Tęgoskór kurzawkowy

Tęgoskór kurzawkowy (Scleroderma bovista Fr.) – gatunek grzybów z rodziny tęgoskórowatych (Sclerodermaceae)^[1].

Tęgoskór kurzawkowy

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	borowikowce
Rodzina	tęgoskórowate
Rodzaj	tęgoskór
Gatunek	tęgoskór kurzawkowy
Nazwa systematyczna
Scleroderma bovista Fr. Syst. mycol. (Lundae) 3(1): 48 (1829)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Scleroderma, Sclerodermataceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Synonimy^[2].

• Scleroderma fuscum (Corda) E. Fisch.1900
• Scleroderma verrucosum subsp. bovista (Fr.) Šebek 1953
• Scleroderma verrucosum var. bovista (Fr.) Šebek 1958
• Tuber fuscum Corda 1837

Nazwę polską nadał Franciszek Błoński w 1888 r^[3]

W dawnych systemach klasyfikacyjnych grzybów zaliczano go do klasy lub rzędu wnętrzniaków^[4].

Morfologia

Owocnik

Kulisty, lub nieco spłaszczony, bez trzonu, o średnicy 2–5 cm, wyjątkowo do 8 cm. Jest twardy, ciężki, ma dość cienkie i gładkie perydium, na starość popękane na szczycie. Barwa piaskowo-brązowo-żółta, czasami z pomarańczowym odcieniem. Dojrzały owocnik otwiera się pękając i nie ulega rozerwaniu na fragmenty. Warstwa hymenialna (gleba) znajduje się wewnątrz perydium. Jest biała, z wiekiem ciemnobrązowa. Strzępki posiadają sprzążki. U nasady strzępki tworzą pękatą grzybnię^[5].

Zarodniki

Kuliste, ciemnobrązowe, o rozmiarach 8–9, 5–10, 9–12 μm. Powierzchnia pokryta dość regularną siateczką o wysokości 1,3–1,7 μm^[5].

Występowanie

Występuje na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Najliczniejsze stanowiska znane są w Europie, występuje tutaj na całym obszarze, również na Islandii^[6]. W Polsce nie jest rzadki, dokładne rozprzestrzenienie jednak nie jest znane^[3]. Nie znajduje się na czerwonej liście grzybów zagrożonych, ani na liście gatunków prawnie chronionych.

Rośnie na piaszczystym podłożu, w lasach liściastych i iglastych, również na wydmach^[5]. Owocniki wytwarza od lipca do grudnia^[3].

Gatunki podobne

Wśród występujących w Polsce tęgoskórów tęgoskór kurzawkowy odróżnia się gładką powierzchnią owocnika. Najpewniejszą cechą umożliwiającą odróżnienie go od innych tęgoskórów jest jednak urzeźbienie zarodników i występowanie sprzążek na strzępkach^[5].