Tajfun Haiyan

Tajfun Haiyan (Yolanda) – tajfun 5. kategorii w skali Saffira-Simpsona, który przeszedł przez zachodnią część Oceanu Spokojnego na początku listopada 2013 roku. Był drugim najsilniejszym cyklonem tropikalnym pod względem średniej prędkości wiatru oraz jednym z najgłębszych układów niskiego ciśnienia w historii pomiarów meteorologicznych – średnia prędkość wiatru osiągała 312 km/h, pojedyncze porywy 376 km/h, a ciśnienie atmosferyczne spadło do 895 hPa.

Haiyan

Tajfun 5 kategorii w skali Saffira-Simpsona
Tajfun Haiyan 7 listopada 2013
Typ	Tajfun
Początek	3 listopada 2013
Koniec	11 listopada 2013
Najwyższa prędkość wiatru	376 km/h
Najniższe ciśnienie	895 hPa
Ofiary śmiertelne	6340 osób[1]
Dotknięte kraje	Mikronezja  Palau  Filipiny  Wietnam  Chiny
Trasa przejścia cyklonu

Historia meteorologiczna

Tajfun Haiyan zbliżający się do Filipin

Animacja obrazów radarowych cyklonu wchodzącego na ląd

Film złożony ze zdjęć satelitarnych przedstawiający tajfun Haiyan

Tajfun Haiyan powstał 3 listopada 2013 roku na południowy wschód od wyspy Pohnpei należącej do Mikronezji. Status burzy tropikalnej osiągnął 4 listopada o 0:00 czasu uniwersalnego (1:00 czasu polskiego). Formacja przemieszczała się na zachód, jednocześnie rosnąc w siłę. 5 listopada nastąpił gwałtowny wzrost intensyfikacji cyklonu. Sztorm tropikalny w niewiele ponad dobę przerodził się w supertajfun. 5. kategorię w skali Saffira-Simpsona osiągnął około godziny 13:00 CET 6 listopada. Szczyt intensywności tajfunu przypadł na godzinę 19:00 CET dnia 7 listopada. Wiatr osiągał wtedy rekordową stałą prędkość – 315 km/h. Pojedyncze porywy wiatru wynosiły 376 km/h. Haiyan dość szybko przemieszczał się na zachód i 8 listopada o godzinie 21:40 czasu polskiego oko cyklonu weszło na ląd w okolicach miasta Tacloban, na wyspie Leyte. Na przełomie 8 i 9 listopada tajfun przeszedł przez środkową część Filipin, gdzie spowodował katastrofalne zniszczenia. Wiatr osiągał prędkość 235 km/h (w porywach do 275 km/h), zaś wysokość fal sięgała 15 metrów. Po przejściu przez archipelag stracił na sile. Zmienił kierunek przemieszczania na północno-zachodni. 10 listopada dotarł do wyspy Hajnan, a około 19:00 CET po raz drugi uderzył w ląd, na granicy Wietnamu i Chińskiej Republiki Ludowej jako cyklon 1. kategorii. Po wejściu na górzysty teren szybko rozproszył się i zanikł.

Zniszczenia

Zniszczenia w Tacloban

Mieszkańcy Filipin odbierający dostawy pomocy humanitarnej

Tajfun Haiyan okazał się tragiczny w skutkach – przeszedł do historii meteorologii jako najsilniejszy cyklon, jaki kiedykolwiek uderzył na ląd. Liczba potwierdzonych ofiar śmiertelnych przekroczyła 6300 osób, a dodatkowo wiele tysięcy uznawanych jest za zaginione. Największe straty odnotowano w prowincji Leyte w środkowej części Filipin. Miasto Tacloban zostało w zniszczone w 80 procentach i odcięte od świata. Na wyspie Samar żywioł zabił co najmniej 300 osób. Także w mieście Basey potwierdzono śmierć 300 osób, a kolejnych 2000 zostało uznanych za zaginione^[2]. W Wietnamie zginęło 14 osób, a w Chinach – 6.

Tajfun nawiedził też obszary dotknięte przez trzęsienie ziemi, jakie niecały miesiąc wcześniej, 15 października 2013 wystąpiło na wyspie Bohol. W wyniku wstrząsu zginęły 222 osoby, prawie tysiąc zostało rannych, a 8 uznano za zaginione^[3].

Zniszczenia zostały spowodowane nie tylko przez bardzo silny wiatr, ale także powodzie, wywołane przez duży przypływ sztormowy. Fale wdzierały się daleko w ląd, niszcząc to, co napotkały na swej drodze.

Pomoc międzynarodowa

Po przejściu tajfunu wybuchła panika. Brakowało wody pitnej, żywności i namiotów dla poszkodowanych. Dodatkowo obawiano się kradzieży ze strony szabrowników. Dochodziło również do okradania sklepów i magazynów przez ludzi, którzy nie mieli środków do życia.

Wiele krajów udzieliło jednak pomocy humanitarnej. Niedługo po przejściu tajfunu wysłano ekipy z Chin, Japonii, Australii i Stanów Zjednoczonych^[4]. Zorganizowano też zbiórki pieniędzy dla potrzebujących.