Steven Soderbergh

Steven Andrew Soderbergh (ur. 14 stycznia 1963 w Atlancie) – amerykański reżyser, producent, scenarzysta, operator i montażysta. Wczesny pionier nowoczesnego kina niezależnego. Laureat Złotej Palmy na 42. MFF w Cannes za film Seks, kłamstwa i kasety wideo (1989) oraz Oscara za najlepszą reżyserię za Traffic (2000)^[1].

Steven Soderbergh

Steven Soderbergh (2013)
Prawdziwe imię i nazwisko	Steven Andrew Soderbergh
Data i miejsce urodzenia	14 stycznia 1963 Atlanta
Zawód	reżyser, scenarzysta, operator, producent, montażysta
Współmałżonek	Betsy Brantley (1989–1994; rozwód) Jules Asner (od 2003)
Lata aktywności	od 1981
Strona internetowa

Życiorys

Urodził się w Atlancie^[2] jako syn Mary Ann Mitchell „Midge” (z domu Bernard) i Petera Andrew Soderbergha, dziekana i profesora^[3]. Jego ojciec miał pochodzenie szwedzkie i irlandzkie, a matka miała korzenie włoskie^[4]. Był dzieckiem, gdy wraz z rodziną przeniósł się do Charlottesville w Wirginii, gdzie mieszkał w okresie dojrzewania, a następnie do Baton Rouge w stanie Luizjana, gdzie jego ojciec został dziekanem ds. edukacji na Uniwersytecie Stanu Luizjana^[3]. Soderbergh jako nastolatek kręcił filmy krótkometrażowe za pomocą kamer Super 8 i 16 mm^[5]. Uczęszczał do liceum w Louisiana State University Laboratory School, a następnie przeniósł się do Hollywood, aby zająć się profesjonalnym filmowaniem. W swojej pierwszej pracy pracował jako kompozytor teleturniejów. Wkrótce potem znalazł pracę jako niezależny montażysta filmowy. W tym czasie wyreżyserował 9012Live (1985), film rejestrujący koncert grupy Yes, za który otrzymał nominację do nagrody Grammy^[6].

Już debiutancki film kinowy Seks, kłamstwa i kasety wideo (1989) przyniósł uznanie krytyki i Złotą Palmę na 42. MFF w Cannes^[7]. Za dramat biograficzny Kafka (1991) z Jeremym Ironsem w roli tytułowej zdobył dwie nagrody na festiwalu filmowym na Wyspach Owczych – Złotego Księżyca za najlepszy film i FIPRESCI poza konkursem^[8]. Jego dramat historyczny Król wzgórza (King of the Hill, 1993) z Jesse Bradfordem był nominowany do Złotej Palmy na 46. MFF w Cannes^[8]. Następnie zrealizował dreszczowiec Na samym dnie (1995) z Peterem Gallagherem i Elisabeth Shue. Za reżyserię komedii kryminalnej Co z oczu, to z serca (1998) dostał pozytywne recenzje, otrzymał Nagrodę Amerykańskiego Stowarzyszenia Krytyków Filmowych i zapoczątkował współpracę filmowca z George’em Clooneyem^[9].

Powrót na szczyt zapewniły mu dwa filmy nakręcone w 2000 – Erin Brockovich i Traffic, które były nominowane do Oscara za najlepszą reżyserię. Statuetkę Soderbergh odebrał za Traffic^[10]. Hitem kasowym stała się także zrealizowana w gwiazdorskiej obsadzie kryminalna komedia Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra (2001). Film doczekał się dwóch kontynuacji. Mniejsze uznanie wzbudziła ekranizacja filozoficznej powieści sci-fi Stanisława Lema Solaris (2002)^[11].

Współpracował z Davidem Holmesem przy tworzeniu serii Ocean’s oraz Co z oczu, to z serca. Holmes napisał muzykę do tych filmów^[12].

Zasiadał w jury konkursu głównego na 56. MFF w Cannes (2003).

Był dwukrotnie żonaty, ma córkę Sarah (ur. 1990).

Reżyseria

• Yes: 9012 Live (1985) – dokumentalny
• Access All Areas (1985) – krótkometrażowy
• Winston (1987) – krótkometrażowy
• Seks, kłamstwa i kasety wideo (Sex, lies, and videotape, 1989)
• Kafka (1991)
• Król wzgórza (King of the Hill, 1993)
• Na samym dnie (Underneath, 1995)
• Gray’s Anatomy (1996)
• Schizopolis (1996)
• Co z oczu, to z serca (Out of Sight, 1998)
• Angol (The Limey, 1999)
• Erin Brockovich (2000)
• Traffic (2000)
• Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra (Ocean’s Eleven, 2001)
• Full Frontal. Wszystko na wierzchu (Full Frontal, 2002)
• Solaris (2002)
• Ocean’s Twelve: Dogrywka (Ocean’s Eleven, 2004)
• Bańka (Bubble, 2005)
• Dobry Niemiec (The Good German, 2006)
• Ocean’s Thirteen (2007)
• Che. Rewolucja (Che: Part One, 2008)
• Che. Boliwia (Che: Part Two, 2008)
• Dziewczyna zawodowa (The Girlfriend Experience, 2009)
• Intrygant (The Informant!, 2009)
• Wszystko będzie dobrze (And Everything Is Going Fine, 2010) – dokumentalny
• Epidemia strachu (Contagion, 2011)
• Ścigana (Haywire, 2011)
• Magic Mike (2012)
• Panaceum (Side Effects, 2013)
• Wielki Liberace (Behind the Candelabra, 2013)
• Logan Lucky (2017)
• Niepoczytalna (Unsane, 2018)
• Pralnia (The Laundromat, 2019)
• Wysokie loty (High Flying Bird, 2019)
• Niech gadają (Let Them All Talk, 2020)
• Bez gwałtownych ruchów (No Sudden Move, 2021)
• Kimi (2022)
• Magic Mike: Ostatni taniec (Magic Mike’s Last Dance, 2023)
• Presence (2024)
• Operacja Black Bag (Black Bag, 2025)

Nagrody

• Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza reżyseria: 2001 Traffic
• Nagroda na MFF w Cannes
  • Złota Palma: 1989 Seks, kłamstwa i kasety wideo
  • Nagroda FIPRESCI: 1989 Seks, kłamstwa i kasety wideo