Ważki różnoskrzydłe

Ważki różnoskrzydłe (Anisoptera) – podrząd owadów z rzędu ważek (Odonata).

Ważki różnoskrzydłe

Anisoptera[1]
Selys, 1854
Erythemis simplicicollis
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Podkrólestwo	Bilateria
(bez rangi)	pierwouste
Nadtyp	wylinkowce
Typ	stawonogi
Podtyp	sześcionogi
Gromada	owady
Podgromada	owady uskrzydlone
Infragromada	Palaeoptera
Rząd	ważki
Podrząd	ważki różnoskrzydłe

Szablak żółty (Sympetrum flaveolum)

Charakterystyka

Ich przednia para skrzydeł różni się kształtem i rozmiarem od tylnej, która dodatkowo jest szeroka przed nasadą (w części bazalnej)^[2][3]. Ważki te poruszają obiema parami niezależnie od siebie^[3] (głównie w płaszczyźnie pionowej, w dół), co sprawia, że ich lot jest silny i szybki, ale o ograniczonej możliwości manewrowania^[2]. Kiedy odpoczywają, nie składają skrzydeł, jak to robią równoskrzydłe (Zygoptera), lecz trzymają je rozpostarte na boki^[2][3], czasem nieco opuszczone w dół i do przodu^[3].

Ich ciało jest dość masywne, a duże oczy zwykle stykają się na wierzchu głowy (wyjątkiem są 2 rodziny, u których oczy są rozsunięte na odległość mniejszą niż szerokość oka). Na końcu ciała znajduje się para górnych przydatków analnych (cerci) oraz pojedynczy przydatek dolny (epiprokt). Z wyjątkiem 5 rodzin (w większości małych), pokładełko u samic jest silnie zredukowane i pozbawione funkcjonalności^[2]. Ich odwłok jest krótszy niż u ważek równoskrzydłych.

Larwy są również masywne i szerokie. Oddychają skrzelami rektalnymi. Potrafią wyrzucać wodę z jelita i dzięki temu mogą poruszać się na zasadzie odrzutu^[2].

Wszyscy przedstawiciele mięsożerni, imago polują w locie na inne owady, larwy żywią się kijankami, narybkiem i bezkręgowcami wodnymi^[4].

Systematyka

Do ważek różnoskrzydłych zaliczane są następujące rodziny^[5]:

• Nadrodzina Aeshnoidea

• Austropetaliidae
• Aeshnidae

• Nadrodzina Petaluroidea

• Petaluridae

• Nadrodzina Gomphoidea

• Gomphidae

• Nadrodzina Cordulegastroidea

• Chlorogomphidae
• Neopetaliidae (monogatunkowa)
• Cordulegastridae

• Nadrodzina Libelluloidea

• Macromiidae
• Synthemistidae
• Corduliidae
• Libellulidae
• incertae sedis (rodzaje nieprzypisane do żadnej z rodzin):

• Apocordulia
• Austrocordulia
• Austrophya
• Cordulephya
• Hesperocordulia
• Idionyx
• Idomacromia
• Lathrocordulia
• Lauromacromia
• Macromidia
• Micromidia
• Neocordulia
• Neophya
• Nesocordulia
• Oxygastra
• Pseudocordulia
• Syncordulia

Ważki różnoskrzydłe Polski

Odonatofauna Polski reprezentowana jest przez przedstawicieli 5 rodzin^[2][3][6]:

• żagnicowate (Aeshnidae)
• szklarnikowate (Cordulegastridae)
• szklarkowate (Corduliidae)
• gadziogłówkowate (Gomphidae)
• ważkowate (Libellulidae)