Tętnica nerkowa

Tętnica nerkowa (łac. arteria renalis) – w anatomii człowieka tętnica należąca do patrzystych gałęzi trzewnych aorty brzusznej^[1].

Jama brzuszna widok od tyłu. Duże tętnice zaznaczone są kolorem czerwonym, te prowadzące do nerek są tętnicami nerkowymi

Przebieg

Tętnica ta rozpoczyna się na bocznym obwodzie aorty brzusznej, tuż pod odejściem tętnicy krezkowej górnej, odchodząc niemal pod kątem prostym. U dorosłego jest to poziom krążka międzykręgowego pomiędzy kręgami L₁ a L₂. U noworodków jest to poziom trzonu kręgu L₁, a tętnice biegną skośnie w dół. Położenie tych naczyń u dorosłych ma związek z obniżaniem się aorty wraz z wiekiem. Czasem występują dodatkowe tętnice nerkowe (zwykle jedna, rzadko do 4 tętnic dodatkowych)^[2]. Mogą one stanowić przeszkodę w prawidłowym przepływie moczu przez moczowód.

Tętnice początkowo biegną po odnodze przepony, a następnie po mięśniu lędźwiowym większym. Prawa tętnica, w związku z przesunięciem aorty w lewą stronę jest dłuższa i leży ku tyłowi od żyły głównej dolnej, prawej żyły nerkowej, części zstępującej dwunastnicy oraz głowy trzustki. Lewa tętnica natomiast biegnie za lewą żyłą nerkową i trzonem trzustki. Tętnice nerkowe mają stosunkowo dużą średnicę (6–8 mm)^[2].

Gałęzie

Tętnica nerkowa oddaje następujące gałęzie:

• gałęzie boczne:
  • tętnica nadnerczowa dolna
  • gałęzie moczowodowe – zaopatrują górną część moczowodu powyżej skrzyżowania z tętnicą jądrową lub tętnicą jajnikową. Gałązka zstępująca zaopatruje tylko moczowód, zaś wstępująca powierzchnię przednią miedniczki nerkowej.
  • gałęzie torebki tłuszczowej biorą udział w wytworzeniu łuku tętniczego okołonerkowego^[2].
• gałęzie końcowe (oddawane we wnęce nerki):
  • gałęzie przedmiedniczkowe – zaopatrują przednią powierzchnię miedniczki nerkowej
  • gałązie zamiedniczkowe – zaopatrują tylną powierzchnię miedniczki nerkowej
  • tętnice międzypłatowe^[1]

Aspekt kliniczny

Zwężenie tętnicy nerkowej, najczęściej z powodu miażdżycy lub dysplazji, powoduje najczęstszą postać wtórnego nadciśnienia tętniczego – nadciśnienia naczyniowonerkowego^[3].