący jednocześnie funkcję przytułku dla ubogich i starców. W połowie XVI w. Stare Czarnowo było określane jako miasteczko^[4], do XIX w. korzystało z prawa organizowania corocznych tygodniowych jarmarków w oktawie Świętego Marcina. Nieistniejący kościół parafialny stał się w XVI w. ośrodkiem luterańskiej prepozytury kołbackiej, w XVIII w. podniesionej do rangi superintendentury. Zabudowa wsi małomiasteczkowa, z licznymi domami wąskofrontowymi, zwróconymi szczytem do ulicy^[5].

W okresie bezpośrednio powojennym Stare Czarnowo nosiło nazwę Czarnowo. Zaczerpnięta ona została z pierwszego zeszytu Atlasu nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej ks. Stanisława Kozierowskiego (1874–1949), który został opublikowany w 1934 r.

Ks. Kozierowski zaproponował tę nazwę na podstawie nazwy Cirnow, zaczerpniętą z dokumentu rzekomo pochodzącego z 1226 r. (rzekomo, bo sfabrykowanego przez cystersów w XIV w.), ale oddającego stan nazewnictwa miejscowego sprzed okresu kolonizacji na prawie niemieckim. Oficjalnie nazwa Stare Czarnowo wprowadzona została rozporządzeniem ministrów administracji publicznej i ziem odzyskanych z dnia 15 marca 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. Ustalona ona została przez Komisję Ustalania Nazw Miejscowych działającej przy Ministerstwie Administracji Publicznej^[6].

Zabytki

W centrum znajduje się kościół parafialny pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych, zbudowany w 1826, murowany z cegły. Nad nawą, wychodząca z połaci dachowej nadbudowana drewniana wieża, z hełmem o ośmiobocznym szpicu. Od wschodu nowsze prezbiterium, trzyboczne, ze szkarpami^[7]. Obiekt zabytkowy – nr rej. A-144 z 8.12.2003 r.

W pobliżu pozostałości osady kultury pucharów lejkowatych z młodszej epoki kamienia. W 2016 roku w pobliżu wsi znaleziono skarb składający się z monet arabskich z czasów panowania Sasanidów i Abbasydów (V–VIII w.) oraz średniowiecznej biżuterii (kolczyków, koralików i naszyjników) ponadto dokonano odkrycia neolitowej osady szacowanej na pochodzącą z 5100-4900 lat p.n.e. związanej z kulturą ceramiki wstęgowej rytej^[8].

Początek znakowanego czerwonego turystycznego Szlaku przez Trawiastą Buczynę.

W pobliżu wsi znajduje się Jezioro Czarnowskie.

Ludzie związani ze Starym Czarnowem‎‎

Z tym tematem związana jest kategoria: ‎‎Ludzie związani ze Starym Czarnowem‎.