Stożkówka kremowoochrowa

Stożkówka kremowoochrowa, hełmówka nawozowa (Conocybe pygmaeoaffinis (Fr.) Kühner) – gatunek grzybów z rodziny gnojankowatych (Bolbitiaceae).

Stożkówka kremowoochrowa

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	gnojankowate
Rodzaj	stożkówka
Gatunek	stożkówka kremowoochrowa
Nazwa systematyczna
Conocybe pygmaeoaffinis (Fr.) Kühner Encyclop. Mycol. 7: 133 (1935)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Conocybe, Bolbitiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1857 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus pubescens. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Robert Kühner w 1935 r.^[1]

Ma 8 synonimów. Niektóre z nich:

• Conocybe friesii S. Lundell 1953
• Pholiotina friesii (S. Lundell) Enderle 1994
• Pholiotina pygmaeoaffinis (Fr.) Singer 1950^[2].

Stanisław Domański w 1955 r. nadał mu polską nazwę hełmówka nawozowa, Władysław Wojewoda w 2003 r. zmienił ją na stożkówka kremowoochrowa^[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 2–4(6) cm, początkowo dzwonowato wypukły, później wypukły, na koniec płaski z garbem. Powierzchnia gładka, falisto pomarszczona, nieco błyszcząca i podczas wilgotnej pogody lepka. Jest higrofaniczny; w wilgotnych warunkach ma barwę od ciemno ochrowej do brązowo tytoniowej, w suchych od jasno ochrowej do pomarańczowobrązowej. Brzeg równy, ostry, lekko prążkowany^[4].

Blaszki

Wąsko przyrośnięte, szerokie, początkowo blado ochrowo-brązowe, później ciemno ochrowe do pomarańczowo-brązowych. Ostrza delikatnie wełniste^[4].

Trzon

Wysokość 5–10 cm, grubość 3–5 mm, cylindryczny, czasem lekko zakrzywiony, pusty, kruchy. Powierzchnia biała, wełnisto owłosiona do delikatnie podłużnie żłobionej, satynowa^[4].

Miąższ

Ochrowobrązowy, cienki, o delikatnym zapachu i bez wyraźnego smaku^[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 7,2–9,7 × 4,3–5,3 μm, eliptyczne, gładkie, grubościenne. Wysyp zarodników czerwono-brązowy^[4].

Występowanie i siedlisko

Podano stanowiska stożkówki kremowoochrowej w Ameryce Północnej, Europie i azjatyckiej części Rosji, najwięcej w Europie^[5]. W Polsce w 2003 r. znane były tylko dwa stanowiska podane przez S. Domańskiego i M. Lisiewską i innych^[3].

Naziemny grzyb saprotroficzny^[3]. Występuje w lasach, parkach, ogrodach, na łąkach, na glebie lub szczątkach butwiejących roślin, także na niewielkich kawałkach drewna. Owocniki tworzy pojedynczo lub w grupach, późnym latem i jesienią^[4].

Grzyb niejadalny^[4].