Ulica Jana III Sobieskiego w Tarnowskich Górach

Ulica Jana III Sobieskiego w Tarnowskich Górach – jedna z głównych ulic Tarnowskich Gór. Znajduje się w dzielnicy Śródmieście-Centrum, do 31 grudnia 2017 stanowiła część drogi powiatowej klasy G nr 3280S powiatu tarnogórskiego^[1][2].

ulica Jana III Sobieskiego

Śródmieście-Centrum
ul. Jana III Sobieskiego – widok w kierunku wschodnim (2022)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Tarnowskie Góry
Długość	600 m
Przebieg
0 m Rondo ppłk. pil. inż. Karola Gustawa Ranoszka: ← ul. marsz. Piłsudskiego → ↑ ul. Nakielska ↙ ul. Henryka Sienkiewicza 70 m pl. Towarzystwa Przyjaciół Dzieci 210 m ul. Poprzeczna 260 m (2,5 t) ul. Strzelecka 350 m ul. Elizy Orzeszkowej 350 m ul. ks. Józefa Wajdy 400 m ul. Joachima Lelewela 450 m ul. Wąska 600 m ul. Opolska
Położenie na mapie Tarnowskich Gór ulica Jana III Sobieskiego
Położenie na mapie Polski ulica Jana III Sobieskiego
Położenie na mapie województwa śląskiego ulica Jana III Sobieskiego
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego ulica Jana III Sobieskiego
50,446074°N 18,857445°E

Położenie

Ulica rozpoczyna swój bieg na Rondzie ppłk. pil. inż. Karola Gustawa Ranoszka, a następnie biegnie w kierunku zachodnim aż do skrzyżowania z ulicą Opolską (przy dawnej miejskiej Bramie Lublinieckiej), gdzie kończy swój bieg^[3]. Oddziela Blaszynę od historycznego centrum Tarnowskich Gór.

Nazwa

Ulica początkowo nosiła nazwę Flutgrabenstraße nawiązującą do skanalizowanego cieku (Flutgraben) na Blaszynie, w miejscu którego się znajdowała^[4]. Od drugiej połowy XIX wieku do roku 1925 oraz w latach 1939–1945 nazywała się Markgrafenstraße (pol. tłum.: ulica Margrabiego), natomiast współczesna, obowiązująca od 1945 roku nazwa upamiętniająca polskiego króla Jana III Sobieskiego – postać ważną w historii Tarnowskich Gór, która w 1683 roku zatrzymała się w mieście w drodze na odsiecz Wiednia – obowiązywała również w czasach dwudziestolecia międzywojennego^[5].

Historia

Założona na miejscu skanalizowanego cieku (Rowu Blaszyńskiego; niem. Blaschiner Graben lub Flutgraben) ulica została oddana do użytku w 1913 roku^[6]. Na jej budowę miasto zaciągnęło pożyczkę w wysokości 160 tys. marek^[7].

Mocą Uchwały nr XL/423/2017 Rady Miejskiej w Tarnowskich Górach z dnia 30 sierpnia 2017 r. w sprawie zaliczenia drogi do kategorii dróg gminnych, od 1 stycznia 2018 ulica Sobieskiego na całej swojej długości straciła status drogi powiatowej i stała się drogą gminną^[2] nr 270 362 S^[8].

Budynki

Siedziba Tarnogórskiego Centrum Kultury przy ul. Sobieskiego

Przy ulicy Jana III Sobieskiego mieści się szereg budynków użyteczności publicznej; często są to obiekty zabytkowe wpisane do Gminnej Ewidencji Zabytków^[9]:

• Publiczne Gimnazjum nr 1, ul. Sobieskiego 5 – dawna Męska Szkoła Ludowa (Knabenschule) wzniesiona w 1908,
• kamienica z ok. 1890, ul. Sobieskiego 17,
• kamienica z 1890, ul. Sobieskiego 20,
• kamienica z 1901, ul. Sobieskiego 22.

Dodatkowo na rogu ul. Sobieskiego i ul. ks. Józefa Wajdy (ul. Wajdy 8) znajduje się budynek dawnego lazaretu górniczego z XIX wieku wpisany 18 września 1992 do rejestru zabytków (nr rej. A/1499/92)^[10].

Przy ulicy Sobieskiego znajduje się także budynek Tarnogórskiego Centrum Kultury (dawniej Dom Kultury Kolejarza - całkowicie przebudowany i powiększony gmach Domu Ludowego, pierwotnej siedziby loży masońskiej Silberfels).

Ponadto na rogu ulicy Sobieskiego i ulicy Piłsudskiego znajduje się poczta, a na rogu Sobieskiego i Henryka Sienkiewicza – skwer Plac Towarzystwa Przyjaciół Dzieci z placem zabaw.

Mieszkalnictwo

Według danych Urzędu Stanu Cywilnego na dzień 31 grudnia 2022 roku przy ulicy Sobieskiego zameldowanych na pobyt stały było 437 osób^[11].

Ciekawostki

• 13 lipca 2016^[12] i 30 lipca 2017^[13] na ulicy Sobieskiego znajdowała się baza logistyczna 2. etapu wyścigu kolarskiego Tour de Pologne.