Twardzioszek czerwonobrązowy

Twardzioszek czerwonobrązowy (Marasmius curreyi Berk. & Broome) – gatunek grzybów należący do rodziny twardzioszkowatych (Marasmiaceae)^[1].

Twardzioszek czerwonobrązowy

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	twardzioszkowate
Rodzaj	twardzioszek
Gatunek	twardzioszek czerwonobrązowy
Nazwa systematyczna
Marasmius curreyi Berk. & Broome Ann. Mag. nat. Hist., Ser. 5 3(no. 15): 209 (1879)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Marasmius, Marasmiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisali go Miles Joseph Berkeley i Christopher Edmund Broome w 1879 r.^[1] Synonimy naukowe^[2]:

• Androsaceus curreyi (Berk. & Broome) Rea 1922
• Chamaeceras curreyi (Berk. & Broome) Kuntze 1898
• Marasmius curreyi var. bicystidiatus Antonín & Hauskn. 2006
• Marasmius curreyi var. distantifolius Antonín 2004

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 4–8 mm, początkowo wypukły, potem płasko-wypukły, na koniec płaski, bruzdowano-prążkowany, z wklęśniętym środkiem. Brzeg początkowo podwinięty, potem wyprostowany lub nawet nieco wywinięty do góry, czasami falisty. Powierzchnia drobno owłosiona (widoczne to jest dopiero przez lupę), rdzawobrązowa, przechodząca w pomarańczową, różowo-brązowa lub brązowa, najciemniejsza na środku. Wyschnięte owocniki po namoczeniu odżywają i nabierają jędrności^[4].

Blaszki

Rzadkie, przyrośnięte, kremowe, o szerokości do 2 mm, blaszeczek zazwyczaj brak^[4].

Trzon

Wysokość 1,5–3,0 cm, grubość poniżej 1 mm, nitkowaty, wewnątrz pusty, walcowaty, często wygięty lub pofalowany. Powierzchnia naga, na wierzchołku jasna, poza tym czarnobrązowa. Podstawa lekko nabrzmiała i pokryta krótkimi, cienkimi włókienkami. Brak osłony^[4].

Miąższ

W kapeluszu kremowy, o łagodnym zapachu i smaku^[4].

Zarodniki

Zarodniki 9–12 × 4-5 µm, eliptyczne do eliptyczno-podłużnych w widoku z przodu, nierówne z profilu, cienkościenne, szkliste, z inkluzjami wakularnymi, nieamyloidalne, pory rostkowe niewidoczne^[4].

Występowanie i siedlisko

Opisano jego występowanie w Ameryce Południowej i Europie^[5]. W. Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski przytacza 6 jego stanowisk z uwagą, że jego rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia nie są znane^[3]. Liczniejsze i bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Jest w nim zaliczony do gatunków rzadkich i wartych objęcia ochroną^[6].

Gatunki podobne

Marasmius curreyi charakteryzuje się pomarańczowo-brązowym, różowo-brązowym do płowożółtego, bruzdowo-prążkowanym, często pępkowatym kapeluszem i włoskami na jego powierzchni (konieczna lupa). Uważa się, że jest jednym z rzadziej spotykanych grzybów, ale biorąc pod uwagę jego wszechobecny substrat (martwe łodygi roślin), jest bardziej prawdopodobne, że jest po prostu przeoczany ze względu na swoje miniaturowe wymiary. Często owocnikuje jednocześnie z kilkoma innymi grzybami trawnikowymi, w tym stożkówką miękką (Conocybe apala), (Panaeolina foenisecii, polówką półkulistą (Agrocybe pediadess) i czernidłakiem łodygowym (Coprinopsis friesii). Marasmius curreyi jest najprawdopodobniej mylony z innym rzadkim twardzioszkiem – Marasmius armeniacus, który występuje również na łodygach traw i ma podobny kolor kapelusza, ale nie jest on zagłębiony (pępówkowaty), a jego blaszki przylegają bezpośrednio do trzonu, ma też jaśniejszy trzon^[4].