Vooruit (partia polityczna)

Naprzód^[1] (niderl. Vooruit) – belgijska niderlandzkojęzyczna partia polityczna o profilu socjaldemokratycznym, działająca na terenie Flandrii. Od 1978 do 2021 funkcjonowała pod nazwą Partia Socjalistyczna (niderl. Socialistische Partij i Socialistische Partij Anders, SP i sp.a).

Vooruit

Państwo	Belgia
Lider	Conner Rousseau
Data założenia	1978
Adres siedziby	Bruksela
Ideologia polityczna	socjaldemokracja
Członkostwo międzynarodowe	Partia Europejskich Socjalistów
Barwy	czerwona
Strona internetowa

Historia

Partia powstała w 1978 w wyniku ostatecznego podziału Belgijskiej Partii Socjalistycznej na ugrupowanie walońskich socjalistów i flamandzką Partię Socjalistyczną. Ugrupowanie to do 2007 brało udział w szeregu koalicji rządowych na szczeblu federalnym (z wyjątkiem okresu 1981–1988, tj. trzech rządów Wilfrieda Martensa). Po słabym wyniku w wyborach w 2007 flamandzcy socjaliści (w przeciwieństwie do walońskich) znaleźli się w opozycji.

Jako mniejszościowy koalicjant partia wielokrotnie uczestniczyła we współtworzeniu rządów regionalnych Flandrii. Przez kilka lat współpracowała z partią SPIRIT (w tym w wyborach krajowych w 2003 i 2007), w 2008 doszło do ostatecznego rozpadu kartelu wyborczego. W 2011 powróciła do koalicji rządowej na szczeblu centralnym, uczestnicząc w niej do 2014. Do rządu federalnego flamandzcy socjaliści ponownie weszli w 2020^[2]. Pozostali w nim również po powstaniu nowego gabinetu w 2025^[3].

Nazwa partii

Od 1978 ugrupowanie występowało pod nazwą Partia Socjalistyczna (Socialistische Partij). W 2001 została ona uzupełniona o człon Anders (dosł. różność lub odmienność). W 2009 polityk sp.a Bert Anciaux publicznie zadeklarował, że dojdzie do kolejnej zmiany. Ostatecznie ograniczono się do przyjęcia hasła bazowego Socialisten en Progressieven Anders (dosł. zróżnicowani socjaliści i postępowcy) jako rozwinięcia akronimu partii^[4]. W 2021 socjaliści zmienili nazwę na Vooruit (dosł. naprzód)^[5].

Wyniki wyborcze

Wybory do Izby Reprezentantów^[6]

• 1978: 12,4% głosów, 26 mandatów^[7]
• 1981: 12,4% głosów, 26 mandatów
• 1985: 14,5% głosów, 32 mandaty
• 1987: 14,9% głosów, 32 mandaty
• 1991: 12,0% głosów, 28 mandatów
• 1995: 12,6% głosów, 20 mandatów
• 1999: 9,5% głosów, 14 mandatów
• 2003: 14,9% głosów, 23 mandaty – kartel wyborczy z partią SPIRIT
• 2007: 10,3% głosów, 14 mandatów – kartel wyborczy z partią SPIRIT
• 2010: 9,2% głosów, 13 mandatów
• 2014: 8,8% głosów, 13 mandatów
• 2019: 6,7% głosów, 9 mandatów
• 2024: 8,1% głosów, 13 mandatów^[8]

Wybory do Parlamentu Europejskiego

• 1979: 12,8% głosów, 3 mandaty^[9]
• 1984: 17,1% głosów, 4 mandaty^[10]
• 1989: 12,4% głosów, 3 mandaty^[11]
• 1994: 10,9% głosów, 3 mandaty^[12]
• 1999: 8,9% głosów, 2 mandaty^[13]
• 2004: 11,0% głosów, 3 mandaty – kartel wyborczy z partią SPIRIT^[14]
• 2009: 8,2% głosów, 2 mandaty^[15]
• 2014: 8,3% głosów, 1 mandat^[16]
• 2019: 9,7% głosów, 2 mandaty^[17]
• 2024: 8,0% głosów, 2 mandaty^[18]

Przewodniczący

• 1978–1989: Karel Van Miert
• 1989–1994: Frank Vandenbroucke
• 1994–1998: Louis Tobback
• 1998–1999: Fred Erdman
• 1999–2003: Patrick Janssens
• 2003–2005: Steve Stevaert
• 2005–2005: Caroline Gennez (p.o.)
• 2005–2007: Johan Vande Lanotte
• 2007–2011: Caroline Gennez^[19]
• 2011–2015: Bruno Tobback
• 2015–2019: John Crombez
• 2019–2023: Conner Rousseau^[20]
• 2023–2024: Melissa Depraetere (p.o.)
• od 2024: Conner Rousseau^[21]