Uśmiech

Uśmiech – wyraz twarzy, grymas powstający przez napięcie mięśni po obu stronach ust^[1], oraz (w pełniejszym uśmiechu) napięcie mięśni wokół oczu. Jest wspólnym dla wszystkich ludzi wyrazem takich emocji jak szczęście i rozbawienie^[2], choć badania kultur pokazują, że sposób jego użycia jest bardzo różny w różnych kulturach^[3].

Ten artykuł dotyczy wyrazu twarzy. Zobacz też: singiel Uśmiech.

Uśmiechająca się kobieta.

U zwierząt, odsłonięcie zębów w sposób przypominający ludzki uśmiech, jest często wyrazem groźby albo poddania. U szympansów może być oznaką strachu. Badaniem uśmiechu zajmuje się gelotologia, psychologia i lingwistyka^[4].

Dołeczki

Uśmiechający się mężczyzna z dołeczkami na policzkach.

Dołeczki na policzkach, widoczne gdy ludzie się uśmiechają, zależą od struktury mięśni jarzmowych i kości jarzmowej i są genetycznie dziedziczone jako cecha dominująca^[5].

Typy uśmiechów

Francuski lekarz Guillaume Duchenne w XIX wieku jako pierwszy opisał dwa różne typy uśmiechów. Uśmiech Duchenne'a wymaga napięcia zarówno mięśni jarzmowych (podnoszących kąciki ust) jak i mięśni okrężnych oka (podnoszących policzki i tworzących zmarszczki wokół oczu). Drugi typ uśmiechu wymaga użycia jedynie mięśni jarzmowych^[6]. Obecnie jest on czasem nazywany uśmiechem Pan Am, od nazwy linii lotniczych Pan American World Airways, których stewardesy były znane z uśmiechu tego typu^[7]. Uśmiech Duchenne'a jest uważany za bardziej szczery i zdradzający prawdziwe emocje, ponieważ większość ludzi nie potrafi świadomie kontrolować wystarczająco dobrze mięśni okrężnych oka^[8].

Profesor Paula Niedenthal, psycholog społeczna (Uniwersytet Michigan) wyróżniła 3 rodzaje uśmiechów^[9]:

• uśmiech nagrody - służący nagradzaniu siebie i innych, towarzyszy mu uniesienie brwi oraz obu kącików ust;
• uśmiech dominacji - określa pozycję w grupie, często bywa pogardliwy, wskazuje na brak szacunku i dominację wobec innych, jego cechy charakterystyczne to zmarszczenie nosa, uniesienie policzków i kącika ust;
• uśmiech afiliacji - stosowany do podtrzymania kontaktów, wskazuje na pokojowe i serdeczne zamiary wobec innych osób, charakteryzuje go intensywna praca mięśnia okrężnego ust, uniesienie kącików ust i odsłonięcie zębów.

Zobacz też

Zobacz multimedia związane z tematem: Uśmiech

Zobacz kolekcję cytatów na temat uśmiechu w Wikicytatach

Zobacz hasło uśmiech w Wikisłowniku

• Emotikon
• Uśmiech sardoniczny
• Śmiech